Book 6 Chapter 2 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | tataḥ pūrvāpare saṃdhye samīkṣya bhagavān ṛṣiḥ
sarvavedavidāṃ śreṣṭho vyāsaḥ satyavatīsutaḥ |
2 | bhaviṣyati raṇe ghore bharatānāṃ pitāmahaḥ
pratyakṣadarśī bhagavān bhūtabhavyabhaviṣyavit |
3 | vaicitravīryaṃ rājānaṃ sa rahasyaṃ bravīd idam
śocantam ārtaṃ dhyāyantaṃ putrāṇām anayaṃ tadā |
4 | vyāsa uvāca |
4 | rājan parītakālās te putrāś cānye ca bhūmipāḥ
te haniṣyanti saṃgrāme samāsādyetaretaram |
5 | teṣu kālaparīteṣu vinaśyatsu ca bhārata
kālaparyāyam ājñāya mā sma śoke manaḥ kṛthāḥ |
6 | yadi tv icchasi saṃgrāme draṣṭum enaṃ viśāṃ pate
cakṣur dadāni te hanta yuddham etan niśāmaya |
7 | dhṛtarāṣṭra uvāca |
7 | na rocaye jñātivadhaṃ draṣṭuṃ brahmarṣisattama
yuddham etat tv aśeṣeṇa śṛṇuyāṃ tava tejasā |
8 | vaiśaṃpāyana uvāca |
8 | tasminn anicchati draṣṭuṃ saṃgrāmaṃ śrotum icchati
varāṇām īśvaro dātā saṃjayāya varaṃ dadau |
9 | vyāsa uvāca |
9 | eṣa te saṃjayo rājan yuddham etad vadiṣyati
etasya sarvaṃ saṃgrāme naparokṣaṃ bhaviṣyati |
10 | cakṣuṣā saṃjayo rājan divyenaiṣa samanvitaḥ
kathayiṣyati te yuddhaṃ sarvajñaś ca bhaviṣyati |
11 | prakāśaṃ vā rahasyaṃ vā rātrau vā yadi vā divā
manasā cintitam api sarvaṃ vetsyati saṃjayaḥ |
12 | nainaṃ śastrāṇi bhetsyanti nainaṃ bādhiṣyate śramaḥ
gāvalgaṇir ayaṃ jīvan yuddhād asmād vimokṣyate |
13 | ahaṃ ca kīrtim eteṣāṃ kurūṇāṃ bharatarṣabha
pāṇḍavānāṃ ca sarveṣāṃ prathayiṣyāmi mā śucaḥ |
14 | diṣṭam etat purā caiva nātra śocitum arhasi
na caiva śakyaṃ saṃyantuṃ yato dharmas tato jayaḥ |
15 | vaiśaṃpāyana uvāca |
15 | evam uktvā sa bhagavān kurūṇāṃ prapitāmahaḥ
punar eva mahābāhuṃ dhṛtarāṣṭram uvāca ha |
16 | iha yuddhe mahārāja bhaviṣyati mahān kṣayaḥ
yathemāni nimittāni bhayāyādyopalakṣaye |
17 | śyenā gṛdhrāś ca kākāś ca kaṅkāś ca sahitā balaiḥ
saṃpatanti vanānteṣu samavāyāṃś ca kurvate |
18 | atyugraṃ ca prapaśyanti yuddham ānandino dvijāḥ
kravyādā bhakṣayiṣyanti māṃsāni gajavājinām |
19 | khaṭākhaṭeti vāśanto bhairavaṃ bhayavedinaḥ
kahvāḥ prayānti madhyena dakṣiṇām abhito diśam |
20 | ubhe pūrvāpare saṃdhye nityaṃ paśyāmi bhārata
udayāstamane sūryaṃ kabandhaiḥ parivāritam |
21 | śvetalohitaparyantāḥ kṛṣṇagrīvāḥ savidyutaḥ
trivarṇāḥ parighāḥ saṃdhau bhānum āvārayanty uta |
22 | jvalitārkendunakṣatraṃ nirviśeṣadinakṣapam
ahorātraṃ mayā dṛṣṭaṃ tatkṣayāya bhaviṣyati |
23 | alakṣyaḥ prabhayā hīnaḥ paurṇamāsīṃ ca kārttikīm
candro 'bhūd agnivarṇaś ca samavarṇe nabhastale |
24 | svapsyanti nihatā vīrā bhūmim āvṛtya pārthivāḥ
rājāno rājaputrāś ca śūrāḥ parighabāhavaḥ |
25 | antarikṣe varāhasya vṛṣadaṃśasya cobhayoḥ
praṇādaṃ yudhyato rātrau raudraṃ nityaṃ pralakṣaye |
26 | devatāpratimāś cāpi kampanti ca hasanti ca
vamanti rudhiraṃ cāsyaiḥ svidyanti prapatanti ca |
27 | anāhatā dundubhayaḥ praṇadanti viśāṃ pate
ayuktāś ca pravartante kṣatriyāṇāṃ mahārathāḥ |
28 | kokilāḥ śatapatrāś ca cāṣā bhāsāḥ śukās tathā
sārasāś ca mayūrāś ca vāco muñcanti dāruṇāḥ |
29 | gṛhītaśastrābharaṇā varmiṇo vājipṛṣṭhagāḥ
aruṇodayeṣu dṛśyante śataśaḥ śalabhavrajāḥ |
30 | ubhe saṃdhye prakāśete diśāṃ dāhasamanvite
āsīd rudhiravarṣaṃ ca asthivarṣaṃ ca bhārata |
31 | yā caiṣā viśrutā rājaṃs trailokye sādhusaṃmatā
arundhatī tayāpy eṣa vasiṣṭhaḥ pṛṣṭhataḥ kṛtaḥ |
32 | rohiṇīṃ pīḍayann eṣa sthito rājañ śanaiścaraḥ
vyāvṛttaṃ lakṣma somasya bhaviṣyati mahad bhayam |
33 | anabhre ca mahāghoraṃ stanitaṃ śrūyate 'niśam
vāhanānāṃ ca rudatāṃ prapatanty aśrubindavaḥ |