Book 5 Chapter 194 | |
1 | saṃjaya uvāca |
1 | prabhātāyāṃ tu śarvaryāṃ punar eva sutas tava
madhye sarvasya sainyasya pitāmaham apṛcchata |
2 | pāṇḍaveyasya gāṅgeya yad etat sainyam uttamam
prabhūtanaranāgāśvaṃ mahārathasamākulam |
3 | bhīmārjunaprabhṛtibhir maheṣvāsair mahābalaiḥ
lokapālopamair guptaṃ dhṛṣṭadyumnapurogamaiḥ |
4 | apradhṛṣyam anāvāryam udvṛttam iva sāgaram
senāsāgaram akṣobhyam api devair mahāhave |
5 | kena kālena gāṅgeya kṣapayethā mahādyute
ācāryo vā maheṣvāsaḥ kṛpo vā sumahābalaḥ |
6 | karṇo vā samaraślāghī drauṇir vā dvijasattamaḥ
divyāstraviduṣaḥ sarve bhavanto hi bale mama |
7 | etad icchāmy ahaṃ jñātuṃ paraṃ kautūhalaṃ hi me
hṛdi nityaṃ mahābāho vaktum arhasi tan mama |
8 | bhīṣma uvāca |
8 | anurūpaṃ kuruśreṣṭha tvayy etat pṛthivīpate
balābalam amitrāṇāṃ sveṣāṃ ca yadi pṛcchasi |
9 | śṛṇu rājan mama raṇe yā śaktiḥ paramā bhavet
astravīryaṃ raṇe yac ca bhujayoś ca mahābhuja |
10 | ārjavenaiva yuddhena yoddhavya itaro janaḥ
māyāyuddhena māyāvī ity etad dharmaniścayaḥ |
11 | hanyām ahaṃ mahābāho pāṇḍavānām anīkinīm
divase divase kṛtvā bhāgaṃ prāgāhnikaṃ mama |
12 | yodhānāṃ daśasāhasraṃ kṛtvā bhāgaṃ mahādyute
sahasraṃ rathinām ekam eṣa bhāgo mato mama |
13 | anenāhaṃ vidhānena saṃnaddhaḥ satatotthitaḥ
kṣapayeyaṃ mahat sainyaṃ kālenānena bhārata |
14 | yadi tv astrāṇi muñceyaṃ mahānti samare sthitaḥ
śatasāhasraghātīni hanyāṃ māsena bhārata |
15 | saṃjaya uvāca |
15 | śrutvā bhīṣmasya tad vākyaṃ rājā duryodhanas tadā
paryapṛcchata rājendra droṇam aṅgirasāṃ varam |
16 | ācārya kena kālena pāṇḍuputrasya sainikān
nihanyā iti taṃ droṇaḥ pratyuvāca hasann iva |
17 | sthaviro 'smi kuruśreṣṭha mandaprāṇaviceṣṭitaḥ
astrāgninā nirdaheyaṃ pāṇḍavānām anīkinīm |
18 | yathā bhīṣmaḥ śāṃtanavo māseneti matir mama
eṣā me paramā śaktir etan me paramaṃ balam |
19 | dvābhyām eva tu māsābhyāṃ kṛpaḥ śāradvato 'bravīt
drauṇis tu daśarātreṇa pratijajñe balakṣayam karṇas tu pañcarātreṇa pratijajñe mahāstravit |
20 | tac chrutvā sūtaputrasya vākyaṃ sāgaragāsutaḥ
jahāsa sasvanaṃ hāsaṃ vākyaṃ cedam uvāca ha |
21 | na hi tāvad raṇe pārthaṃ bāṇakhaḍgadhanurdharam
vāsudevasamāyuktaṃ rathenodyantam acyutam |
22 | samāgacchasi rādheya tenaivam abhimanyase
śakyam evaṃ ca bhūyaś ca tvayā vaktuṃ yatheṣṭataḥ |