Book 5 Chapter 175 | |
1 | hotravāhana uvāca |
1 | rāmaṃ drakṣyasi vatse tvaṃ jāmadagnyaṃ mahāvane
ugre tapasi vartantaṃ satyasaṃdhaṃ mahābalam |
2 | mahendre vai giriśreṣṭhe rāmaṃ nityam upāsate
ṛṣayo vedaviduṣo gandharvāpsarasas tathā |
3 | tatra gacchasva bhadraṃ te brūyāś cainaṃ vaco mama
abhivādya pūrvaṃ śirasā tapovṛddhaṃ dṛḍhavratam |
4 | brūyāś cainaṃ punar bhadre yat te kāryaṃ manīṣitam
mayi saṃkīrtite rāmaḥ sarvaṃ tat te kariṣyati |
5 | mama rāmaḥ sakhā vatse prītiyuktaḥ suhṛc ca me
jamadagnisuto vīraḥ sarvaśastrabhṛtāṃ varaḥ |
6 | evaṃ bruvati kanyāṃ tu pārthive hotravāhane
akṛtavraṇaḥ prādurāsīd rāmasyānucaraḥ priyaḥ |
7 | tatas te munayaḥ sarve samuttasthuḥ sahasraśaḥ
sa ca rājā vayovṛddhaḥ sṛñjayo hotravāhanaḥ |
8 | tataḥ pṛṣṭvā yathānyāyam anyonyaṃ te vanaukasaḥ
sahitā bharataśreṣṭha niṣeduḥ parivārya tam |
9 | tatas te kathayām āsuḥ kathās tās tā manoramāḥ
kāntā divyāś ca rājendra prītiharṣamudā yutāḥ |
10 | tataḥ kathānte rājarṣir mahātmā hotravāhanaḥ
rāmaṃ śreṣṭhaṃ maharṣīṇām apṛcchad akṛtavraṇam |
11 | kva saṃprati mahābāho jāmadagnyaḥ pratāpavān
akṛtavraṇa śakyo vai draṣṭuṃ vedavidāṃ varaḥ |
12 | akṛtavraṇa uvāca |
12 | bhavantam eva satataṃ rāmaḥ kīrtayati prabho
sṛñjayo me priyasakho rājarṣir iti pārthiva |
13 | iha rāmaḥ prabhāte śvo bhaviteti matir mama
draṣṭāsy enam ihāyāntaṃ tava darśanakāṅkṣayā |
14 | iyaṃ ca kanyā rājarṣe kimarthaṃ vanam āgatā
kasya ceyaṃ tava ca kā bhavatīcchāmi veditum |
15 | hotravāhana uvāca |
15 | dauhitrīyaṃ mama vibho kāśirājasutā śubhā
jyeṣṭhā svayaṃvare tasthau bhaginībhyāṃ sahānagha |
16 | iyam ambeti vikhyātā jyeṣṭhā kāśipateḥ sutā
ambikāmbālike tv anye yavīyasyau tapodhana |
17 | sametaṃ pārthivaṃ kṣatraṃ kāśipuryāṃ tato 'bhavat
kanyānimittaṃ brahmarṣe tatrāsīd utsavo mahān |
18 | tataḥ kila mahāvīryo bhīṣmaḥ śāṃtanavo nṛpān
avākṣipya mahātejās tisraḥ kanyā jahāra tāḥ |
19 | nirjitya pṛthivīpālān atha bhīṣmo gajāhvayam
ājagāma viśuddhātmā kanyābhiḥ saha bhārata |
20 | satyavatyai nivedyātha vivāhārtham anantaram
bhrātur vicitravīryasya samājñāpayata prabhuḥ |
21 | tato vaivāhikaṃ dṛṣṭvā kanyeyaṃ samupārjitam
abravīt tatra gāṅgeyaṃ mantrimadhye dvijarṣabha |
22 | mayā śālvapatir vīra manasābhivṛtaḥ patiḥ
na mām arhasi dharmajña paracittāṃ pradāpitum |
23 | tac chrutvā vacanaṃ bhīṣmaḥ saṃmantrya saha mantribhiḥ
niścitya visasarjemāṃ satyavatyā mate sthitaḥ |
24 | anujñātā tu bhīṣmeṇa śālvaṃ saubhapatiṃ tataḥ
kanyeyaṃ muditā vipra kāle vacanam abravīt |
25 | visarjitāsmi bhīṣmeṇa dharmaṃ māṃ pratipādaya
manasābhivṛtaḥ pūrvaṃ mayā tvaṃ pārthivarṣabha |
26 | pratyācakhyau ca śālvo 'pi cāritrasyābhiśaṅkitaḥ
seyaṃ tapovanaṃ prāptā tāpasye 'bhiratā bhṛśam |
27 | mayā ca pratyabhijñātā vaṃśasya parikīrtanāt
asya duḥkhasya cotpattiṃ bhīṣmam eveha manyate |
28 | ambovāca |
28 | bhagavann evam evaitad yathāha pṛthivīpatiḥ
śarīrakartā mātur me sṛñjayo hotravāhanaḥ |
29 | na hy utsahe svanagaraṃ pratiyātuṃ tapodhana
avamānabhayāc caiva vrīḍayā ca mahāmune |
30 | yat tu māṃ bhagavān rāmo vakṣyati dvijasattama
tan me kāryatamaṃ kāryam iti me bhagavan matiḥ |