Book 5 Chapter 104 | |
1 | janamejaya uvāca |
1 | anarthe jātanirbandhaṃ parārthe lobhamohitam
anāryakeṣv abhirataṃ maraṇe kṛtaniścayam |
2 | jñātīnāṃ duḥkhakartāraṃ bandhūnāṃ śokavardhanam
suhṛdāṃ kleśadātāraṃ dviṣatāṃ harṣavardhanam |
3 | kathaṃ nainaṃ vimārgasthaṃ vārayantīha bāndhavāḥ
sauhṛdād vā suhṛtsnigdho bhagavān vā pitāmahaḥ |
4 | vaiśaṃpāyana uvāca |
4 | uktaṃ bhagavatā vākyam uktaṃ bhīṣmeṇa yat kṣamam
uktaṃ bahuvidhaṃ caiva nāradenāpi tac chṛṇu |
5 | nārada uvāca |
5 | durlabho vai suhṛc chrotā durlabhaś ca hitaḥ suhṛt
tiṣṭhate hi suhṛd yatra na bandhus tatra tiṣṭhati |
6 | śrotavyam api paśyāmi suhṛdāṃ kurunandana
na kartavyaś ca nirbandho nirbandho hi sudāruṇaḥ |
7 | atrāpy udāharantīmam itihāsaṃ purātanam
yathā nirbandhataḥ prāpto gālavena parājayaḥ |
8 | viśvāmitraṃ tapasyantaṃ dharmo jijñāsayā purā
abhyagacchat svayaṃ bhūtvā vasiṣṭho bhagavān ṛṣiḥ |
9 | saptarṣīṇām anyatamaṃ veṣam āsthāya bhārata
bubhukṣuḥ kṣudhito rājann āśramaṃ kauśikasya ha |
10 | viśvāmitro 'tha saṃbhrāntaḥ śrapayām āsa vai carum
paramānnasya yatnena na ca sa pratyapālayat |
11 | annaṃ tena yadā bhuktam anyair dattaṃ tapasvibhiḥ
atha gṛhyānnam atyuṣṇaṃ viśvāmitro 'bhyupāgamat |
12 | bhuktaṃ me tiṣṭha tāvat tvam ity uktvā bhagavān yayau
viśvāmitras tato rājan sthita eva mahādyutiḥ |
13 | bhaktaṃ pragṛhya mūrdhnā tad bāhubhyāṃ pārśvato 'gamat
sthitaḥ sthāṇur ivābhyāśe niśceṣṭo mārutāśanaḥ |
14 | tasya śuśrūṣaṇe yatnam akarod gālavo muniḥ
gauravād bahumānāc ca hārdena priyakāmyayā |
15 | atha varṣaśate pūrṇe dharmaḥ punar upāgamat
vāsiṣṭhaṃ veṣam āsthāya kauśikaṃ bhojanepsayā |
16 | sa dṛṣṭvā śirasā bhaktaṃ dhriyamāṇaṃ maharṣiṇā
tiṣṭhatā vāyubhakṣeṇa viśvāmitreṇa dhīmatā |
17 | pratigṛhya tato dharmas tathaivoṣṇaṃ tathā navam
bhuktvā prīto 'smi viprarṣe tam uktvā sa munir gataḥ |
18 | kṣatrabhāvād apagato brāhmaṇatvam upāgataḥ
dharmasya vacanāt prīto viśvāmitras tadābhavat |
19 | viśvāmitras tu śiṣyasya gālavasya tapasvinaḥ
śuśrūṣayā ca bhaktyā ca prītimān ity uvāca tam anujñāto mayā vatsa yatheṣṭaṃ gaccha gālava |
20 | ity uktaḥ pratyuvācedaṃ gālavo munisattamam
prīto madhurayā vācā viśvāmitraṃ mahādyutim |
21 | dakṣiṇāṃ kāṃ prayacchāmi bhavate gurukarmaṇi
dakṣiṇābhir upetaṃ hi karma sidhyati mānavam |
22 | dakṣiṇānāṃ hi sṛṣṭānām apavargeṇa bhujyate
svarge kratuphalaṃ sadbhir dakṣiṇā śāntir ucyate kim āharāmi gurvarthaṃ bravītu bhagavān iti |
23 | jānamānas tu bhagavāñ jitaḥ śuśrūṣaṇena ca
viśvāmitras tam asakṛd gaccha gacchety acodayat |
24 | asakṛd gaccha gaccheti viśvāmitreṇa bhāṣitaḥ
kiṃ dadānīti bahuśo gālavaḥ pratyabhāṣata |
25 | nirbandhatas tu bahuśo gālavasya tapasvinaḥ
kiṃ cid āgatasaṃrambho viśvāmitro 'bravīd idam |
26 | ekataḥśyāmakarṇānāṃ śatāny aṣṭau dadasva me
hayānāṃ candraśubhrāṇāṃ gaccha gālava māciram |