 | Book 5 Chapter 97
|
| 1 | nārada uvāca
|
| 1 | etat tu nāgalokasya nābhisthāne sthitaṃ puram
pātālam iti vikhyātaṃ daityadānavasevitam
|
| 2 | idam adbhiḥ samaṃ prāptā ye ke cid dhruvajaṅgamāḥ
praviśanto mahānādaṃ nadanti bhayapīḍitāḥ
|
| 3 | atrāsuro 'gniḥ satataṃ dīpyate vāribhojanaḥ
vyāpāreṇa dhṛtātmānaṃ nibaddhaṃ samabudhyata
|
| 4 | atrāmṛtaṃ suraiḥ pītvā nihitaṃ nihatāribhiḥ
ataḥ somasya hāniś ca vṛddhiś caiva pradṛśyate
|
| 5 | atra divyaṃ hayaśiraḥ kāle parvaṇi parvaṇi
uttiṣṭhati suvarṇābhaṃ vārbhir āpūrayañ jagat
|
| 6 | yasmād atra samagrās tāḥ patanti jalamūrtayaḥ
tasmāt pātālam ity etat khyāyate puram uttamam
|
| 7 | airāvato 'smāt salilaṃ gṛhītvā jagato hitaḥ
megheṣv āmuñcate śītaṃ yan mahendraḥ pravarṣati
|
| 8 | atra nānāvidhākārās timayo naikarūpiṇaḥ
apsu somaprabhāṃ pītvā vasanti jalacāriṇaḥ
|
| 9 | atra sūryāṃśubhir bhinnāḥ pātālatalam āśritāḥ
mṛtā divasataḥ sūta punar jīvanti te niśi
|
| 10 | udaye nityaśaś cātra candramā raśmibhir vṛtaḥ
amṛtaṃ spṛśya saṃsparśāt saṃjīvayati dehinaḥ
|
| 11 | atra te 'dharmaniratā baddhāḥ kālena pīḍitāḥ
daiteyā nivasanti sma vāsavena hṛtaśriyaḥ
|
| 12 | atra bhūtapatir nāma sarvabhūtamaheśvaraḥ
bhūtaye sarvabhūtānām acarat tapa uttamam
|
| 13 | atra govratino viprāḥ svādhyāyāmnāyakarśitāḥ
tyaktaprāṇā jitasvargā nivasanti maharṣayaḥ
|
| 14 | yatratatraśayo nityaṃ yenakenacidāśitaḥ
yenakenacidācchannaḥ sa govrata ihocyate
|
| 15 | airāvato nāgarājo vāmanaḥ kumudo 'ñjanaḥ
prasūtāḥ supratīkasya vaṃśe vāraṇasattamāḥ
|
| 16 | paśya yady atra te kaś cid rocate guṇato varaḥ
varayiṣyāva taṃ gatvā yatnam āsthāya mātale
|
| 17 | aṇḍam etaj jale nyastaṃ dīpyamānam iva śriyā
ā prajānāṃ nisargād vai nodbhidyati na sarpati
|
| 18 | nāsya jātiṃ nisargaṃ vā kathyamānaṃ śṛṇomi vai
pitaraṃ mātaraṃ vāpi nāsya jānāti kaś cana
|
| 19 | ataḥ kila mahān agnir antakāle samutthitaḥ
dhakṣyate mātale sarvaṃ trailokyaṃ sacarācaram
|
| 20 | kaṇva uvāca
|
| 20 | mātalis tv abravīc chrutvā nāradasyātha bhāṣitam
na me 'tra rocate kaś cid anyato vraja māciram
|