Book 5 Chapter 87 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | prātar utthāya kṛṣṇas tu kṛtavān sarvam āhnikam
brāhmaṇair abhyanujñātaḥ prayayau nagaraṃ prati |
2 | taṃ prayāntaṃ mahābāhum anujñāpya tato nṛpa
paryavartanta te sarve vṛkasthalanivāsinaḥ |
3 | dhārtarāṣṭrās tam āyāntaṃ pratyujjagmuḥ svalaṃkṛtāḥ
duryodhanam ṛte sarve bhīṣmadroṇakṛpādayaḥ |
4 | paurāś ca bahulā rājan hṛṣīkeśaṃ didṛkṣavaḥ
yānair bahuvidhair anye padbhir eva tathāpare |
5 | sa vai pathi samāgamya bhīṣmeṇākliṣṭakarmaṇā
droṇena dhārtarāṣṭraiś ca tair vṛto nagaraṃ yayau |
6 | kṛṣṇasaṃmānanārthaṃ ca nagaraṃ samalaṃkṛtam
babhūvū rājamārgāś ca bahuratnasamācitāḥ |
7 | na sma kaś cid gṛhe rājaṃs tad āsīd bharatarṣabha
na strī na vṛddho na śiśur vāsudevadidṛkṣayā |
8 | rājamārge narā na sma saṃbhavanty avaniṃ gatāḥ
tathā hi sumahad rājan hṛṣīkeśapraveśane |
9 | āvṛtāni varastrībhir gṛhāṇi sumahānty api
pracalantīva bhāreṇa dṛśyante sma mahītale |
10 | tathā ca gatimantas te vāsudevasya vājinaḥ
pranaṣṭagatayo 'bhūvan rājamārge narair vṛte |
11 | sa gṛhaṃ dhṛtarāṣṭrasya prāviśac chatrukarśanaḥ
pāṇḍuraṃ puṇḍarīkākṣaḥ prāsādair upaśobhitam |
12 | tisraḥ kakṣyā vyatikramya keśavo rājaveśmanaḥ
vaicitravīryaṃ rājānam abhyagacchad ariṃdamaḥ |
13 | abhyāgacchati dāśārhe prajñācakṣur nareśvaraḥ
sahaiva droṇabhīṣmābhyām udatiṣṭhan mahāyaśāḥ |
14 | kṛpaś ca somadattaś ca mahārājaś ca bāhlikaḥ
āsanebhyo 'calan sarve pūjayanto janārdanam |
15 | tato rājānam āsādya dhṛtarāṣṭraṃ yaśasvinam
sa bhīṣmaṃ pūjayām āsa vārṣṇeyo vāgbhir añjasā |
16 | teṣu dharmānupūrvīṃ tāṃ prayujya madhusūdanaḥ
yathāvayaḥ samīyāya rājabhis tatra mādhavaḥ |
17 | atha droṇaṃ saputraṃ sa bāhlīkaṃ ca yaśasvinam
kṛpaṃ ca somadattaṃ ca samīyāya janārdanaḥ |
18 | tatrāsīd ūrjitaṃ mṛṣṭaṃ kāñcanaṃ mahad āsanam
śāsanād dhṛtarāṣṭrasya tatropāviśad acyutaḥ |
19 | atha gāṃ madhuparkaṃ cāpy udakaṃ ca janārdane
upajahrur yathānyāyaṃ dhṛtarāṣṭrapurohitāḥ |
20 | kṛtātithyas tu govindaḥ sarvān parihasan kurūn
āste saṃbandhakaṃ kurvan kurubhiḥ parivāritaḥ |
21 | so 'rcito dhṛtarāṣṭreṇa pūjitaś ca mahāyaśāḥ
rājānaṃ samanujñāpya nirākrāmad ariṃdamaḥ |
22 | taiḥ sametya yathānyāyaṃ kurubhiḥ kurusaṃsadi
vidurāvasathaṃ ramyam upātiṣṭhata mādhavaḥ |
23 | viduraḥ sarvakalyāṇair abhigamya janārdanam
arcayām āsa dāśārhaṃ sarvakāmair upasthitam |
24 | kṛtātithyaṃ tu govindaṃ viduraḥ sarvadharmavit
kuśalaṃ pāṇḍuputrāṇām apṛcchan madhusūdanam |
25 | prīyamāṇasya suhṛdo viduṣo buddhisattamaḥ
dharmanityasya ca tadā gatadoṣasya dhīmataḥ |
26 | tasya sarvaṃ savistāraṃ pāṇḍavānāṃ viceṣṭitam
kṣattur ācaṣṭa dāśārhaḥ sarvapratyakṣadarśivān |