Book 5 Chapter 77 | |
1 | bhagavān uvāca |
1 | evam etan mahābāho yathā vadasi pāṇḍava
sarvaṃ tv idaṃ samāyattaṃ bībhatso karmaṇor dvayoḥ |
2 | kṣetraṃ hi rasavac chuddhaṃ karṣakeṇopapāditam
ṛte varṣaṃ na kaunteya jātu nirvartayet phalam |
3 | tatra vai pauruṣaṃ brūyur āsekaṃ yatnakāritam
tatra cāpi dhruvaṃ paśyec choṣaṇaṃ daivakāritam |
4 | tad idaṃ niścitaṃ buddhyā pūrvair api mahātmabhiḥ
daive ca mānuṣe caiva saṃyuktaṃ lokakāraṇam |
5 | ahaṃ hi tat kariṣyāmi paraṃ puruṣakārataḥ
daivaṃ tu na mayā śakyaṃ karma kartuṃ kathaṃ cana |
6 | sa hi dharmaṃ ca satyaṃ ca tyaktvā carati durmatiḥ
na hi saṃtapyate tena tathārūpeṇa karmaṇā |
7 | tāṃ cāpi buddhiṃ pāpiṣṭhāṃ vardhayanty asya mantriṇaḥ
śakuniḥ sūtaputraś ca bhrātā duḥśāsanas tathā |
8 | sa hi tyāgena rājyasya na śamaṃ samupeṣyati
antareṇa vadhāt pārtha sānubandhaḥ suyodhanaḥ |
9 | na cāpi praṇipātena tyaktum icchati dharmarāṭ
yācyamānas tu rājyaṃ sa na pradāsyati durmatiḥ |
10 | na tu manye sa tad vācyo yad yudhiṣṭhiraśāsanam
uktaṃ prayojanaṃ tatra dharmarājena bhārata |
11 | tathā pāpas tu tat sarvaṃ na kariṣyati kauravaḥ
tasmiṃś cākriyamāṇe 'sau lokavadhyo bhaviṣyati |
12 | mama cāpi sa vadhyo vai jagataś cāpi bhārata
yena kaumārake yūyaṃ sarve viprakṛtās tathā |
13 | vipraluptaṃ ca vo rājyaṃ nṛśaṃsena durātmanā
na copaśāmyate pāpaḥ śriyaṃ dṛṣṭvā yudhiṣṭhire |
14 | asakṛc cāpy ahaṃ tena tvatkṛte pārtha bheditaḥ
na mayā tad gṛhītaṃ ca pāpaṃ tasya cikīrṣitam |
15 | jānāsi hi mahābāho tvam apy asya paraṃ matam
priyaṃ cikīrṣamāṇaṃ ca dharmarājasya mām api |
16 | sa jānaṃs tasya cātmānaṃ mama caiva paraṃ matam
ajānann iva cākasmād arjunādyābhiśaṅkase |
17 | yac cāpi paramaṃ divyaṃ tac cāpy avagataṃ tvayā
vidhānavihitaṃ pārtha kathaṃ śarma bhavet paraiḥ |
18 | yat tu vācā mayā śakyaṃ karmaṇā cāpi pāṇḍava
kariṣye tad ahaṃ pārtha na tv āśaṃse śamaṃ paraiḥ |
19 | kathaṃ goharaṇe brūyād icchañ śarma tathāvidham
yācyamāno 'pi bhīṣmeṇa saṃvatsaragate 'dhvani |
20 | tadaiva te parābhūtā yadā saṃkalpitās tvayā
lavaśaḥ kṣaṇaśaś cāpi na ca tuṣṭaḥ suyodhanaḥ |
21 | sarvathā tu mayā kāryaṃ dharmarājasya śāsanam
vibhāvyaṃ tasya bhūyaś ca karma pāpaṃ durātmanaḥ |