 | Book 5 Chapter 73
|
| 1 | vaiśaṃpāyana uvāca
|
| 1 | etac chrutvā mahābāhuḥ keśavaḥ prahasann iva
abhūtapūrvaṃ bhīmasya mārdavopagataṃ vacaḥ
|
| 2 | girer iva laghutvaṃ tac chītatvam iva pāvake
matvā rāmānujaḥ śauriḥ śārṅgadhanvā vṛkodaram
|
| 3 | saṃtejayaṃs tadā vāgbhir mātariśveva pāvakam
uvāca bhīmam āsīnaṃ kṛpayābhipariplutam
|
| 4 | tvam anyadā bhīmasena yuddham eva praśaṃsasi
vadhābhinandinaḥ krūrān dhārtarāṣṭrān mimardiṣuḥ
|
| 5 | na ca svapiṣi jāgarṣi nyubjaḥ śeṣe paraṃtapa
ghorām aśāntāṃ ruśatīṃ sadā vācaṃ prabhāṣase
|
| 6 | niḥśvasann agnivarṇena saṃtaptaḥ svena manyunā
apraśāntamanā bhīma sadhūma iva pāvakaḥ
|
| 7 | ekānte niṣṭanañ śeṣe bhārārta iva durbalaḥ
api tvāṃ ke cid unmattaṃ manyante 'tadvido janāḥ
|
| 8 | ārujya vṛkṣān nirmūlān gajaḥ paribhujann iva
nighnan padbhiḥ kṣitiṃ bhīma niṣṭanan paridhāvasi
|
| 9 | nāsmiñ jane 'bhiramase rahaḥ kṣiyasi pāṇḍava
nānyaṃ niśi divā vāpi kadā cid abhinandasi
|
| 10 | akasmāt smayamānaś ca rahasy āsse rudann iva
jānvor mūrdhānam ādhāya ciram āsse pramīlitaḥ
|
| 11 | bhrukuṭiṃ ca punaḥ kurvann oṣṭhau ca vilihann iva
abhīkṣṇaṃ dṛśyase bhīma sarvaṃ tan manyukāritam
|
| 12 | yathā purastāt savitā dṛśyate śukram uccaran
yathā ca paścān nirmukto dhruvaṃ paryeti raśmivān
|
| 13 | tathā satyaṃ bravīmy etan nāsti tasya vyatikramaḥ
hantāhaṃ gadayābhyetya duryodhanam amarṣaṇam
|
| 14 | iti sma madhye bhrātṝṇāṃ satyenālabhase gadām
tasya te praśame buddhir dhīyate 'dya paraṃtapa
|
| 15 | aho yuddhapratīpāni yuddhakāla upasthite
paśyasīvāpratīpāni kiṃ tvāṃ bhīr bhīma vindati
|
| 16 | aho pārtha nimittāni viparītāni paśyasi
svapnānte jāgarānte ca tasmāt praśamam icchasi
|
| 17 | aho nāśaṃsase kiṃ cit puṃstvaṃ klība ivātmani
kaśmalenābhipanno 'si tena te vikṛtaṃ manaḥ
|
| 18 | udvepate te hṛdayaṃ manas te praviṣīdati
ūrustambhagṛhīto 'si tasmāt praśamam icchasi
|
| 19 | anityaṃ kila martyasya cittaṃ pārtha calācalam
vātavegapracalitā aṣṭhīlā śālmaler iva
|
| 20 | tavaiṣā vikṛtā buddhir gavāṃ vāg iva mānuṣī
manāṃsi pāṇḍuputrāṇāṃ majjayaty aplavān iva
|
| 21 | idaṃ me mahad āścaryaṃ parvatasyeva sarpaṇam
yadīdṛśaṃ prabhāṣethā bhīmasenāsamaṃ vacaḥ
|
| 22 | sa dṛṣṭvā svāni karmāṇi kule janma ca bhārata
uttiṣṭhasva viṣādaṃ mā kṛthā vīra sthiro bhava
|
| 23 | na caitad anurūpaṃ te yat te glānir ariṃdama
yad ojasā na labhate kṣatriyo na tad aśnute
|