Book 5 Chapter 53 | |
1 | saṃjaya uvāca |
1 | evam etan mahārāja yathā vadasi bhārata
yuddhe vināśaḥ kṣatrasya gāṇḍīvena pradṛśyate |
2 | idaṃ tu nābhijānāmi tava dhīrasya nityaśaḥ
yat putravaśam āgaccheḥ sattvajñaḥ savyasācinaḥ |
3 | naiṣa kālo mahārāja tava śaśvat kṛtāgasaḥ
tvayā hy evāditaḥ pārthā nikṛtā bharatarṣabha |
4 | pitā śreṣṭhaḥ suhṛd yaś ca samyak praṇihitātmavān
āstheyaṃ hi hitaṃ tena na drogdhā gurur ucyate |
5 | idaṃ jitam idaṃ labdham iti śrutvā parājitān
dyūtakāle mahārāja smayase sma kumāravat |
6 | paruṣāṇy ucyamānān sma purā pārthān upekṣase
kṛtsnaṃ rājyaṃ jayantīti prapātaṃ nānupaśyasi |
7 | pitryaṃ rājyaṃ mahārāja kuravas te sajāṅgalāḥ
atha vīrair jitāṃ bhūmim akhilāṃ pratyapadyathāḥ |
8 | bāhuvīryārjitā bhūmis tava pārthair niveditā
mayedaṃ kṛtam ity eva manyase rājasattama |
9 | grastān gandharvarājena majjato hy aplave 'mbhasi
ānināya punaḥ pārthaḥ putrāṃs te rājasattama |
10 | kumāravac ca smayase dyūte vinikṛteṣu yat
pāṇḍaveṣu vanaṃ rājan pravrajatsu punaḥ punaḥ |
11 | pravarṣataḥ śaravrātān arjunasya śitān bahūn
apy arṇavā viśuṣyeyuḥ kiṃ punar māṃsayonayaḥ |
12 | asyatāṃ phalgunaḥ śreṣṭho gāṇḍīvaṃ dhanuṣāṃ varam
keśavaḥ sarvabhūtānāṃ cakrāṇāṃ ca sudarśanam |
13 | vānaro rocamānaś ca ketuḥ ketumatāṃ varaḥ
evam etāni saratho vahañ śvetahayo raṇe kṣapayiṣyati no rājan kālacakram ivodyatam |
14 | tasyādya vasudhā rājan nikhilā bharatarṣabha
yasya bhīmārjunau yodhau sa rājā rājasattama |
15 | tathā bhīmahataprāyāṃ majjantīṃ tava vāhinīm
duryodhanamukhā dṛṣṭvā kṣayaṃ yāsyanti kauravāḥ |
16 | na hi bhīmabhayād bhītā lapsyante vijayaṃ vibho
tava putrā mahārāja rājānaś cānusāriṇaḥ |
17 | matsyās tvām adya nārcanti pāñcālāś ca sakekayāḥ
śālveyāḥ śūrasenāś ca sarve tvām avajānate pārthaṃ hy ete gatāḥ sarve vīryajñās tasya dhīmataḥ |
18 | anarhān eva tu vadhe dharmayuktān vikarmaṇā
sarvopāyair niyantavyaḥ sānugaḥ pāpapūruṣaḥ tava putro mahārāja nātra śocitum arhasi |
19 | dyūtakāle mayā coktaṃ vidureṇa ca dhīmatā
yad idaṃ te vilapitaṃ pāṇḍavān prati bhārata anīśeneva rājendra sarvam etan nirarthakam |