Book 5 Chapter 51 | |
1 | dhṛtarāṣṭra uvāca |
1 | yasya vai nānṛtā vācaḥ pravṛttā anuśuśrumaḥ
trailokyam api tasya syād yoddhā yasya dhanaṃjayaḥ |
2 | tasyaiva ca na paśyāmi yudhi gāṇḍīvadhanvanaḥ
aniśaṃ cintayāno 'pi yaḥ pratīyād rathena tam |
3 | asyataḥ karṇinālīkān mārgaṇān hṛdayacchidaḥ
pratyetā na samaḥ kaś cid yudhi gāṇḍīvadhanvanaḥ |
4 | droṇakarṇau pratīyātāṃ yadi vīrau nararṣabhau
māhātmyāt saṃśayo loke na tv asti vijayo mama |
5 | ghṛṇī karṇaḥ pramādī ca ācāryaḥ sthaviro guruḥ
samartho balavān pārtho dṛḍhadhanvā jitaklamaḥ bhavet sutumulaṃ yuddhaṃ sarvaśo 'py aparājayaḥ |
6 | sarve hy astravidaḥ śūrāḥ sarve prāptā mahad yaśaḥ
api sarvāmaraiśvaryaṃ tyajeyur na punar jayam vadhe nūnaṃ bhavec chāntis tayor vā phalgunasya vā |
7 | na tu jetārjunasyāsti hantā cāsya na vidyate
manyus tasya kathaṃ śāmyen mandān prati ya utthitaḥ |
8 | anye 'py astrāṇi jānanti jīyante ca jayanti ca
ekāntavijayas tv eva śrūyate phalgunasya ha |
9 | trayastriṃśat samāhūya khāṇḍave 'gnim atarpayat
jigāya ca surān sarvān nāsya vedmi parājayam |
10 | yasya yantā hṛṣīkeśaḥ śīlavṛttasamo yudhi
dhruvas tasya jayas tāta yathendrasya jayas tathā |
11 | kṛṣṇāv ekarathe yattāv adhijyaṃ gāṇḍivaṃ dhanuḥ
yugapat trīṇi tejāṃsi sametāny anuśuśrumaḥ |
12 | naiva no 'sti dhanus tādṛṅ na yoddhā na ca sārathiḥ
tac ca mandā na jānanti duryodhanavaśānugāḥ |
13 | śeṣayed aśanir dīpto nipatan mūrdhni saṃjaya
na tu śeṣaṃ śarāḥ kuryur astās tāta kirīṭinā |
14 | api cāsyann ivābhāti nighnann iva ca phalgunaḥ
uddharann iva kāyebhyaḥ śirāṃsi śaravṛṣṭibhiḥ |
15 | api bāṇamayaṃ tejaḥ pradīptam iva sarvataḥ
gāṇḍīveddhaṃ dahetājau putrāṇāṃ mama vāhinīm |
16 | api sā rathaghoṣeṇa bhayārtā savyasācinaḥ
vitrastā bahulā senā bhāratī pratibhāti me |
17 | yathā kakṣaṃ dahaty agniḥ pravṛddhaḥ sarvataś caran
mahārcir aniloddhūtas tadvad dhakṣyati māmakān |
18 | yadodvaman niśitān bāṇasaṃghān; sthātātatāyī samare kirīṭī
sṛṣṭo 'ntakaḥ sarvaharo vidhātrā; yathā bhavet tadvad avāraṇīyaḥ |
19 | yadā hy abhīkṣṇaṃ subahūn prakārāñ; śrotāsmi tān āvasathe kurūṇām
teṣāṃ samantāc ca tathā raṇāgre; kṣayaḥ kilāyaṃ bharatān upaiti |