Book 4 Chapter 60 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | bhīṣme tu saṃgrāmaśiro vihāya; palāyamāne dhṛtarāṣṭraputraḥ
ucchritya ketuṃ vinadan mahātmā; svayaṃ vigṛhyārjunam āsasāda |
2 | sa bhīmadhanvānam udagravīryaṃ; dhanaṃjayaṃ śatrugaṇe carantam
ākarṇapūrṇāyatacoditena; bhallena vivyādha lalāṭamadhye |
3 | sa tena bāṇena samarpitena; jāmbūnadābhena susaṃśitena
rarāja rājan mahanīyakarmā; yathaikaparvā ruciraikaśṛṅgaḥ |
4 | athāsya bāṇena vidāritasya; prādurbabhūvāsṛg ajasram uṣṇam
sā tasya jāmbūnadapuṣpacitrā; māleva citrābhivirājate sma |
5 | sa tena bāṇābhihatas tarasvī; duryodhanenoddhatamanyuvegaḥ
śarān upādāya viṣāgnikalpān; vivyādha rājānam adīnasattvaḥ |
6 | duryodhanaś cāpi tam ugratejāḥ; pārthaś ca duryodhanam ekavīraḥ
anyonyam ājau puruṣapravīrau; samaṃ samājaghnatur ājamīḍhau |
7 | tataḥ prabhinnena mahāgajena; mahīdharābhena punar vikarṇaḥ
rathaiś caturbhir gajapādarakṣaiḥ; kuntīsutaṃ jiṣṇum athābhyadhāvat |
8 | tam āpatantaṃ tvaritaṃ gajendraṃ; dhanaṃjayaḥ kumbhavibhāgamadhye
ākarṇapūrṇena dṛḍhāyasena; bāṇena vivyādha mahājavena |
9 | pārthena sṛṣṭaḥ sa tu gārdhrapatra; ā puṅkhadeśāt praviveśa nāgam
vidārya śailapravaraprakāśaṃ; yathāśaniḥ parvatam indrasṛṣṭaḥ |
10 | śaraprataptaḥ sa tu nāgarājaḥ; pravepitāṅgo vyathitāntarātmā
saṃsīdamāno nipapāta mahyāṃ; vajrāhataṃ śṛṅgam ivācalasya |
11 | nipātite dantivare pṛthivyāṃ; trāsād vikarṇaḥ sahasāvatīrya
tūrṇaṃ padāny aṣṭaśatāni gatvā; viviṃśateḥ syandanam āruroha |
12 | nihatya nāgaṃ tu śareṇa tena; vajropamenādrivarāmbudābham
tathāvidhenaiva śareṇa pārtho; duryodhanaṃ vakṣasi nirbibheda |
13 | tato gaje rājani caiva bhinne; bhagne vikarṇe ca sapādarakṣe
gāṇḍīvamuktair viśikhaiḥ praṇunnās; te yodhamukhyāḥ sahasāpajagmuḥ |
14 | dṛṣṭvaiva bāṇena hataṃ tu nāgaṃ; yodhāṃś ca sarvān dravato niśamya
rathaṃ samāvṛtya kurupravīro; raṇāt pradudrāva yato na pārthaḥ |
15 | taṃ bhīmarūpaṃ tvaritaṃ dravantaṃ; duryodhanaṃ śatrusaho niṣaṅgī
prākṣveḍayad yoddhumanāḥ kirīṭī; bāṇena viddhaṃ rudhiraṃ vamantam |
16 | arjuna uvāca |
16 | vihāya kīrtiṃ vipulaṃ yaśaś ca; yuddhāt parāvṛtya palāyase kim
na te 'dya tūryāṇi samāhatāni; yathāvad udyānti gatasya yuddhe |
17 | yudhiṣṭhirasyāsmi nideśakārī; pārthas tṛtīyo yudhi ca sthiro 'smi
tadartham āvṛtya mukhaṃ prayaccha; narendravṛttaṃ smara dhārtarāṣṭra |
18 | moghaṃ tavedaṃ bhuvi nāmadheyaṃ; duryodhanetīha kṛtaṃ purastāt
na hīha duryodhanatā tavāsti; palāyamānasya raṇaṃ vihāya |
19 | na te purastād atha pṛṣṭhato vā; paśyāmi duryodhana rakṣitāram
paraihi yuddhena kurupravīra; prāṇān priyān pāṇḍavato 'dya rakṣa |