Book 4 Chapter 59
1	vaiśaṃpāyana uvāca
1	tataḥ śāṃtanavo bhīṣmo durādharṣaḥ pratāpavān vadhyamāneṣu yodheṣu dhanaṃjayam upādravat
2	pragṛhya kārmukaśreṣṭhaṃ jātarūpapariṣkṛtam śarān ādāya tīkṣṇāgrān marmabhedapramāthinaḥ
3	pāṇḍureṇātapatreṇa dhriyamāṇena mūrdhani śuśubhe sa naravyāghro giriḥ sūryodaye yathā
4	pradhmāya śaṅkhaṃ gāṅgeyo dhārtarāṣṭrān praharṣayan pradakṣiṇam upāvṛtya bībhatsuṃ samavārayat
5	tam udvīkṣya tathāyāntaṃ kaunteyaḥ paravīrahā pratyagṛhṇāt prahṛṣṭātmā dhārādharam ivācalaḥ
6	tato bhīṣmaḥ śarān aṣṭau dhvaje pārthasya vīryavān samaparyan mahāvegāñ śvasamānān ivoragān
7	te dhvajaṃ pāṇḍuputrasya samāsādya patatriṇaḥ jvalantaḥ kapim ājaghnur dhvajāgranilayāṃś ca tān
8	tato bhallena mahatā pṛthudhāreṇa pāṇḍavaḥ chatraṃ ciccheda bhīṣmasya tūrṇaṃ tad apatad bhuvi
9	dhvajaṃ caivāsya kaunteyaḥ śarair abhyahanad dṛḍham śīghrakṛd rathavāhāṃś ca tathobhau pārṣṇisārathī
10	tayos tad abhavad yuddhaṃ tumulaṃ lomaharṣaṇam bhīṣmasya saha pārthena balivāsavayor iva
11	bhallair bhallāḥ samāgamya bhīṣmapāṇḍavayor yudhi antarikṣe vyarājanta khadyotāḥ prāvṛṣīva hi
12	agnicakram ivāviddhaṃ savyadakṣiṇam asyataḥ gāṇḍīvam abhavad rājan pārthasya sṛjataḥ śarān
13	sa taiḥ saṃchādayām āsa bhīṣmaṃ śaraśataiḥ śitaiḥ parvataṃ vāridhārābhiś chādayann iva toyadaḥ
14	tāṃ sa velām ivoddhūtāṃ śaravṛṣṭiṃ samutthitām vyadhamat sāyakair bhīṣmo arjunaṃ saṃnivārayat
15	tatas tāni nikṛttāni śarajālāni bhāgaśaḥ samare 'bhivyaśīryanta phalgunasya rathaṃ prati
16	tataḥ kanakapuṅkhānāṃ śaravṛṣṭiṃ samutthitām pāṇḍavasya rathāt tūrṇaṃ śalabhānām ivāyatim vyadhamat tāṃ punas tasya bhīṣmaḥ śaraśataiḥ śitaiḥ
17	tatas te kuravaḥ sarve sādhu sādhv iti cābruvan duṣkaraṃ kṛtavān bhīṣmo yad arjunam ayodhayat
18	balavāṃs taruṇo dakṣaḥ kṣiprakārī ca pāṇḍavaḥ ko 'nyaḥ samarthaḥ pārthasya vegaṃ dhārayituṃ raṇe
19	ṛte śāṃtanavād bhīṣmāt kṛṣṇād vā devakīsutāt ācāryapravarād vāpi bhāradvājān mahābalāt
20	astrair astrāṇi saṃvārya krīḍataḥ puruṣarṣabhau cakṣūṃṣi sarvabhūtānāṃ mohayantau mahābalau
21	prājāpatyaṃ tathaivaindram āgneyaṃ ca sudāruṇam kauberaṃ vāruṇaṃ caiva yāmyaṃ vāyavyam eva ca prayuñjānau mahātmānau samare tau viceratuḥ
22	vismitāny atha bhūtāni tau dṛṣṭvā saṃyuge tadā sādhu pārtha mahābāho sādhu bhīṣmeti cābruvan
23	nedaṃ yuktaṃ manuṣyeṣu yo 'yaṃ saṃdṛśyate mahān mahāstrāṇāṃ saṃprayogaḥ samare bhīṣmapārthayoḥ
24	evaṃ sarvāstraviduṣor astrayuddham avartata atha jiṣṇur upāvṛtya pṛthudhāreṇa kārmukam cakarta bhīṣmasya tadā jātarūpapariṣkṛtam
25	nimeṣāntaramātreṇa bhīṣmo 'nyat kārmukaṃ raṇe samādāya mahābāhuḥ sajyaṃ cakre mahābalaḥ śarāṃś ca subahūn kruddho mumocāśu dhanaṃjaye
26	arjuno 'pi śarāṃś citrān bhīṣmāya niśitān bahūn cikṣepa sumahātejās tathā bhīṣmaś ca pāṇḍave
27	tayor divyāstraviduṣor asyator aniśaṃ śarān na viśeṣas tadā rājaṃl lakṣyate sma mahātmanoḥ
28	athāvṛṇod daśa diśaḥ śarair atirathas tadā kirīṭamālī kaunteyaḥ śūraḥ śāṃtanavas tathā
29	atīva pāṇḍavo bhīṣmaṃ bhīṣmaś cātīva pāṇḍavam babhūva tasmin saṃgrāme rājaṃl loke tad adbhutam
30	pāṇḍavena hatāḥ śūrā bhīṣmasya ratharakṣiṇaḥ śerate sma tadā rājan kaunteyasyābhito ratham
31	tato gāṇḍīvanirmuktā niramitraṃ cikīrṣavaḥ āgacchan puṅkhasaṃśliṣṭāḥ śvetavāhanapatriṇaḥ
32	niṣpatanto rathāt tasya dhautā hairaṇyavāsasaḥ ākāśe samadṛśyanta haṃsānām iva paṅktayaḥ
33	tasya tad divyam astraṃ hi pragāḍhaṃ citram asyataḥ prekṣante smāntarikṣasthāḥ sarve devāḥ savāsavāḥ
34	tad dṛṣṭvā paramaprīto gandharvaś citram adbhutam śaśaṃsa devarājāya citrasenaḥ pratāpavān
35	paśyemān arinirdārān saṃsaktān iva gacchataḥ citrarūpam idaṃ jiṣṇor divyam astram udīryataḥ
36	nedaṃ manuṣyāḥ śraddadhyur na hīdaṃ teṣu vidyate paurāṇānāṃ mahāstrāṇāṃ vicitro 'yaṃ samāgamaḥ
37	madhyaṃdinagataṃ sūryaṃ pratapantam ivāmbare na śaknuvanti sainyāni pāṇḍavaṃ prativīkṣitum
38	ubhau viśrutakarmāṇāv ubhau yuddhaviśāradau ubhau sadṛśakarmāṇāv ubhau yudhi durāsadau
39	ity ukto devarājas tu pārthabhīṣmasamāgamam pūjayām āsa divyena puṣpavarṣeṇa bhārata
40	tato bhīṣmaḥ śāṃtanavo vāme pārśve samarpayat asyataḥ pratisaṃdhāya vivṛtaṃ savyasācinaḥ
41	tataḥ prahasya bībhatsuḥ pṛthudhāreṇa kārmukam nyakṛntad gārdhrapatreṇa bhīṣmasyāmitatejasaḥ
42	athainaṃ daśabhir bāṇaiḥ pratyavidhyat stanāntare yatamānaṃ parākrāntaṃ kuntīputro dhanaṃjayaḥ
43	sa pīḍito mahābāhur gṛhītvā rathakūbaram gāṅgeyo yudhi durdharṣas tasthau dīrgham ivāturaḥ
44	taṃ visaṃjñam apovāha saṃyantā rathavājinām upadeśam anusmṛtya rakṣamāṇo mahāratham