Book 4 Chapter 56 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | tato vaikartanaṃ jitvā pārtho vairāṭim abravīt
etan māṃ prāpayānīkaṃ yatra tālo hiraṇmayaḥ |
2 | atra śāṃtanavo bhīṣmo rathe 'smākaṃ pitāmahaḥ
kāṅkṣamāṇo mayā yuddhaṃ tiṣṭhaty amaradarśanaḥ ādāsyāmy aham etasya dhanurjyām api cāhave |
3 | asyantaṃ divyam astraṃ māṃ citram adya niśāmaya
śatahradām ivāyāntīṃ stanayitnor ivāmbare |
4 | suvarṇapṛṣṭhaṃ gāṇḍīvaṃ drakṣyanti kuravo mama
dakṣiṇenātha vāmena katareṇa svid asyati iti māṃ saṃgatāḥ sarve tarkayiṣyanti śatravaḥ |
5 | śoṇitodāṃ rathāvartāṃ nāganakrāṃ duratyayām
nadīṃ prasyandayiṣyāmi paralokapravāhinīm |
6 | pāṇipādaśiraḥpṛṣṭhabāhuśākhānirantaram
vanaṃ kurūṇāṃ chetsyāmi bhallaiḥ saṃnataparvabhiḥ |
7 | jayataḥ kauravīṃ senām ekasya mama dhanvinaḥ
śataṃ mārgā bhaviṣyanti pāvakasyeva kānane mayā cakram ivāviddhaṃ sainyaṃ drakṣyasi kevalam |
8 | asaṃbhrānto rathe tiṣṭha sameṣu viṣameṣu ca
divam āvṛtya tiṣṭhantaṃ giriṃ bhetsyāmi dhāribhiḥ |
9 | aham indrasya vacanāt saṃgrāme 'bhyahanaṃ purā
paulomān kālakhañjāṃś ca sahasrāṇi śatāni ca |
10 | aham indrād dṛḍhāṃ muṣṭiṃ brahmaṇaḥ kṛtahastatām
pragāḍhaṃ tumulaṃ citram atividdhaṃ prajāpateḥ |
11 | ahaṃ pāre samudrasya hiraṇyapuram ārujam
jitvā ṣaṣṭisahasrāṇi rathinām ugradhanvinām |
12 | dhvajavṛkṣaṃ pattitṛṇaṃ rathasiṃhagaṇāyutam
vanam ādīpayiṣyāmi kurūṇām astratejasā |
13 | tān ahaṃ rathanīḍebhyaḥ śaraiḥ saṃnataparvabhiḥ
ekaḥ saṃkālayiṣyāmi vajrapāṇir ivāsurān |
14 | raudraṃ rudrād ahaṃ hy astraṃ vāruṇaṃ varuṇād api
astram āgneyam agneś ca vāyavyaṃ mātariśvanaḥ vajrādīni tathāstrāṇi śakrād aham avāptavān |
15 | dhārtarāṣṭravanaṃ ghoraṃ narasiṃhābhirakṣitam
aham utpāṭayiṣyāmi vairāṭe vyetu te bhayam |
16 | evam āśvāsitas tena vairāṭiḥ savyasācinā
vyagāhata rathānīkaṃ bhīmaṃ bhīṣmasya dhīmataḥ |
17 | tam āyāntaṃ mahābāhuṃ jigīṣantaṃ raṇe parān
abhyavārayad avyagraḥ krūrakarmā dhanaṃjayam |
18 | taṃ citramālyābharaṇāḥ kṛtavidyā manasvinaḥ
āgacchan bhīmadhanvānaṃ maurvīṃ paryasya bāhubhiḥ |
19 | duḥśāsano vikarṇaś ca duḥsaho 'tha viviṃśatiḥ
āgatya bhīmadhanvānaṃ bībhatsuṃ paryavārayan |
20 | duḥśāsanas tu bhallena viddhvā vairāṭim uttaram
dvitīyenārjunaṃ vīraḥ pratyavidhyat stanāntare |
21 | tasya jiṣṇur upāvṛtya pṛthudhāreṇa kārmukam
cakarta gārdhrapatreṇa jātarūpapariṣkṛtam |
22 | athainaṃ pañcabhiḥ paścāt pratyavidhyat stanāntare
so 'payāto raṇaṃ hitvā pārthabāṇaprapīḍitaḥ |
23 | taṃ vikarṇaḥ śarais tīkṣṇair gārdhrapatrair ajihmagaiḥ
vivyādha paravīraghnam arjunaṃ dhṛtarāṣṭrajaḥ |
24 | tatas tam api kaunteyaḥ śareṇānataparvaṇā
lalāṭe 'bhyahanat tūrṇaṃ sa viddhaḥ prāpatad rathāt |
25 | tataḥ pārtham abhidrutya duḥsahaḥ saviviṃśatiḥ
avākirac charais tīkṣṇaiḥ parīpsan bhrātaraṃ raṇe |
26 | tāv ubhau gārdhrapatrābhyāṃ niśitābhyāṃ dhanaṃjayaḥ
viddhvā yugapad avyagras tayor vāhān asūdayat |
27 | tau hatāśvau vividdhāṅgau dhṛtarāṣṭrātmajāv ubhau
abhipatya rathair anyair apanītau padānugaiḥ |
28 | sarvā diśaś cābhyapatad bībhatsur aparājitaḥ
kirīṭamālī kaunteyo labdhalakṣo mahābalaḥ |