Book 4 Chapter 25 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | tato duryodhano rājā śrutvā teṣāṃ vacas tadā
ciram antarmanā bhūtvā pratyuvāca sabhāsadaḥ |
2 | suduḥkhā khalu kāryāṇāṃ gatir vijñātum antataḥ
tasmāt sarve udīkṣadhvaṃ kva nu syuḥ pāṇḍavā gatāḥ |
3 | alpāvaśiṣṭaṃ kālasya gatabhūyiṣṭham antataḥ
teṣām ajñātacaryāyām asmin varṣe trayodaśe |
4 | asya varṣasya śeṣaṃ ced vyatīyur iha pāṇḍavāḥ
nivṛttasamayās te hi satyavrataparāyaṇāḥ |
5 | kṣaranta iva nāgendrāḥ sarva āśīviṣopamāḥ
duḥkhā bhaveyuḥ saṃrabdhāḥ kauravān prati te dhruvam |
6 | arvāk kālasya vijñātāḥ kṛcchrarūpadharāḥ punaḥ
praviśeyur jitakrodhās tāvad eva punar vanam |
7 | tasmāt kṣipraṃ bubhutsadhvaṃ yathā no 'tyantam avyayam
rājyaṃ nirdvandvam avyagraṃ niḥsapatnaṃ ciraṃ bhavet |
8 | athābravīt tataḥ karṇaḥ kṣipraṃ gacchantu bhārata
anye dhūrtatarā dakṣā nibhṛtāḥ sādhukāriṇaḥ |
9 | carantu deśān saṃvītāḥ sphītāñ janapadākulān
tatra goṣṭhīṣv athānyāsu siddhapravrajiteṣu ca |
10 | paricāreṣu tīrtheṣu vividheṣv ākareṣu ca
vijñātavyā manuṣyais tais tarkayā suvinītayā |
11 | vividhais tatparaiḥ samyak tajjñair nipuṇasaṃvṛtaiḥ
anveṣṭavyāś ca nipuṇaṃ pāṇḍavāś channavāsinaḥ |
12 | nadīkuñjeṣu tīrtheṣu grāmeṣu nagareṣu ca
āśrameṣu ca ramyeṣu parvateṣu guhāsu ca |
13 | athāgrajānantarajaḥ pāpabhāvānurāgiṇam
jyeṣṭhaṃ duḥśāsanas tatra bhrātā bhrātaram abravīt |
14 | etac ca karṇo yat prāha sarvam īkṣāmahe tathā
yathoddiṣṭaṃ carāḥ sarve mṛgayantu tatas tataḥ ete cānye ca bhūyāṃso deśād deśaṃ yathāvidhi |
15 | na tu teṣāṃ gatir vāsaḥ pravṛttiś copalabhyate
atyāhitaṃ vā gūḍhās te pāraṃ vormimato gatāḥ |
16 | vyālair vāpi mahāraṇye bhakṣitāḥ śūramāninaḥ
atha vā viṣamaṃ prāpya vinaṣṭāḥ śāśvatīḥ samāḥ |
17 | tasmān mānasam avyagraṃ kṛtvā tvaṃ kurunandana
kuru kāryaṃ yathotsāhaṃ manyase yan narādhipa |