Book 4 Chapter 17 | |
1 | draupady uvāca |
1 | aśocyaṃ nu kutas tasyā yasyā bhartā yudhiṣṭhiraḥ
jānan sarvāṇi duḥkhāni kiṃ māṃ tvaṃ paripṛcchasi |
2 | yan māṃ dāsīpravādena prātikāmī tadānayat
sabhāyāṃ pārṣado madhye tan māṃ dahati bhārata |
3 | pārthivasya sutā nāma kā nu jīveta mādṛśī
anubhūya bhṛśaṃ duḥkham anyatra draupadīṃ prabho |
4 | vanavāsagatāyāś ca saindhavena durātmanā
parāmarśaṃ dvitīyaṃ ca soḍhum utsahate nu kā |
5 | matsyarājñaḥ samakṣaṃ ca tasya dhūrtasya paśyataḥ
kīcakena padā spṛṣṭā kā nu jīveta mādṛśī |
6 | evaṃ bahuvidhaiḥ kleśaiḥ kliśyamānāṃ ca bhārata
na māṃ jānāsi kaunteya kiṃ phalaṃ jīvitena me |
7 | yo 'yaṃ rājño virāṭasya kīcako nāma bhārata
senānīḥ puruṣavyāghra syālaḥ paramadurmatiḥ |
8 | sa māṃ sairandhriveṣeṇa vasantīṃ rājaveśmani
nityam evāha duṣṭātmā bhāryā mama bhaveti vai |
9 | tenopamantryamāṇāyā vadhārheṇa sapatnahan
kāleneva phalaṃ pakvaṃ hṛdayaṃ me vidīryate |
10 | bhrātaraṃ ca vigarhasva jyeṣṭhaṃ durdyūtadevinam
yasyāsmi karmaṇā prāptā duḥkham etad anantakam |
11 | ko hi rājyaṃ parityajya sarvasvaṃ cātmanā saha
pravrajyāyaiva dīvyeta vinā durdyūtadevinam |
12 | yadi niṣkasahasreṇa yac cānyat sāravad dhanam
sāyaṃprātar adeviṣyad api saṃvatsarān bahūn |
13 | rukmaṃ hiraṇyaṃ vāsāṃsi yānaṃ yugyam ajāvikam
aśvāśvatarasaṃghāṃś ca na jātu kṣayam āvahet |
14 | so 'yaṃ dyūtapravādena śriyā pratyavaropitaḥ
tūṣṇīm āste yathā mūḍhaḥ svāni karmāṇi cintayan |
15 | daśa nāgasahasrāṇi padmināṃ hemamālinām
yaṃ yāntam anuyāntīha so 'yaṃ dyūtena jīvati |
16 | tathā śatasahasrāṇi nṛṇām amitatejasām
upāsate mahārājam indraprasthe yudhiṣṭhiram |
17 | śataṃ dāsīsahasrāṇi yasya nityaṃ mahānase
pātrīhastaṃ divārātram atithīn bhojayanty uta |
18 | eṣa niṣkasahasrāṇi pradāya dadatāṃ varaḥ
dyūtajena hy anarthena mahatā samupāvṛtaḥ |
19 | enaṃ hi svarasaṃpannā bahavaḥ sūtamāgadhāḥ
sāyaṃprātar upātiṣṭhan sumṛṣṭamaṇikuṇḍalāḥ |
20 | sahasram ṛṣayo yasya nityam āsan sabhāsadaḥ
tapaḥśrutopasaṃpannāḥ sarvakāmair upasthitāḥ |
21 | andhān vṛddhāṃs tathānāthān sarvān rāṣṭreṣu durgatān
bibharty avimanā nityam ānṛśaṃsyād yudhiṣṭhiraḥ |
22 | sa eṣa nirayaṃ prāpto matsyasya paricārakaḥ
sabhāyāṃ devitā rājñaḥ kaṅko brūte yudhiṣṭhiraḥ |
23 | indraprasthe nivasataḥ samaye yasya pārthivāḥ
āsan balibhṛtaḥ sarve so 'dyānyair bhṛtim icchati |
24 | pārthivāḥ pṛthivīpālā yasyāsan vaśavartinaḥ
sa vaśe vivaśo rājā pareṣām adya vartate |
25 | pratāpya pṛthivīṃ sarvāṃ raśmivān iva tejasā
so 'yaṃ rājño virāṭasya sabhāstāro yudhiṣṭhiraḥ |
26 | yam upāsanta rājānaḥ sabhāyām ṛṣibhiḥ saha
tam upāsīnam adyānyaṃ paśya pāṇḍava pāṇḍavam |
27 | atadarhaṃ mahāprājñaṃ jīvitārthe 'bhisaṃśritam
dṛṣṭvā kasya na duḥkhaṃ syād dharmātmānaṃ yudhiṣṭhiram |
28 | upāste sma sabhāyāṃ yaṃ kṛtsnā vīra vasuṃdharā
tam upāsīnam adyānyaṃ paśya bhārata bhāratam |
29 | evaṃ bahuvidhair duḥkhaiḥ pīḍyamānām anāthavat
śokasāgaramadhyasthāṃ kiṃ māṃ bhīma na paśyasi |