Book 4 Chapter 6 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | tato virāṭaṃ prathamaṃ yudhiṣṭhiro; rājā sabhāyām upaviṣṭam āvrajat
vaiḍūryarūpān pratimucya kāñcanān; akṣān sa kakṣe parigṛhya vāsasā |
2 | narādhipo rāṣṭrapatiṃ yaśasvinaṃ; mahāyaśāḥ kauravavaṃśavardhanaḥ
mahānubhāvo nararājasatkṛto; durāsadas tīkṣṇaviṣo yathoragaḥ |
3 | bālena rūpeṇa nararṣabho mahān; athārcirūpeṇa yathāmaras tathā
mahābhrajālair iva saṃvṛto ravir; yathānalo bhasmavṛtaś ca vīryavān |
4 | tam āpatantaṃ prasamīkṣya pāṇḍavaṃ; virāṭarāḍ indum ivābhrasaṃvṛtam
mantridvijān sūtamukhān viśas tathā; ye cāpi ke cit pariṣatsamāsate papraccha ko 'yaṃ prathamaṃ sameyivān; anena yo 'yaṃ prasamīkṣate sabhām |
5 | na tu dvijo 'yaṃ bhavitā narottamaḥ; patiḥ pṛthivyā iti me manogatam
na cāsya dāso na ratho na kuṇḍale; samīpato bhrājati cāyam indravat |
6 | śarīraliṅgair upasūcito hy ayaṃ; mūrdhābhiṣikto 'yam itīva mānasam
samīpam āyāti ca me gatavyatho; yathā gajas tāmarasīṃ madotkaṭaḥ |
7 | vitarkayantaṃ tu nararṣabhas tadā; yudhiṣṭhiro 'bhyetya virāṭam abravīt
samrāḍ vijānātv iha jīvitārthinaṃ; vinaṣṭasarvasvam upāgataṃ dvijam |
8 | ihāham icchāmi tavānaghāntike; vastuṃ yathā kāmacaras tathā vibho
tam abravīt svāgatam ity anantaraṃ; rājā prahṛṣṭaḥ pratisaṃgṛhāṇa ca |
9 | kāmena tātābhivadāmy ahaṃ tvāṃ; kasyāsi rājño viṣayād ihāgataḥ
gotraṃ ca nāmāpi ca śaṃsa tattvataḥ; kiṃ cāpi śilpaṃ tava vidyate kṛtam |
10 | yudhiṣṭhira uvāca |
10 | yudhiṣṭhirasyāsam ahaṃ purā sakhā; vaiyāghrapadyaḥ punar asmi brāhmaṇaḥ
akṣān pravaptuṃ kuśalo 'smi devitā; kaṅketi nāmnāsmi virāṭa viśrutaḥ |
11 | virāṭa uvāca |
11 | dadāmi te hanta varaṃ yam icchasi; praśādhi matsyān vaśago hy ahaṃ tava
priyā hi dhūrtā mama devinaḥ sadā; bhavāṃś ca devopama rājyam arhati |
12 | yudhiṣṭhira uvāca |
12 | āpto vivādaḥ paramo viśāṃ pate; na vidyate kiṃ cana matsya hīnataḥ
na me jitaḥ kaś cana dhārayed dhanaṃ; varo mamaiṣo 'stu tava prasādataḥ |
13 | virāṭa uvāca |
13 | hanyām avadhyaṃ yadi te 'priyaṃ caret; pravrājayeyaṃ viṣayād dvijāṃs tathā
śṛṇvantu me jānapadāḥ samāgatāḥ; kaṅko yathāhaṃ viṣaye prabhus tathā |
14 | samānayāno bhavitāsi me sakhā; prabhūtavastro bahupānabhojanaḥ
paśyes tvam antaś ca bahiś ca sarvadā; kṛtaṃ ca te dvāram apāvṛtaṃ mayā |
15 | ye tvānuvādeyur avṛttikarśitā; brūyāś ca teṣāṃ vacanena me sadā
dāsyāmi sarvaṃ tad ahaṃ na saṃśayo; na te bhayaṃ vidyati saṃnidhau mama |
16 | vaiśaṃpāyana uvāca |
16 | evaṃ sa labdhvā tu varaṃ samāgamaṃ; virāṭarājena nararṣabhas tadā
uvāsa vīraḥ paramārcitaḥ sukhī; na cāpi kaś cic caritaṃ bubodha tat |