Book 4 Chapter 1 | |
1 | janamejaya uvāca |
1 | kathaṃ virāṭanagare mama pūrvapitāmahāḥ
ajñātavāsam uṣitā duryodhanabhayārditāḥ |
2 | vaiśaṃpāyana uvāca |
2 | tathā tu sa varāṃl labdhvā dharmād dharmabhṛtāṃ varaḥ
gatvāśramaṃ brāhmaṇebhya ācakhyau sarvam eva tat |
3 | kathayitvā tu tat sarvaṃ brāhmaṇebhyo yudhiṣṭhiraḥ
araṇīsahitaṃ tasmai brāhmaṇāya nyavedayat |
4 | tato yudhiṣṭhiro rājā dharmaputro mahāmanāḥ
saṃnivartyānujān sarvān iti hovāca bhārata |
5 | dvādaśemāni varṣāṇi rāṣṭrād viproṣitā vayam
trayodaśo 'yaṃ saṃprāptaḥ kṛcchraḥ paramadurvasaḥ |
6 | sa sādhu kaunteya ito vāsam arjuna rocaya
yatremā vasatīḥ sarvā vasemāviditāḥ paraiḥ |
7 | arjuna uvāca |
7 | tasyaiva varadānena dharmasya manujādhipa
ajñātā vicariṣyāmo narāṇāṃ bharatarṣabha |
8 | kiṃ tu vāsāya rāṣṭrāṇi kīrtayiṣyāmi kāni cit
ramaṇīyāni guptāni teṣāṃ kiṃ cit sma rocaya |
9 | santi ramyā janapadā bahvannāḥ paritaḥ kurūn
pāñcālāś cedimatsyāś ca śūrasenāḥ paṭaccarāḥ daśārṇā navarāṣṭraṃ ca mallāḥ śālvā yugaṃdharāḥ |
10 | eteṣāṃ katamo rājan nivāsas tava rocate
vatsyāmo yatra rājendra saṃvatsaram imaṃ vayam |
11 | yudhiṣṭhira uvāca |
11 | evam etan mahābāho yathā sa bhagavān prabhuḥ
abravīt sarvabhūteśas tat tathā na tad anyathā |
12 | avaśyaṃ tv eva vāsārthaṃ ramaṇīyaṃ śivaṃ sukham
saṃmantrya sahitaiḥ sarvair draṣṭavyam akutobhayam |
13 | matsyo virāṭo balavān abhirakṣet sa pāṇḍavān
dharmaśīlo vadānyaś ca vṛddhaś ca sumahādhanaḥ |
14 | virāṭanagare tāta saṃvatsaram imaṃ vayam
kurvantas tasya karmāṇi vihariṣyāma bhārata |
15 | yāni yāni ca karmāṇi tasya śakṣyāmahe vayam
kartuṃ yo yat sa tat karma bravītu kurunandanāḥ |
16 | arjuna uvāca |
16 | naradeva kathaṃ karma rāṣṭre tasya kariṣyasi
virāṭanṛpateḥ sādho raṃsyase kena karmaṇā |
17 | mṛdur vadānyo hrīmāṃś ca dhārmikaḥ satyavikramaḥ
rājaṃs tvam āpadā kliṣṭaḥ kiṃ kariṣyasi pāṇḍava |
18 | na duḥkham ucitaṃ kiṃ cid rājan veda yathā janaḥ
sa imām āpadaṃ prāpya kathaṃ ghorāṃ tariṣyasi |
19 | yudhiṣṭhira uvāca |
19 | śṛṇudhvaṃ yat kariṣyāmi karma vai kurunandanāḥ
virāṭam anusaṃprāpya rājānaṃ puruṣarṣabham |
20 | sabhāstāro bhaviṣyāmi tasya rājño mahātmanaḥ
kaṅko nāma dvijo bhūtvā matākṣaḥ priyadevitā |
21 | vaiḍūryān kāñcanān dāntān phalair jyotīrasaiḥ saha
kṛṣṇākṣāṃl lohitākṣāṃś ca nirvartsyāmi manoramān |
22 | āsaṃ yudhiṣṭhirasyāhaṃ purā prāṇasamaḥ sakhā
iti vakṣyāmi rājānaṃ yadi mām anuyokṣyate |
23 | ity etad vo mayākhyātaṃ vihariṣyāmy ahaṃ yathā
vṛkodara virāṭe tvaṃ raṃsyase kena karmaṇā |