Book 3 Chapter 294 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | devarājam anuprāptaṃ brāhmaṇacchadmanā vṛṣaḥ
dṛṣṭvā svāgatam ity āha na bubodhāsya mānasam |
2 | hiraṇyakaṇṭhīḥ pramadā grāmān vā bahugokulān
kiṃ dadānīti taṃ vipram uvācādhirathis tataḥ |
3 | brāhmaṇa uvāca |
3 | hiraṇyakaṇṭhyaḥ pramadā yac cānyat prītivardhanam
nāhaṃ dattam ihecchāmi tadarthibhyaḥ pradīyatām |
4 | yad etat sahajaṃ varma kuṇḍale ca tavānagha
etad utkṛtya me dehi yadi satyavrato bhavān |
5 | etad icchāmy ahaṃ kṣipraṃ tvayā dattaṃ paraṃtapa
eṣa me sarvalābhānāṃ lābhaḥ paramako mataḥ |
6 | karṇa uvāca |
6 | avaniṃ pramadā gāś ca nirvāpaṃ bahuvārṣikam
tat te vipra pradāsyāmi na tu varma na kuṇḍale |
7 | vaiśaṃpāyana uvāca |
7 | evaṃ bahuvidhair vākyair yācyamānaḥ sa tu dvijaḥ
karṇena bharataśreṣṭha nānyaṃ varam ayācata |
8 | sāntvitaś ca yathāśakti pūjitaś ca yathāvidhi
naivānyaṃ sa dvijaśreṣṭhaḥ kāmayām āsa vai varam |
9 | yadā nānyaṃ pravṛṇute varaṃ vai dvijasattamaḥ
tadainam abravīd bhūyo rādheyaḥ prahasann iva |
10 | sahajaṃ varma me vipra kuṇḍale cāmṛtodbhave
tenāvadhyo 'smi lokeṣu tato naitad dadāmy aham |
11 | viśālaṃ pṛthivīrājyaṃ kṣemaṃ nihatakaṇṭakam
pratigṛhṇīṣva mattas tvaṃ sādhu brāhmaṇapuṃgava |
12 | kuṇḍalābhyāṃ vimukto 'haṃ varmaṇā sahajena ca
gamanīyo bhaviṣyāmi śatrūṇāṃ dvijasattama |
13 | yadā nānyaṃ varaṃ vavre bhagavān pākaśāsanaḥ
tataḥ prahasya karṇas taṃ punar ity abravīd vacaḥ |
14 | vidito devadeveśa prāg evāsi mama prabho
na tu nyāyyaṃ mayā dātuṃ tava śakra vṛthā varam |
15 | tvaṃ hi deveśvaraḥ sākṣāt tvayā deyo varo mama
anyeṣāṃ caiva bhūtānām īśvaro hy asi bhūtakṛt |
16 | yadi dāsyāmi te deva kuṇḍale kavacaṃ tathā
vadhyatām upayāsyāmi tvaṃ ca śakrāvahāsyatām |
17 | tasmād vinimayaṃ kṛtvā kuṇḍale varma cottamam
harasva śakra kāmaṃ me na dadyām aham anyathā |
18 | śakra uvāca |
18 | vidito 'haṃ raveḥ pūrvam āyann eva tavāntikam
tena te sarvam ākhyātam evam etan na saṃśayaḥ |
19 | kāmam astu tathā tāta tava karṇa yathecchasi
varjayitvā tu me vajraṃ pravṛṇīṣva yad icchasi |
20 | vaiśaṃpāyana uvāca |
20 | tataḥ karṇaḥ prahṛṣṭas tu upasaṃgamya vāsavam
amoghāṃ śaktim abhyetya vavre saṃpūrṇamānasaḥ |
21 | karṇa uvāca |
21 | varmaṇā kuṇḍalābhyāṃ ca śaktiṃ me dehi vāsava
amoghāṃ śatrusaṃghānāṃ ghātanīṃ pṛtanāmukhe |
22 | vaiśaṃpāyana uvāca |
22 | tataḥ saṃcintya manasā muhūrtam iva vāsavaḥ
śaktyarthaṃ pṛthivīpāla karṇaṃ vākyam athābravīt |
23 | kuṇḍale me prayacchasva varma caiva śarīrajam
gṛhāṇa karṇa śaktiṃ tvam anena samayena me |
24 | amoghā hanti śataśaḥ śatrūn mama karacyutā
punaś ca pāṇim abhyeti mama daityān vinighnataḥ |
25 | seyaṃ tava karaṃ prāpya hatvaikaṃ ripum ūrjitam
garjantaṃ pratapantaṃ ca mām evaiṣyati sūtaja |
26 | karṇa uvāca |
26 | ekam evāham icchāmi ripuṃ hantuṃ mahāhave
garjantaṃ pratapantaṃ ca yato mama bhayaṃ bhavet |
27 | indra uvāca |
27 | ekaṃ haniṣyasi ripuṃ garjantaṃ balinaṃ raṇe
tvaṃ tu yaṃ prārthayasy ekaṃ rakṣyate sa mahātmanā |
28 | yam āhur vedavidvāṃso varāham ajitaṃ harim
nārāyaṇam acintyaṃ ca tena kṛṣṇena rakṣyate |
29 | karṇa uvāca |
29 | evam apy astu bhagavann ekavīravadhe mama
amoghā pravarā śaktir yena hanyāṃ pratāpinam |
30 | utkṛtya tu pradāsyāmi kuṇḍale kavacaṃ ca te
nikṛtteṣu ca gātreṣu na me bībhatsatā bhavet |
31 | indra uvāca |
31 | na te bībhatsatā karṇa bhaviṣyati kathaṃ cana
vraṇaś cāpi na gātreṣu yas tvaṃ nānṛtam icchasi |
32 | yādṛśas te pitur varṇas tejaś ca vadatāṃ vara
tādṛśenaiva varṇena tvaṃ karṇa bhavitā punaḥ |
33 | vidyamāneṣu śastreṣu yady amoghām asaṃśaye
pramatto mokṣyase cāpi tvayy evaiṣā patiṣyati |
34 | karṇa uvāca |
34 | saṃśayaṃ paramaṃ prāpya vimokṣye vāsavīm imām
yathā mām āttha śakra tvaṃ satyam etad bravīmi te |
35 | vaiśaṃpāyana uvāca |
35 | tataḥ śaktiṃ prajvalitāṃ pratigṛhya viśāṃ pate
śastraṃ gṛhītvā niśitaṃ sarvagātrāṇy akṛntata |
36 | tato devā mānavā dānavāś ca; nikṛntantaṃ karṇam ātmānam evam
dṛṣṭvā sarve siddhasaṃghāś ca nedur; na hy asyāsīd duḥkhajo vai vikāraḥ |
37 | tato divyā dundubhayaḥ praṇeduḥ; papātoccaiḥ puṣpavarṣaṃ ca divyam
dṛṣṭvā karṇaṃ śastrasaṃkṛttagātraṃ; muhuś cāpi smayamānaṃ nṛvīram |
38 | tataś chittvā kavacaṃ divyam aṅgāt; tathaivārdraṃ pradadau vāsavāya
tathotkṛtya pradadau kuṇḍale te; vaikartanaḥ karmaṇā tena karṇaḥ |
39 | tataḥ śakraḥ prahasan vañcayitvā; karṇaṃ loke yaśasā yojayitvā
kṛtaṃ kāryaṃ pāṇḍavānāṃ hi mene; tataḥ paścād divam evotpapāta |
40 | śrutvā karṇaṃ muṣitaṃ dhārtarāṣṭrā; dīnāḥ sarve bhagnadarpā ivāsan
tāṃ cāvasthāṃ gamitaṃ sūtaputraṃ; śrutvā pārthā jahṛṣuḥ kānanasthāḥ |
41 | janamejaya uvāca |
41 | kvasthā vīrāḥ pāṇḍavās te babhūvuḥ; kutaś caitac chrutavantaḥ priyaṃ te
kiṃ vākārṣur dvādaśe 'bde vyatīte; tan me sarvaṃ bhagavān vyākarotu |
42 | vaiśaṃpāyana uvāca |
42 |
labdhvā kṛṣṇāṃ saindhavaṃ drāvayitvā; vipraiḥ sārdhaṃ kāmyakād āśramāt te
mārkaṇḍeyāc chrutavantaḥ purāṇaṃ; devarṣīṇāṃ caritaṃ vistareṇa |
43 | pratyājagmuḥ sarathāḥ sānuyātrāḥ; sarvaiḥ sārdhaṃ sūdapaurogavaiś ca
tataḥ puṇyaṃ dvaitavanaṃ nṛvīrā; nistīryograṃ vanavāsaṃ samagram |