Book 3 Chapter 293 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | etasminn eva kāle tu dhṛtarāṣṭrasya vai sakhā
sūto 'dhiratha ity eva sadāro jāhnavīṃ yayau |
2 | tasya bhāryābhavad rājan rūpeṇāsadṛśī bhuvi
rādhā nāma mahābhāgā na sā putram avindata apatyārthe paraṃ yatnam akaroc ca viśeṣataḥ |
3 | sā dadarśātha mañjūṣām uhyamānāṃ yadṛcchayā
dattarakṣāpratisarām anvālabhanaśobhitām ūrmītaraṅgair jāhnavyāḥ samānītām upahvaram |
4 | sā tāṃ kautūhalāt prāptāṃ grāhayām āsa bhāminī
tato nivedayām āsa sūtasyādhirathasya vai |
5 | sa tām uddhṛtya mañjūṣām utsārya jalam antikāt
yantrair udghāṭayām āsa so 'paśyat tatra bālakam |
6 | taruṇādityasaṃkāśaṃ hemavarmadharaṃ tathā
mṛṣṭakuṇḍalayuktena vadanena virājatā |
7 | sa sūto bhāryayā sārdhaṃ vismayotphullalocanaḥ
aṅkam āropya taṃ bālaṃ bhāryāṃ vacanam abravīt |
8 | idam atyadbhutaṃ bhīru yato jāto 'smi bhāmini
dṛṣṭavān devagarbho 'yaṃ manye 'smān samupāgataḥ |
9 | anapatyasya putro 'yaṃ devair datto dhruvaṃ mama
ity uktvā taṃ dadau putraṃ rādhāyai sa mahīpate |
10 | pratijagrāha taṃ rādhā vidhivad divyarūpiṇam
putraṃ kamalagarbhābhaṃ devagarbhaṃ śriyā vṛtam |
11 | pupoṣa cainaṃ vidhivad vavṛdhe sa ca vīryavān
tataḥ prabhṛti cāpy anye prābhavann aurasāḥ sutāḥ |
12 | vasuvarmadharaṃ dṛṣṭvā taṃ bālaṃ hemakuṇḍalam
nāmāsya vasuṣeṇeti tataś cakrur dvijātayaḥ |
13 | evaṃ sa sūtaputratvaṃ jagāmāmitavikramaḥ
vasuṣeṇa iti khyāto vṛṣa ity eva ca prabhuḥ |
14 | sa jyeṣṭhaputraḥ sūtasya vavṛdhe 'ṅgeṣu vīryavān
cāreṇa viditaś cāsīt pṛthāyā divyavarmabhṛt |
15 | sūtas tv adhirathaḥ putraṃ vivṛddhaṃ samaye tataḥ
dṛṣṭvā prasthāpayām āsa puraṃ vāraṇasāhvayam |
16 | tatropasadanaṃ cakre droṇasyeṣvastrakarmaṇi
sakhyaṃ duryodhanenaivam agacchat sa ca vīryavān |
17 | droṇāt kṛpāc ca rāmāc ca so 'stragrāmaṃ caturvidham
labdhvā loke 'bhavat khyātaḥ parameṣvāsatāṃ gataḥ |
18 | saṃdhāya dhārtarāṣṭreṇa pārthānāṃ vipriye sthitaḥ
yoddhum āśaṃsate nityaṃ phalgunena mahātmanā |
19 | sadā hi tasya spardhāsīd arjunena viśāṃ pate
arjunasya ca karṇena yato dṛṣṭo babhūva saḥ |
20 | taṃ tu kuṇḍalinaṃ dṛṣṭvā varmaṇā ca samanvitam
avadhyaṃ samare matvā paryatapyad yudhiṣṭhiraḥ |
21 | yadā tu karṇo rājendra bhānumantaṃ divākaram
stauti madhyaṃdine prāpte prāñjaliḥ salile sthitaḥ |
22 | tatrainam upatiṣṭhanti brāhmaṇā dhanahetavaḥ
nādeyaṃ tasya tatkāle kiṃ cid asti dvijātiṣu |
23 | tam indro brāhmaṇo bhūtvā bhikṣāṃ dehīty upasthitaḥ
svāgataṃ ceti rādheyas tam atha pratyabhāṣata |