Book 3 Chapter 274 | |
1 | mārkaṇḍeya uvāca |
1 | tataḥ kruddho daśagrīvaḥ priye putre nipātite
niryayau ratham āsthāya hemaratnavibhūṣitam |
2 | saṃvṛto rākṣasair ghorair vividhāyudhapāṇibhiḥ
abhidudrāva rāmaṃ sa pothayan hariyūthapān |
3 | tam ādravantaṃ saṃkruddhaṃ maindanīlanalāṅgadāḥ
hanūmāñ jāmbavāṃś caiva sasainyāḥ paryavārayan |
4 | te daśagrīvasainyaṃ tad ṛkṣavānarayūthapāḥ
drumair vidhvaṃsayāṃ cakrur daśagrīvasya paśyataḥ |
5 | tataḥ svasainyam ālokya vadhyamānam arātibhiḥ
māyāvī vyadadhān māyāṃ rāvaṇo rākṣaseśvaraḥ |
6 | tasya dehād viniṣkrāntāḥ śataśo 'tha sahasraśaḥ
rākṣasāḥ pratyadṛśyanta śaraśaktyṛṣṭipāṇayaḥ |
7 | tān rāmo jaghnivān sarvān divyenāstreṇa rākṣasān
atha bhūyo 'pi māyāṃ sa vyadadhād rākṣasādhipaḥ |
8 | kṛtvā rāmasya rūpāṇi lakṣmaṇasya ca bhārata
abhidudrāva rāmaṃ ca lakṣmaṇaṃ ca daśānanaḥ |
9 | tatas te rāmam archanto lakṣmaṇaṃ ca kṣapācarāḥ
abhipetus tadā rājan pragṛhītoccakārmukāḥ |
10 | tāṃ dṛṣṭvā rākṣasendrasya māyām ikṣvākunandanaḥ
uvāca rāmaṃ saumitrir asaṃbhrānto bṛhad vacaḥ |
11 | jahīmān rākṣasān pāpān ātmanaḥ pratirūpakān
jaghāna rāmas tāṃś cānyān ātmanaḥ pratirūpakān |
12 | tato haryaśvayuktena rathenādityavarcasā
upatasthe raṇe rāmaṃ mātaliḥ śakrasārathiḥ |
13 | mātalir uvāca |
13 | ayaṃ haryaśvayug jaitro maghonaḥ syandanottamaḥ
anena śakraḥ kākutstha samare daityadānavān śataśaḥ puruṣavyāghra rathodāreṇa jaghnivān |
14 | tad anena naravyāghra mayā yat tena saṃyuge
syandanena jahi kṣipraṃ rāvaṇaṃ mā ciraṃ kṛthāḥ |
15 | ity ukto rāghavas tathyaṃ vaco 'śaṅkata mātaleḥ
māyeyaṃ rākṣasasyeti tam uvāca vibhīṣaṇaḥ |
16 | neyaṃ māyā naravyāghra rāvaṇasya durātmanaḥ
tad ātiṣṭha rathaṃ śīghram imam aindraṃ mahādyute |
17 | tataḥ prahṛṣṭaḥ kākutsthas tathety uktvā vibhīṣaṇam
rathenābhipapātāśu daśagrīvaṃ ruṣānvitaḥ |
18 | hāhākṛtāni bhūtāni rāvaṇe samabhidrute
siṃhanādāḥ sapaṭahā divi divyāś ca nānadan |
19 | sa rāmāya mahāghoraṃ visasarja niśācaraḥ
śūlam indrāśaniprakhyaṃ brahmadaṇḍam ivodyatam |
20 | tac chūlam antarā rāmaś ciccheda niśitaiḥ śaraiḥ
tad dṛṣṭvā duṣkaraṃ karma rāvaṇaṃ bhayam āviśat |
21 | tataḥ kruddhaḥ sasarjāśu daśagrīvaḥ śitāñ śarān
sahasrāyutaśo rāme śastrāṇi vividhāni ca |
22 | tato bhuśuṇḍīḥ śūlāṃś ca musalāni paraśvadhān
śaktīś ca vividhākārāḥ śataghnīś ca śitakṣurāḥ |
23 | tāṃ māyāṃ vikṛtāṃ dṛṣṭvā daśagrīvasya rakṣasaḥ
bhayāt pradudruvuḥ sarve vānarāḥ sarvatodiśam |
24 | tataḥ supatraṃ sumukhaṃ hemapuṅkhaṃ śarottamam
tūṇād ādāya kākutstho brahmāstreṇa yuyoja ha |
25 | taṃ bāṇavaryaṃ rāmeṇa brahmāstreṇābhimantritam
jahṛṣur devagandharvā dṛṣṭvā śakrapurogamāḥ |
26 | alpāvaśeṣam āyuś ca tato 'manyanta rakṣasaḥ
brahmāstrodīraṇāc chatror devagandharvakiṃnarāḥ |
27 | tataḥ sasarja taṃ rāmaḥ śaram apratimaujasam
rāvaṇāntakaraṃ ghoraṃ brahmadaṇḍam ivodyatam |
28 | sa tena rākṣasaśreṣṭhaḥ sarathaḥ sāśvasārathiḥ
prajajvāla mahājvālenāgninābhipariṣkṛtaḥ |
29 | tataḥ prahṛṣṭās tridaśāḥ sagandharvāḥ sacāraṇāḥ
nihataṃ rāvaṇaṃ dṛṣṭvā rāmeṇākliṣṭakarmaṇā |
30 | tatyajus taṃ mahābhāgaṃ pañca bhūtāni rāvaṇam
bhraṃśitaḥ sarvalokeṣu sa hi brahmāstratejasā |
31 | śarīradhātavo hy asya māṃsaṃ rudhiram eva ca
neśur brahmāstranirdagdhā na ca bhasmāpy adṛśyata |