Book 3 Chapter 271
1	mārkaṇḍeya uvāca
1	tato viniryāya purāt kumbhakarṇaḥ sahānugaḥ apaśyat kapisainyaṃ taj jitakāśy agrataḥ sthitam
2	tam abhyetyāśu harayaḥ parivārya samantataḥ abhyaghnaṃś ca mahākāyair bahubhir jagatīruhaiḥ karajair atudaṃś cānye vihāya bhayam uttamam
3	bahudhā yudhyamānās te yuddhamārgaiḥ plavaṃgamāḥ nānāpraharaṇair bhīmaṃ rākṣasendram atāḍayan
4	sa tāḍyamānaḥ prahasan bhakṣayām āsa vānarān panasaṃ ca gavākṣaṃ ca vajrabāhuṃ ca vānaram
5	tad dṛṣṭvā vyathanaṃ karma kumbhakarṇasya rakṣasaḥ udakrośan paritrastās tāraprabhṛtayas tadā
6	taṃ tāram uccaiḥ krośantam anyāṃś ca hariyūthapān abhidudrāva sugrīvaḥ kumbhakarṇam apetabhīḥ
7	tato 'bhipatya vegena kumbhakarṇaṃ mahāmanāḥ śālena jaghnivān mūrdhni balena kapikuñjaraḥ
8	sa mahātmā mahāvegaḥ kumbhakarṇasya mūrdhani bibheda śālaṃ sugrīvo na caivāvyathayat kapiḥ
9	tato vinadya prahasañ śālasparśavibodhitaḥ dorbhyām ādāya sugrīvaṃ kumbhakarṇo 'harad balāt
10	hriyamāṇaṃ tu sugrīvaṃ kumbhakarṇena rakṣasā avekṣyābhyadravad vīraḥ saumitrir mitranandanaḥ
11	so 'bhipatya mahāvegaṃ rukmapuṅkhaṃ mahāśaram prāhiṇot kumbhakarṇāya lakṣmaṇaḥ paravīrahā
12	sa tasya dehāvaraṇaṃ bhittvā dehaṃ ca sāyakaḥ jagāma dārayan bhūmiṃ rudhireṇa samukṣitaḥ
13	tathā sa bhinnahṛdayaḥ samutsṛjya kapīśvaram kumbhakarṇo maheṣvāsaḥ pragṛhītaśilāyudhaḥ abhidudrāva saumitrim udyamya mahatīṃ śilām
14	tasyābhidravatas tūrṇaṃ kṣurābhyām ucchritau karau ciccheda niśitāgrābhyāṃ sa babhūva caturbhujaḥ
15	tān apy asya bhujān sarvān pragṛhītaśilāyudhān kṣuraiś ciccheda laghv astraṃ saumitriḥ pratidarśayan
16	sa babhūvātikāyaś ca bahupādaśirobhujaḥ taṃ brahmāstreṇa saumitrir dadāhādricayopamam
17	sa papāta mahāvīryo divyāstrābhihato raṇe mahāśanivinirdagdhaḥ pādapo 'ṅkuravān iva
18	taṃ dṛṣṭvā vṛtrasaṃkāśaṃ kumbhakarṇaṃ tarasvinam gatāsuṃ patitaṃ bhūmau rākṣasāḥ prādravan bhayāt
19	tathā tān dravato yodhān dṛṣṭvā tau dūṣaṇānujau avasthāpyātha saumitriṃ saṃkruddhāv abhyadhāvatām
20	tāv ādravantau saṃkruddhau vajravegapramāthinau pratijagrāha saumitrir vinadyobhau patatribhiḥ
21	tataḥ sutumulaṃ yuddham abhaval lomaharṣaṇam dūṣaṇānujayoḥ pārtha lakṣmaṇasya ca dhīmataḥ
22	mahatā śaravarṣeṇa rākṣasau so 'bhyavarṣata tau cāpi vīrau saṃkruddhāv ubhau tau samavarṣatām
23	muhūrtam evam abhavad vajravegapramāthinoḥ saumitreś ca mahābāhoḥ saṃprahāraḥ sudāruṇaḥ
24	athādriśṛṅgam ādāya hanūmān mārutātmajaḥ abhidrutyādade prāṇān vajravegasya rakṣasaḥ
25	nīlaś ca mahatā grāvṇā dūṣaṇāvarajaṃ hariḥ pramāthinam abhidrutya pramamātha mahābalaḥ
26	tataḥ prāvartata punaḥ saṃgrāmaḥ kaṭukodayaḥ rāmarāvaṇasainyānām anyonyam abhidhāvatām
27	śataśo nairṛtān vanyā jaghnur vanyāṃś ca nairṛtāḥ nairṛtās tatra vadhyante prāyaśo na tu vānarāḥ