Book 3 Chapter 270 | |
1 | mārkaṇḍeya uvāca |
1 | tataḥ prahastaḥ sahasā samabhyetya vibhīṣaṇam
gadayā tāḍayām āsa vinadya raṇakarkaśaḥ |
2 | sa tayābhihato dhīmān gadayā bhīmavegayā
nākampata mahābāhur himavān iva susthiraḥ |
3 | tataḥ pragṛhya vipulāṃ śataghaṇṭāṃ vibhīṣaṇaḥ
abhimantrya mahāśaktiṃ cikṣepāsya śiraḥ prati |
4 | patantyā sa tayā vegād rākṣaso 'śaninādayā
hṛtottamāṅgo dadṛśe vātarugṇa iva drumaḥ |
5 | taṃ dṛṣṭvā nihataṃ saṃkhye prahastaṃ kṣaṇadācaram
abhidudrāva dhūmrākṣo vegena mahatā kapīn |
6 | tasya meghopamaṃ sainyam āpatad bhīmadarśanam
dṛṣṭvaiva sahasā dīrṇā raṇe vānarapuṃgavāḥ |
7 | tatas tān sahasā dīrṇān dṛṣṭvā vānarapuṃgavān
niryāya kapiśārdūlo hanūmān paryavasthitaḥ |
8 | taṃ dṛṣṭvāvasthitaṃ saṃkhye harayaḥ pavanātmajam
vegena mahatā rājan saṃnyavartanta sarvaśaḥ |
9 | tataḥ śabdo mahān āsīt tumulo lomaharṣaṇaḥ
rāmarāvaṇasainyānām anyonyam abhidhāvatām |
10 | tasmin pravṛtte saṃgrāme ghore rudhirakardame
dhūmrākṣaḥ kapisainyaṃ tad drāvayām āsa patribhiḥ |
11 | taṃ rākṣasamahāmātram āpatantaṃ sapatnajit
tarasā pratijagrāha hanūmān pavanātmajaḥ |
12 | tayor yuddham abhūd ghoraṃ harirākṣasavīrayoḥ
jigīṣator yudhānyonyam indraprahlādayor iva |
13 | gadābhiḥ parighaiś caiva rākṣaso jaghnivān kapim
kapiś ca jaghnivān rakṣaḥ saskandhaviṭapair drumaiḥ |
14 | tatas tam atikāyena sāśvaṃ sarathasārathim
dhūmrākṣam avadhīd dhīmān hanūmān mārutātmajaḥ |
15 | tatas taṃ nihataṃ dṛṣṭvā dhūmrākṣaṃ rākṣasottamam
harayo jātavisrambhā jaghnur abhyetya sainikān |
16 | te vadhyamānā balibhir haribhir jitakāśibhiḥ
rākṣasā bhagnasaṃkalpā laṅkām abhyapatan bhayāt |
17 | te 'bhipatya puraṃ bhagnā hataśeṣā niśācarāḥ
sarvaṃ rājñe yathāvṛttaṃ rāvaṇāya nyavedayan |
18 | śrutvā tu rāvaṇas tebhyaḥ prahastaṃ nihataṃ yudhi
dhūmrākṣaṃ ca maheṣvāsaṃ sasainyaṃ vānararṣabhaiḥ |
19 | sudīrgham iva niḥśvasya samutpatya varāsanāt
uvāca kumbhakarṇasya karmakālo 'yam āgataḥ |
20 | ity evam uktvā vividhair vāditraiḥ sumahāsvanaiḥ
śayānam atinidrāluṃ kumbhakarṇam abodhayat |
21 | prabodhya mahatā cainaṃ yatnenāgatasādhvasaḥ
svastham āsīnam avyagraṃ vinidraṃ rākṣasādhipaḥ tato 'bravīd daśagrīvaḥ kumbhakarṇaṃ mahābalam |
22 | dhanyo 'si yasya te nidrā kumbhakarṇeyam īdṛśī
ya imaṃ dāruṇaṃ kālaṃ na jānīṣe mahābhayam |
23 | eṣa tīrtvārṇavaṃ rāmaḥ setunā haribhiḥ saha
avamanyeha naḥ sarvān karoti kadanaṃ mahat |
24 | mayā hy apahṛtā bhāryā sītā nāmāsya jānakī
tāṃ mokṣayiṣur āyāto baddhvā setuṃ mahārṇave |
25 | tena caiva prahastādir mahān naḥ svajano hataḥ
tasya nānyo nihantāsti tvad ṛte śatrukarśana |
26 | sa daṃśito 'bhiniryāya tvam adya balināṃ vara
rāmādīn samare sarvāñ jahi śatrūn ariṃdama |
27 | dūṣaṇāvarajau caiva vajravegapramāthinau
tau tvāṃ balena mahatā sahitāv anuyāsyataḥ |
28 | ity uktvā rākṣasapatiḥ kumbhakarṇaṃ tarasvinam
saṃdideśetikartavye vajravegapramāthinau |
29 | tathety uktvā tu tau vīrau rāvaṇaṃ dūṣaṇānujau
kumbhakarṇaṃ puraskṛtya tūrṇaṃ niryayatuḥ purāt |