Book 3 Chapter 207 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | śrutvemāṃ dharmasaṃyuktāṃ dharmarājaḥ kathāṃ śubhām
punaḥ papraccha tam ṛṣiṃ mārkaṇḍeyaṃ tapasvinam |
2 | yudhiṣṭhira uvāca |
2 | katham agnir vanaṃ yātaḥ kathaṃ cāpy aṅgirāḥ purā
naṣṭe 'gnau havyam avahad agnir bhūtvā mahān ṛṣiḥ |
3 | agnir yadā tv eka eva bahutvaṃ cāsya karmasu
dṛśyate bhagavan sarvam etad icchāmi veditum |
4 | kumāraś ca yathotpanno yathā cāgneḥ suto 'bhavat
yathā rudrāc ca saṃbhūto gaṅgāyāṃ kṛttikāsu ca |
5 | etad icchāmy ahaṃ tvattaḥ śrotuṃ bhārgavanandana
kautūhalasamāviṣṭo yathātathyaṃ mahāmune |
6 | mārkaṇḍeya uvāca |
6 | atrāpy udāharantīmam itihāsaṃ purātanam
yathā kruddho hutavahas tapas taptuṃ vanaṃ gataḥ |
7 | yathā ca bhagavān agniḥ svayam evāṅgirābhavat
saṃtāpayan svaprabhayā nāśayaṃs timirāṇi ca |
8 | āśramastho mahābhāgo havyavāhaṃ viśeṣayan
tathā sa bhūtvā tu tadā jagat sarvaṃ prakāśayan |
9 | tapaś caraṃś ca hutabhuk saṃtaptas tasya tejasā
bhṛśaṃ glānaś ca tejasvī na sa kiṃ cit prajajñivān |
10 | atha saṃcintayām āsa bhagavān havyavāhanaḥ
anyo 'gnir iha lokānāṃ brahmaṇā saṃpravartitaḥ agnitvaṃ vipranaṣṭaṃ hi tapyamānasya me tapaḥ |
11 | katham agniḥ punar ahaṃ bhaveyam iti cintya saḥ
apaśyad agnival lokāṃs tāpayantaṃ mahāmunim |
12 | sopāsarpac chanair bhītas tam uvāca tadāṅgirāḥ
śīghram eva bhavasvāgnis tvaṃ punar lokabhāvanaḥ vijñātaś cāsi lokeṣu triṣu saṃsthānacāriṣu |
13 | tvam agne prathamaḥ sṛṣṭo brahmaṇā timirāpahaḥ
svasthānaṃ pratipadyasva śīghram eva tamonuda |
14 | agnir uvāca |
14 | naṣṭakīrtir ahaṃ loke bhavāñ jāto hutāśanaḥ
bhavantam eva jñāsyanti pāvakaṃ na tu māṃ janāḥ |
15 | nikṣipāmy aham agnitvaṃ tvam agniḥ prathamo bhava
bhaviṣyāmi dvitīyo 'haṃ prājāpatyaka eva ca |
16 | aṅgirā uvāca |
16 | kuru puṇyaṃ prajāsvargyaṃ bhavāgnis timirāpahaḥ
māṃ ca deva kuruṣvāgne prathamaṃ putram añjasā |
17 | mārkaṇḍeya uvāca |
17 | tac chrutvāṅgiraso vākyaṃ jātavedās tathākarot
rājan bṛhaspatir nāma tasyāpy aṅgirasaḥ sutaḥ |
18 | jñātvā prathamajaṃ taṃ tu vahner āṅgirasaṃ sutam
upetya devāḥ papracchuḥ kāraṇaṃ tatra bhārata |
19 | sa tu pṛṣṭas tadā devais tataḥ kāraṇam abravīt
pratyagṛhṇaṃs tu devāś ca tad vaco 'ṅgirasas tadā |
20 | atra nānāvidhān agnīn pravakṣyāmi mahāprabhān
karmabhir bahubhiḥ khyātān nānātvaṃ brāhmaṇeṣv iha |