Book 3 Chapter 206
1	vyādha uvāca
1	evaṃ śapto 'ham ṛṣiṇā tadā dvijavarottama abhiprasādayam ṛṣiṃ girā vākyaviśāradam
2	ajānatā mayākāryam idam adya kṛtaṃ mune kṣantum arhasi tat sarvaṃ prasīda bhagavann iti
3	ṛṣir uvāca
3	nānyathā bhavitā śāpa evam etad asaṃśayam ānṛśaṃsyād ahaṃ kiṃ cit kartānugraham adya te
4	śūdrayonau vartamāno dharmajño bhavitā hy asi mātāpitroś ca śuśrūṣāṃ kariṣyasi na saṃśayaḥ
5	tayā śuśrūṣayā siddhiṃ mahatīṃ samavāpsyasi jātismaraś ca bhavitā svargaṃ caiva gamiṣyasi śāpakṣayānte nirvṛtte bhavitāsi punar dvijaḥ
6	vyādha uvāca
6	evaṃ śaptaḥ purā tena ṛṣiṇāsmy ugratejasā prasādaś ca kṛtas tena mamaivaṃ dvipadāṃ vara
7	śaraṃ coddhṛtavān asmi tasya vai dvijasattama āśramaṃ ca mayā nīto na ca prāṇair vyayujyata
8	etat te sarvam ākhyātaṃ yathā mama purābhavat abhitaś cāpi gantavyaṃ mayā svargaṃ dvijottama
9	brāhmaṇa uvāca
9	evam etāni puruṣā duḥkhāni ca sukhāni ca prāpnuvanti mahābuddhe notkaṇṭhāṃ kartum arhasi duṣkaraṃ hi kṛtaṃ tāta jānatā jātim ātmanaḥ
10	karmadoṣaś ca vai vidvann ātmajātikṛtena vai kaṃ cit kālaṃ mṛṣyatāṃ vai tato 'si bhavitā dvijaḥ sāṃprataṃ ca mato me 'si brāhmaṇo nātra saṃśayaḥ
11	brāhmaṇaḥ patanīyeṣu vartamāno vikarmasu dāmbhiko duṣkṛtaprāyaḥ śūdreṇa sadṛśo bhavet
12	yas tu śūdro dame satye dharme ca satatotthitaḥ taṃ brāhmaṇam ahaṃ manye vṛttena hi bhaved dvijaḥ
13	karmadoṣeṇa viṣamāṃ gatim āpnoti dāruṇām kṣīṇadoṣam ahaṃ manye cābhitas tvāṃ narottama
14	kartum arhasi notkaṇṭhāṃ tvadvidhā hy aviṣādinaḥ lokavṛttāntavṛttajñā nityaṃ dharmaparāyaṇāḥ
15	vyādha uvāca
15	prajñayā mānasaṃ duḥkhaṃ hanyāc chārīram auṣadhaiḥ etad vijñānasāmarthyaṃ na bālaiḥ samatāṃ vrajet
16	aniṣṭasaṃprayogāc ca viprayogāt priyasya ca mānuṣā mānasair duḥkhair yujyante alpabuddhayaḥ
17	guṇair bhūtāni yujyante viyujyante tathaiva ca sarvāṇi naitad ekasya śokasthānaṃ hi vidyate
18	aniṣṭenānvitaṃ paśyaṃs tathā kṣipraṃ virajyate tataś ca pratikurvanti yadi paśyanty upakramam śocato na bhavet kiṃ cit kevalaṃ paritapyate
19	parityajanti ye duḥkhaṃ sukhaṃ vāpy ubhayaṃ narāḥ ta eva sukham edhante jñānatṛptā manīṣiṇaḥ
20	asaṃtoṣaparā mūḍhāḥ saṃtoṣaṃ yānti paṇḍitāḥ asaṃtoṣasya nāsty antas tuṣṭis tu paramaṃ sukham na śocanti gatādhvānaḥ paśyantaḥ paramāṃ gatim
21	na viṣāde manaḥ kāryaṃ viṣādo viṣam uttamam mārayaty akṛtaprajñaṃ bālaṃ kruddha ivoragaḥ
22	yaṃ viṣādo 'bhibhavati viṣame samupasthite tejasā tasya hīnasya puruṣārtho na vidyate
23	avaśyaṃ kriyamāṇasya karmaṇo dṛśyate phalam na hi nirvedam āgamya kiṃ cit prāpnoti śobhanam
24	athāpy upāyaṃ paśyeta duḥkhasya parimokṣaṇe aśocann ārabhetaiva yuktaś cāvyasanī bhavet
25	bhūteṣv abhāvaṃ saṃcintya ye tu buddheḥ paraṃ gatāḥ na śocanti kṛtaprajñāḥ paśyantaḥ paramāṃ gatim
26	na śocāmi ca vai vidvan kālākāṅkṣī sthito 'smy aham etair nidarśanair brahman nāvasīdāmi sattama
27	brāhmaṇa uvāca
27	kṛtaprajño 'si medhāvī buddhiś ca vipulā tava nāhaṃ bhavantaṃ śocāmi jñānatṛpto 'si dharmavit
28	āpṛcche tvāṃ svasti te 'stu dharmas tvā parirakṣatu apramādas tu kartavyo dharme dharmabhṛtāṃ vara
29	mārkaṇḍeya uvāca
29	bāḍham ity eva taṃ vyādhaḥ kṛtāñjalir uvāca ha pradakṣiṇam atho kṛtvā prasthito dvijasattamaḥ
30	sa tu gatvā dvijaḥ sarvāṃ śuśrūṣāṃ kṛtavāṃs tadā mātāpitṛbhyāṃ vṛddhābhyāṃ yathānyāyaṃ susaṃśitaḥ
31	etat te sarvam ākhyātaṃ nikhilena yudhiṣṭhira pṛṣṭavān asi yaṃ tāta dharmaṃ dharmabhṛtāṃ vara
32	pativratāyā māhātmyaṃ brāhmaṇasya ca sattama mātāpitroś ca śuśrūṣā vyādhe dharmaś ca kīrtitaḥ
33	yudhiṣṭhira uvāca
33	atyadbhutam idaṃ brahman dharmākhyānam anuttamam sarvadharmabhṛtāṃ śreṣṭha kathitaṃ dvijasattama
34	sukhaśravyatayā vidvan muhūrtam iva me gatam na hi tṛpto 'smi bhagavañ śṛṇvāno dharmam uttamam