Book 3 Chapter 199
1	mārkaṇḍeya uvāca
1	sa tu vipram athovāca dharmavyādho yudhiṣṭhira yad ahaṃ hy ācare karma ghoram etad asaṃśayam
2	vidhis tu balavān brahman dustaraṃ hi purākṛtam purākṛtasya pāpasya karmadoṣo bhavaty ayam doṣasyaitasya vai brahman vighāte yatnavān aham
3	vidhinā vihite pūrvaṃ nimittaṃ ghātako bhavet nimittabhūtā hi vayaṃ karmaṇo 'sya dvijottama
4	yeṣāṃ hatānāṃ māṃsāni vikrīṇāmo vayaṃ dvija teṣām api bhaved dharma upabhogena bhakṣaṇāt devatātithibhṛtyānāṃ pitṝṇāṃ pratipūjanāt
5	oṣadhyo vīrudhaś cāpi paśavo mṛgapakṣiṇaḥ annādyabhūtā lokasya ity api śrūyate śrutiḥ
6	ātmamāṃsapradānena śibir auśīnaro nṛpaḥ svargaṃ sudurlabhaṃ prāptaḥ kṣamāvān dvijasattama
7	rājño mahānase pūrvaṃ rantidevasya vai dvija dve sahasre tu vadhyete paśūnām anvahaṃ tadā
8	samāṃsaṃ dadato hy annaṃ rantidevasya nityaśaḥ atulā kīrtir abhavan nṛpasya dvijasattama cāturmāsyeṣu paśavo vadhyanta iti nityaśaḥ
9	agnayo māṃsakāmāś ca ity api śrūyate śrutiḥ yajñeṣu paśavo brahman vadhyante satataṃ dvijaiḥ saṃskṛtāḥ kila mantraiś ca te 'pi svargam avāpnuvan
10	yadi naivāgnayo brahman māṃsakāmābhavan purā bhakṣyaṃ naiva bhaven māṃsaṃ kasya cid dvijasattama
11	atrāpi vidhir uktaś ca munibhir māṃsabhakṣaṇe devatānāṃ pitṝṇāṃ ca bhuṅkte dattvā tu yaḥ sadā yathāvidhi yathāśraddhaṃ na sa duṣyati bhakṣaṇāt
12	amāṃsāśī bhavaty evam ity api śrūyate śrutiḥ bhāryāṃ gacchan brahmacārī ṛtau bhavati brāhmaṇaḥ
13	satyānṛte viniścitya atrāpi vidhir ucyate saudāsena purā rājñā mānuṣā bhakṣitā dvija śāpābhibhūtena bhṛśam atra kiṃ pratibhāti te
14	svadharma iti kṛtvā tu na tyajāmi dvijottama purākṛtam iti jñātvā jīvāmy etena karmaṇā
15	svakarma tyajato brahmann adharma iha dṛśyate svakarmanirato yas tu sa dharma iti niścayaḥ
16	pūrvaṃ hi vihitaṃ karma dehinaṃ na vimuñcati dhātrā vidhir ayaṃ dṛṣṭo bahudhā karmanirṇaye
17	draṣṭavyaṃ tu bhavet prājña krūre karmaṇi vartatā kathaṃ karma śubhaṃ kuryāṃ kathaṃ mucye parābhavāt karmaṇas tasya ghorasya bahudhā nirṇayo bhavet
18	dāne ca satyavākye ca guruśuśrūṣaṇe tathā dvijātipūjane cāhaṃ dharme ca nirataḥ sadā ativādātimānābhyāṃ nivṛtto 'smi dvijottama
19	kṛṣiṃ sādhv iti manyante tatra hiṃsā parā smṛtā karṣanto lāṅgalaiḥ puṃso ghnanti bhūmiśayān bahūn jīvān anyāṃś ca bahuśas tatra kiṃ pratibhāti te
20	dhānyabījāni yāny āhur vrīhy ādīni dvijottama sarvāṇy etāni jīvāni tatra kiṃ pratibhāti te
21	adhyākramya paśūṃś cāpi ghnanti vai bhakṣayanti ca vṛkṣān athauṣadhīś caiva chindanti puruṣā dvija
22	jīvā hi bahavo brahman vṛkṣeṣu ca phaleṣu ca udake bahavaś cāpi tatra kiṃ pratibhāti te
23	sarvaṃ vyāptam idaṃ brahman prāṇibhiḥ prāṇijīvanaiḥ matsyā grasante matsyāṃś ca tatra kiṃ pratibhāti te
24	sattvaiḥ sattvāni jīvanti bahudhā dvijasattama prāṇino 'nyonyabhakṣāś ca tatra kiṃ pratibhāti te
25	caṅkramyamāṇā jīvāṃś ca dharaṇīsaṃśritān bahūn padbhyāṃ ghnanti narā vipra tatra kiṃ pratibhāti te
26	upaviṣṭāḥ śayānāś ca ghnanti jīvān anekaśaḥ jñānavijñānavantaś ca tatra kiṃ pratibhāti te
27	jīvair grastam idaṃ sarvam ākāśaṃ pṛthivī tathā avijñānāc ca hiṃsanti tatra kiṃ pratibhāti te
28	ahiṃseti yad uktaṃ hi puruṣair vismitaiḥ purā ke na hiṃsanti jīvan vai loke 'smin dvijasattama bahu saṃcintya iha vai nāsti kaś cid ahiṃsakaḥ
29	ahiṃsāyāṃ tu niratā yatayo dvijasattama kurvanty eva hi hiṃsāṃ te yatnād alpatarā bhavet
30	ālakṣyāś caiva puruṣāḥ kule jātā mahāguṇāḥ mahāghorāṇi karmāṇi kṛtvā lajjanti vai na ca
31	suhṛdaḥ suhṛdo 'nyāṃś ca durhṛdaś cāpi durhṛdaḥ samyak pravṛttān puruṣān na samyag anupaśyataḥ
32	samṛddhaiś ca na nandanti bāndhavā bāndhavair api gurūṃś caiva vinindanti mūḍhāḥ paṇḍitamāninaḥ
33	bahu loke viparyastaṃ dṛśyate dvijasattama dharmayuktam adharmaṃ ca tatra kiṃ pratibhāti te
34	vaktuṃ bahuvidhaṃ śakyaṃ dharmādharmeṣu karmasu svakarmanirato yo hi sa yaśaḥ prāpnuyān mahat