Book 3 Chapter 188
1	vaiśaṃpāyana uvāca
1	evam uktās tu te pārthā yamau ca puruṣarṣabhau draupadyā kṛṣṇayā sārdhaṃ namaścakrur janārdanam
2	sa caitān puruṣavyāghra sāmnā paramavalgunā sāntvayām āsa mānārhān manyamāno yathāvidhi
3	yudhiṣṭhiras tu kaunteyo mārkaṇḍeyaṃ mahāmunim punaḥ papraccha sāmrājye bhaviṣyāṃ jagato gatim
4	āścaryabhūtaṃ bhavataḥ śrutaṃ no vadatāṃ vara mune bhārgava yad vṛttaṃ yugādau prabhavāpyayau
5	asmin kaliyuge 'py asti punaḥ kautūhalaṃ mama samākuleṣu dharmeṣu kiṃ nu śeṣaṃ bhaviṣyati
6	kiṃvīryā mānavās tatra kimāhāravihāriṇaḥ kimāyuṣaḥ kiṃvasanā bhaviṣyanti yugakṣaye
7	kāṃ ca kāṣṭhāṃ samāsādya punaḥ saṃpatsyate kṛtam vistareṇa mune brūhi vicitrāṇīha bhāṣase
8	ity uktaḥ sa muniśreṣṭhaḥ punar evābhyabhāṣata ramayan vṛṣṇiśārdūlaṃ pāṇḍavāṃś ca mahāmuniḥ
9	mārkaṇḍeya uvāca
9	bhaviṣyaṃ sarvalokasya vṛttāntaṃ bharatarṣabha kaluṣaṃ kālam āsādya kathyamānaṃ nibodha me
10	kṛte catuṣpāt sakalo nirvyājopādhivarjitaḥ vṛṣaḥ pratiṣṭhito dharmo manuṣyeṣv abhavat purā
11	adharmapādaviddhas tu tribhir aṃśaiḥ pratiṣṭhitaḥ tretāyāṃ dvāpare 'rdhena vyāmiśro dharma ucyate
12	tribhir aṃśair adharmas tu lokān ākramya tiṣṭhati caturthāṃśena dharmas tu manuṣyān upatiṣṭhati
13	āyur vīryam atho buddhir balaṃ tejaś ca pāṇḍava manuṣyāṇām anuyugaṃ hrasatīti nibodha me
14	rājāno brāhmaṇā vaiśyāḥ śūdrāś caiva yudhiṣṭhira vyājair dharmaṃ cariṣyanti dharmavaitaṃsikā narāḥ
15	satyaṃ saṃkṣepsyate loke naraiḥ paṇḍitamānibhiḥ satyahānyā tatas teṣām āyur alpaṃ bhaviṣyati
16	āyuṣaḥ prakṣayād vidyāṃ na śakṣyanty upaśikṣitum vidyāhīnān avijñānāl lobho 'py abhibhaviṣyati
17	lobhakrodhaparā mūḍhāḥ kāmasaktāś ca mānavāḥ vairabaddhā bhaviṣyanti parasparavadhepsavaḥ
18	brāhmaṇāḥ kṣatriyā vaiśyāḥ saṃkīryantaḥ parasparam śūdratulyā bhaviṣyanti tapaḥsatyavivarjitāḥ
19	antyā madhyā bhaviṣyanti madhyāś cāntāvasāyinaḥ īdṛśo bhavitā loko yugānte paryupasthite
20	vastrāṇāṃ pravarā śāṇī dhānyānāṃ koradūṣakāḥ bhāryāmitrāś ca puruṣā bhaviṣyanti yugakṣaye
21	matsyāmiṣeṇa jīvanto duhantaś cāpy ajaiḍakam goṣu naṣṭāsu puruṣā bhaviṣyanti yugakṣaye
22	anyonyaṃ parimuṣṇanto hiṃsayantaś ca mānavāḥ ajapā nāstikāḥ stenā bhaviṣyanti yugakṣaye
23	sarittīreṣu kuddālair vāpayiṣyanti cauṣadhīḥ tāś cāpy alpaphalās teṣāṃ bhaviṣyanti yugakṣaye
24	śrāddhe daive ca puruṣā ye ca nityaṃ dhṛtavratāḥ te 'pi lobhasamāyuktā bhokṣyantīha parasparam
25	pitā putrasya bhoktā ca pituḥ putras tathaiva ca atikrāntāni bhojyāni bhaviṣyanti yugakṣaye
26	na vratāni cariṣyanti brāhmaṇā vedanindakāḥ na yakṣyanti na hoṣyanti hetuvādavilobhitāḥ
27	nimne kṛṣiṃ kariṣyanti yokṣyanti dhuri dhenukāḥ ekahāyanavatsāṃś ca vāhayiṣyanti mānavāḥ
28	putraḥ pitṛvadhaṃ kṛtvā pitā putravadhaṃ tathā nirudvego bṛhadvādī na nindām upalapsyate
29	mlecchabhūtaṃ jagat sarvaṃ niśkriyaṃ yajñavarjitam bhaviṣyati nirānandam anutsavam atho tathā
30	prāyaśaḥ kṛpaṇānāṃ hi tathā bandhumatām api vidhavānāṃ ca vittāni hariṣyantīha mānavāḥ
31	alpavīryabalāḥ stabdhā lobhamohaparāyaṇāḥ tatkathādānasaṃtuṣṭā duṣṭānām api mānavāḥ parigrahaṃ kariṣyanti pāpācāraparigrahāḥ
32	saṃghātayantaḥ kaunteya rājānaḥ pāpabuddhayaḥ parasparavadhodyuktā mūrkhāḥ paṇḍitamāninaḥ bhaviṣyanti yugasyānte kṣatriyā lokakaṇṭakāḥ
33	arakṣitāro lubdhāś ca mānāhaṃkāradarpitāḥ kevalaṃ daṇḍarucayo bhaviṣyanti yugakṣaye
34	ākramyākramya sādhūnāṃ dārāṃś caiva dhanāni ca bhokṣyante niranukrośā rudatām api bhārata
35	na kanyāṃ yācate kaś cin nāpi kanyā pradīyate svayaṃgrāhā bhaviṣyanti yugānte paryupasthite
36	rājānaś cāpy asaṃtuṣṭāḥ parārthān mūḍhacetasaḥ sarvopāyair hariṣyanti yugānte paryupasthite
37	mlecchībhūtaṃ jagat sarvaṃ bhaviṣyati ca bhārata hasto hastaṃ parimuṣed yugānte paryupasthite
38	satyaṃ saṃkṣipyate loke naraiḥ paṇḍitamānibhiḥ sthavirā bālamatayo bālāḥ sthavirabuddhayaḥ
39	bhīravaḥ śūramānīnaḥ śūrā bhīruviṣādinaḥ na viśvasanti cānyonyaṃ yugānte paryupasthite
40	ekāhāryaṃ jagat sarvaṃ lobhamohavyavasthitam adharmo vardhati mahān na ca dharmaḥ pravartate
41	brāhmaṇāḥ kṣatriyā vaiśyā na śiṣyanti janādhipa ekavarṇas tadā loko bhaviṣyati yugakṣaye
42	na kṣaṃsyati pitā putraṃ putraś ca pitaraṃ tathā bhāryā ca patiśuśrūṣāṃ na kariṣyati kā cana
43	ye yavānnā janapadā godhūmānnās tathaiva ca tān deśān saṃśrayiṣyanti yugānte paryupasthite
44	svairāhārāś ca puruṣā yoṣitaś ca viśāṃ pate anyonyaṃ na sahiṣyanti yugānte paryupasthite
45	mlecchabhūtaṃ jagat sarvaṃ bhaviṣyati yudhiṣṭhira na śrāddhair hi pitṝṃś cāpi tarpayiṣyanti mānavāḥ
46	na kaś cit kasya cic chrotā na kaś cit kasya cid guruḥ tamograstas tadā loko bhaviṣyati narādhipa
47	paramāyuś ca bhavitā tadā varṣāṇi ṣoḍaśa tataḥ prāṇān vimokṣyanti yugānte paryupasthite
48	pañcame vātha ṣaṣṭhe vā varṣe kanyā prasūyate saptavarṣāṣṭavarṣāś ca prajāsyanti narās tadā
49	patyau strī tu tadā rājan puruṣo vā striyaṃ prati yugānte rājaśārdūla na toṣam upayāsyati
50	alpadravyā vṛthāliṅgā hiṃsā ca prabhaviṣyati na kaś cit kasya cid dātā bhaviṣyati yugakṣaye
51	aṭṭaśūlā janapadāḥ śivaśūlāś catuṣpathāḥ keśaśūlāḥ striyaś cāpi bhaviṣyanti yugakṣaye
52	mlecchāḥ krūrāḥ sarvabhakṣā dāruṇāḥ sarvakarmasu bhāvinaḥ paścime kāle manuṣyā nātra saṃśayaḥ
53	krayavikrayakāle ca sarvaḥ sarvasya vañcanam yugānte bharataśreṣṭha vṛttilobhāt kariṣyati
54	jñānāni cāpy avijñāya kariṣyanti kriyās tathā ātmacchandena vartante yugānte paryupasthite
55	svabhāvāt krūrakarmāṇaś cānyonyam abhiśaṅkinaḥ bhavitāro janāḥ sarve saṃprāpte yugasaṃkṣaye
56	ārāmāṃś caiva vṛkṣāṃś ca nāśayiṣyanti nirvyathāḥ bhavitā saṃkṣayo loke jīvitasya ca dehinām
57	tathā lobhābhibhūtāś ca cariṣyanti mahīm imām brāhmaṇāś ca bhaviṣyanti brahmasvāni ca bhuñjate
58	hāhākṛtā dvijāś caiva bhayārtā vṛṣalārditāḥ trātāram alabhanto vai bhramiṣyanti mahīm imām
59	jīvitāntakarā raudrāḥ krūrāḥ prāṇivihiṃsakāḥ yadā bhaviṣyanti narās tadā saṃkṣepsyate yugam
60	āśrayiṣyanti ca nadīḥ parvatān viṣamāṇi ca pradhāvamānā vitrastā dvijāḥ kurukulodvaha
61	dasyuprapīḍitā rājan kākā iva dvijottamāḥ kurājabhiś ca satataṃ karabhāraprapīḍitāḥ
62	dhairyaṃ tyaktvā mahīpāla dāruṇe yugasaṃkṣaye vikarmāṇi kariṣyanti śūdrāṇāṃ paricārakāḥ
63	śūdrā dharmaṃ pravakṣyanti brāhmaṇāḥ paryupāsakāḥ śrotāraś ca bhaviṣyanti prāmāṇyena vyavasthitāḥ
64	viparītaś ca loko 'yaṃ bhaviṣyaty adharottaraḥ eḍūkān pūjayiṣyanti varjayiṣyanti devatāḥ śūdrāḥ paricariṣyanti na dvijān yugasaṃkṣaye
65	āśrameṣu maharṣīṇāṃ brāhmaṇāvasatheṣu ca devasthāneṣu caityeṣu nāgānām ālayeṣu ca
66	eḍūkacihnā pṛthivī na devagṛhabhūṣitā bhaviṣyati yuge kṣīṇe tad yugāntasya lakṣaṇam
67	yadā raudrā dharmahīnā māṃsādāḥ pānapās tathā bhaviṣyanti narā nityaṃ tadā saṃkṣepsyate yugam
68	puṣpe puṣpaṃ yadā rājan phale phalam upāśritam prajāsyati mahārāja tadā saṃkṣepsyate yugam
69	akālavarṣī parjanyo bhaviṣyati gate yuge akrameṇa manuṣyāṇāṃ bhaviṣyati tadā kriyā virodham atha yāsyanti vṛṣalā brāhmaṇaiḥ saha
70	mahī mlecchasamākīrṇā bhaviṣyati tato 'cirāt karabhārabhayād viprā bhajiṣyanti diśo daśa
71	nirviśeṣā janapadā narāvṛṣṭibhir arditāḥ āśramān abhipatsyanti phalamūlopajīvinaḥ
72	evaṃ paryākule loke maryādā na bhaviṣyati na sthāsyanty upadeśe ca śiṣyā vipriyakāriṇaḥ
73	ācāryopanidhiś caiva vatsyate tadanantaram arthayuktyā pravatsyanti mitrasaṃbandhibāndhavāḥ abhāvaḥ sarvabhūtānāṃ yugānte ca bhaviṣyati
74	diśaḥ prajvalitāḥ sarvā nakṣatrāṇi calāni ca jyotīṃṣi pratikūlāni vātāḥ paryākulās tathā ulkāpātāś ca bahavo mahābhayanidarśakāḥ
75	ṣaḍbhir anyaiś ca sahito bhāskaraḥ pratapiṣyati tumulāś cāpi nirhrādā digdāhāś cāpi sarvaśaḥ kabandhāntarhito bhānur udayāstamaye tadā
76	akālavarṣī ca tadā bhaviṣyati sahasradṛk sasyāni ca na rokṣyanti yugānte paryupasthite
77	abhīkṣṇaṃ krūravādinyaḥ paruṣā ruditapriyāḥ bhartṝṇāṃ vacane caiva na sthāsyanti tadā striyaḥ
78	putrāś ca mātāpitarau haniṣyanti yugakṣaye sūdayiṣyanti ca patīn striyaḥ putrān apāśritāḥ
79	aparvaṇi mahārāja sūryaṃ rāhur upaiṣyati yugānte hutabhuk cāpi sarvataḥ prajvaliṣyati
80	pānīyaṃ bhojanaṃ caiva yācamānās tadādhvagāḥ na lapsyante nivāsaṃ ca nirastāḥ pathi śerate
81	nirghātavāyasā nāgāḥ śakunāḥ samṛgadvijāḥ rūkṣā vāco vimokṣyanti yugānte paryupasthite
82	mitrasaṃbandhinaś cāpi saṃtyakṣyanti narās tadā janaṃ parijanaṃ cāpi yugānte paryupasthite
83	atha deśān diśaś cāpi pattanāni purāṇi ca kramaśaḥ saṃśrayiṣyanti yugānte paryupasthite
84	hā tāta hā sutety evaṃ tadā vācaḥ sudāruṇāḥ vikrośamānaś cānyonyaṃ jano gāṃ paryaṭiṣyati
85	tatas tumulasaṃghāte vartamāne yugakṣaye dvijātipūrvako lokaḥ krameṇa prabhaviṣyati
86	tataḥ kālāntare 'nyasmin punar lokavivṛddhaye bhaviṣyati punar daivam anukūlaṃ yadṛcchayā
87	yadā candraś ca sūryaś ca tathā tiṣyabṛhaspatī ekarāśau sameṣyanti prapatsyati tadā kṛtam
88	kālavarṣī ca parjanyo nakṣatrāṇi śubhāni ca pradakṣiṇā grahāś cāpi bhaviṣyanty anulomagāḥ kṣemaṃ subhikṣam ārogyaṃ bhaviṣyati nirāmayam
89	kalkir viṣṇuyaśā nāma dvijaḥ kālapracoditaḥ utpatsyate mahāvīryo mahābuddhiparākramaḥ
90	saṃbhūtaḥ saṃbhalagrāme brāhmaṇāvasathe śubhe manasā tasya sarvāṇi vāhanāny āyudhāni ca upasthāsyanti yodhāś ca śastrāṇi kavacāni ca
91	sa dharmavijayī rājā cakravartī bhaviṣyati sa cemaṃ saṃkulaṃ lokaṃ prasādam upaneṣyati
92	utthito brāhmaṇo dīptaḥ kṣayāntakṛd udāradhīḥ sa saṃkṣepo hi sarvasya yugasya parivartakaḥ
93	sa sarvatra gatān kṣudrān brāhmaṇaiḥ parivāritaḥ utsādayiṣyati tadā sarvān mlecchagaṇān dvijaḥ