Book 3 Chapter 157
1	janamejaya uvāca
1	pāṇḍoḥ putrā mahātmānaḥ sarve divyaparākramāḥ kiyantaṃ kālam avasan parvate gandhamādane
2	kāni cābhyavahāryāṇi tatra teṣāṃ mahātmanām vasatāṃ lokavīrāṇām āsaṃs tad brūhi sattama
3	vistareṇa ca me śaṃsa bhīmasenaparākramam yad yac cakre mahābāhus tasmin haimavate girau na khalv āsīt punar yuddhaṃ tasya yakṣair dvijottama
4	kaccit samāgamas teṣām āsīd vaiśravaṇena ca tatra hy āyāti dhanada ārṣṭiṣeṇo yathābravīt
5	etad icchāmy ahaṃ śrotuṃ vistareṇa tapodhana na hi me śṛṇvatas tṛptir asti teṣāṃ viceṣṭitam
6	vaiśaṃpāyana uvāca
6	etad ātmahitaṃ śrutvā tasyāpratimatejasaḥ śāsanaṃ satataṃ cakrus tathaiva bharatarṣabhāḥ
7	bhuñjānā munibhojyāni rasavanti phalāni ca śuddhabāṇahatānāṃ ca mṛgāṇāṃ piśitāny api
8	medhyāni himavatpṛṣṭhe madhūni vividhāni ca evaṃ te nyavasaṃs tatra pāṇḍavā bharatarṣabhāḥ
9	tathā nivasatāṃ teṣāṃ pañcamaṃ varṣam abhyagāt śṛṇvatāṃ lomaśoktāni vākyāni vividhāni ca
10	kṛtyakāla upasthāsya iti coktvā ghaṭotkacaḥ rākṣasaiḥ sahitaḥ sarvaiḥ pūrvam eva gataḥ prabho
11	ārṣṭiṣeṇāśrame teṣāṃ vasatāṃ vai mahātmanām agacchan bahavo māsāḥ paśyatāṃ mahad adbhutam
12	tais tatra ramamāṇaiś ca viharadbhiś ca pāṇḍavaiḥ prītimanto mahābhāgā munayaś cāraṇās tathā
13	ājagmuḥ pāṇḍavān draṣṭuṃ siddhātmāno yatavratāḥ tais taiḥ saha kathāś cakrur divyā bharatasattamāḥ
14	tataḥ katipayāhasya mahāhradanivāsinam ṛddhimantaṃ mahānāgaṃ suparṇaḥ sahasāharat
15	prākampata mahāśailaḥ prāmṛdyanta mahādrumāḥ dadṛśuḥ sarvabhūtāni pāṇḍavāś ca tad adbhutam
16	tataḥ śailottamasyāgrāt pāṇḍavān prati mārutaḥ avahat sarvamālyāni gandhavanti śubhāni ca
17	tatra puṣpāṇi divyāni suhṛdbhiḥ saha pāṇḍavāḥ dadṛśuḥ pañca varṇāni draupadī ca yaśasvinī
18	bhīmasenaṃ tataḥ kṛṣṇā kāle vacanam abravīt vivikte parvatoddeśe sukhāsīnaṃ mahābhujam
19	suparṇānilavegena śvasanena mahābalāt pañcavarṇāni pātyante puṣpāṇi bharatarṣabha pratyakṣaṃ sarvabhūtānāṃ nadīm aśvarathāṃ prati
20	khāṇḍave satyasaṃdhena bhrātrā tava nareśvara gandharvoragarakṣāṃsi vāsavaś ca nivāritaḥ hatā māyāvinaś cogrā dhanuḥ prāptaṃ ca gāṇḍivam
21	tavāpi sumahat tejo mahad bāhubalaṃ ca te aviṣahyam anādhṛṣyaṃ śatakratubalopamam
22	tvadbāhubalavegena trāsitāḥ sarvarākṣasāḥ hitvā śailaṃ prapadyantāṃ bhīmasena diśo daśa
23	tataḥ śailottamasyāgraṃ citramālyadharaṃ śivam vyapetabhayasaṃmohāḥ paśyantu suhṛdas tava
24	evaṃ praṇihitaṃ bhīma cirāt prabhṛti me manaḥ draṣṭum icchāmi śailāgraṃ tvadbāhubalam āśritā
25	tataḥ kṣiptam ivātmānaṃ draupadyā sa paraṃtapaḥ nāmṛṣyata mahābāhuḥ prahāram iva sadgavaḥ
26	siṃharṣabhagatiḥ śrīmān udāraḥ kanakaprabhaḥ manasvī balavān dṛpto mānī śūraś ca pāṇḍavaḥ
27	lohitākṣaḥ pṛthuvyaṃso mattavāraṇavikramaḥ siṃhadaṃṣṭro bṛhatskandhaḥ śālapota ivodgataḥ
28	mahātmā cārusarvāṅgaḥ kambugrīvo mahābhujaḥ rukmapṛṣṭhaṃ dhanuḥ khaḍgaṃ tūṇāṃś cāpi parāmṛśat
29	kesarīva yathotsiktaḥ prabhinna iva vāraṇaḥ vyapetabhayasaṃmohaḥ śailam abhyapatad balī
30	taṃ mṛgendram ivāyāntaṃ prabhinnam iva vāraṇam dadṛśuḥ sarvabhūtāni bāṇakhaḍgadhanurdharam
31	draupadyā vardhayan harṣaṃ gadām ādāya pāṇḍavaḥ vyapetabhayasaṃmohaḥ śailarājaṃ samāviśat
32	na glānir na ca kātaryaṃ na vaiklavyaṃ na matsaraḥ kadā cij juṣate pārtham ātmajaṃ mātariśvanaḥ
33	tad ekāyanam āsādya viṣamaṃ bhīmadarśanam bahutālocchrayaṃ śṛṅgam āruroha mahābalaḥ
34	sa kiṃnaramahānāgamunigandharvarākṣasān harṣayan parvatasyāgram āsasāda mahābalaḥ
35	tatra vaiśravaṇāvāsaṃ dadarśa bharatarṣabhaḥ kāñcanaiḥ sphāṭikākārair veśmabhiḥ samalaṃkṛtam
36	modayan sarvabhūtāni gandhamādanasaṃbhavaḥ sarvagandhavahas tatra mārutaḥ susukho vavau
37	citrā vividhavarṇābhāś citramañjaridhāriṇaḥ acintyā vividhās tatra drumāḥ paramaśobhanāḥ
38	ratnajālaparikṣiptaṃ citramālyadharaṃ śivam rākṣasādhipateḥ sthānaṃ dadarśa bharatarṣabhaḥ
39	gadākhaḍgadhanuṣpāṇiḥ samabhityaktajīvitaḥ bhīmaseno mahābāhus tasthau girir ivācalaḥ
40	tataḥ śaṅkham upādhmāsīd dviṣatāṃ lomaharṣaṇam jyāghoṣatalaghoṣaṃ ca kṛtvā bhūtāny amohayat
41	tataḥ saṃhṛṣṭaromāṇaḥ śabdaṃ tam abhidudruvuḥ yakṣarākṣasagandharvāḥ pāṇḍavasya samīpataḥ
42	gadāparighanistriṃśaśaktiśūlaparaśvadhāḥ pragṛhītā vyarocanta yakṣarākṣasabāhubhiḥ
43	tataḥ pravavṛte yuddhaṃ teṣāṃ tasya ca bhārata taiḥ prayuktān mahākāyaiḥ śaktiśūlaparaśvadhān bhallair bhīmaḥ praciccheda bhīmavegatarais tataḥ
44	antarikṣacarāṇāṃ ca bhūmiṣṭhānāṃ ca garjatām śarair vivyādha gātrāṇi rākṣasānāṃ mahābalaḥ
45	sā lohitamahāvṛṣṭir abhyavarṣan mahābalam kāyebhyaḥ pracyutā dhārā rākṣasānāṃ samantataḥ
46	bhīmabāhubalotsṛṣṭair bahudhā yakṣarakṣasām vinikṛttāny adṛśyanta śarīrāṇi śirāṃsi ca
47	pracchādyamānaṃ rakṣobhiḥ pāṇḍavaṃ priyadarśanam dadṛśuḥ sarvabhūtāni sūryam abhragaṇair iva
48	sa raśmibhir ivādityaḥ śarair arinighātibhiḥ sarvān ārchan mahābāhur balavān satyavikramaḥ
49	abhitarjayamānāś ca ruvantaś ca mahāravān na mohaṃ bhīmasenasya dadṛśuḥ sarvarākṣasāḥ
50	te śaraiḥ kṣatasarvāṅgā bhīmasenabhayārditāḥ bhīmam ārtasvaraṃ cakrur viprakīrṇamahāyudhāḥ
51	utsṛjya te gadāśūlān asiśaktiparaśvadhān dakṣiṇāṃ diśam ājagmus trāsitā dṛḍhadhanvanā
52	tatra śūlagadāpāṇir vyūḍhorasko mahābhujaḥ sakhā vaiśravaṇasyāsīn maṇimān nāma rākṣasaḥ
53	adarśayad adhīkāraṃ pauruṣaṃ ca mahābalaḥ sa tān dṛṣṭvā parāvṛttān smayamāna ivābravīt
54	ekena bahavaḥ saṃkhye mānuṣeṇa parājitāḥ prāpya vaiśravaṇāvāsaṃ kiṃ vakṣyatha dhaneśvaram
55	evam ābhāṣya tān sarvān nyavartata sa rākṣasaḥ śaktiśūlagadāpāṇir abhyadhāvac ca pāṇḍavam
56	tam āpatantaṃ vegena prabhinnam iva vāraṇam vatsadantais tribhiḥ pārśve bhīmasenaḥ samarpayat
57	maṇimān api saṃkruddhaḥ pragṛhya mahatīṃ gadām prāhiṇod bhīmasenāya parikṣipya mahābalaḥ
58	vidyudrūpāṃ mahāghorām ākāśe mahatīṃ gadām śarair bahubhir abhyarchad bhīmasenaḥ śilāśitaiḥ
59	pratyahanyanta te sarve gadām āsādya sāyakāḥ na vegaṃ dhārayām āsur gadāvegasya vegitāḥ
60	gadāyuddhasamācāraṃ budhyamānaḥ sa vīryavān vyaṃsayām āsa taṃ tasya prahāraṃ bhīmavikramaḥ
61	tataḥ śaktiṃ mahāghorāṃ rukmadaṇḍām ayasmayīm tasminn evāntare dhīmān prajahārātha rākṣasaḥ
62	sā bhujaṃ bhīmanirhrādā bhittvā bhīmasya dakṣiṇam sāgnijvālā mahāraudrā papāta sahasā bhuvi
63	so 'tividdho maheṣvāsaḥ śaktyāmitaparākramaḥ gadāṃ jagrāha kauravyo gadāyuddhaviśāradaḥ
64	tāṃ pragṛhyonnadan bhīmaḥ sarvaśaikyāyasīṃ gadām tarasā so 'bhidudrāva maṇimantaṃ mahābalam
65	dīpyamānaṃ mahāśūlaṃ pragṛhya maṇimān api prāhiṇod bhīmasenāya vegena mahatā nadan
66	bhaṅktvā śūlaṃ gadāgreṇa gadāyuddhaviśāradaḥ abhidudrāva taṃ tūrṇaṃ garutmān iva pannagam
67	so 'ntarikṣam abhiplutya vidhūya sahasā gadām pracikṣepa mahābāhur vinadya raṇamūrdhani
68	sendrāśanir ivendreṇa visṛṣṭā vātaraṃhasā hatvā rakṣaḥ kṣitiṃ prāpya kṛtyeva nipapāta ha
69	taṃ rākṣasaṃ bhīmabalaṃ bhīmasenena pātitam dadṛśuḥ sarvabhūtāni siṃheneva gavāṃ patim
70	taṃ prekṣya nihataṃ bhūmau hataśeṣā niśācarāḥ bhīmam ārtasvaraṃ kṛtvā jagmuḥ prācīṃ diśaṃ prati