Book 3 Chapter 139 | |
1 | lomaśa uvāca |
1 | etasminn eva kāle tu bṛhaddyumno mahīpatiḥ
satram āste mahābhāgo raibhyayājyaḥ pratāpavān |
2 | tena raibhyasya vai putrāv arvāvasuparāvasū
vṛtau sahāyau satrārthe bṛhaddyumnena dhīmatā |
3 | tatra tau samanujñātau pitrā kaunteya jagmatuḥ
āśrame tv abhavad raibhyo bhāryā caiva parāvasoḥ |
4 | athāvalokako 'gacchad gṛhān ekaḥ parāvasuḥ
kṛṣṇājinena saṃvītaṃ dadarśa pitaraṃ vane |
5 | jaghanyarātre nidrāndhaḥ sāvaśeṣe tamasy api
carantaṃ gahane 'raṇye mene sa pitaraṃ mṛgam |
6 | mṛgaṃ tu manyamānena pitā vai tena hiṃsitaḥ
akāmayānena tadā śarīratrāṇam icchatā |
7 | sa tasya pretakāryāṇi kṛtvā sarvāṇi bhārata
punar āgamya tat satram abravīd bhrātaraṃ vacaḥ |
8 | idaṃ karma na śaktas tvaṃ voḍhum ekaḥ kathaṃ cana
mayā tu hiṃsitas tāto manyamānena taṃ mṛgam |
9 | so 'smadarthe vrataṃ sādhu cara tvaṃ brahmahiṃsanam
samartho hy aham ekākī karma kartum idaṃ mune |
10 | arvāvasur uvāca |
10 | karotu vai bhavān satraṃ bṛhaddyumnasya dhīmataḥ
brahmahatyāṃ cariṣye 'haṃ tvadarthaṃ niyatendriyaḥ |
11 | lomaśa uvāca |
11 | sa tasyā brahmahatyāyāḥ pāraṃ gatvā yudhiṣṭhira
arvāvasus tadā satram ājagāma punar muniḥ |
12 | tataḥ parāvasur dṛṣṭvā bhrātaraṃ samupasthitam
bṛhaddyumnam uvācedaṃ vacanaṃ pariṣadgatam |
13 | eṣa te brahmahā yajñaṃ mā draṣṭuṃ praviśed iti
brahmahā prekṣitenāpi pīḍayet tvāṃ na saṃśayaḥ |
14 | preṣyair utsāryamāṇas tu rājann arvāvasus tadā
na mayā brahmahatyeyaṃ kṛtety āha punaḥ punaḥ |
15 | ucyamāno 'sakṛt preṣyair brahmahann iti bhārata
naiva sa pratijānāti brahmahatyāṃ svayaṃ kṛtām mama bhrātrā kṛtam idaṃ mayā tu parirakṣitam |
16 | prītās tasyābhavan devāḥ karmaṇārvāvasor nṛpa
taṃ te pravarayām āsur nirāsuś ca parāvasum |
17 | tato devā varaṃ tasmai dadur agnipurogamāḥ
sa cāpi varayām āsa pitur utthānam ātmanaḥ |
18 | anāgastvaṃ tathā bhrātuḥ pituś cāsmaraṇaṃ vadhe
bharadvājasya cotthānaṃ yavakrītasya cobhayoḥ |
19 | tataḥ prādurbabhūvus te sarva eva yudhiṣṭhira
athābravīd yavakrīto devān agnipurogamān |
20 | samadhītaṃ mayā brahma vratāni caritāni ca
kathaṃ nu raibhyaḥ śakto mām adhīyānaṃ tapasvinam tathāyuktena vidhinā nihantum amarottamāḥ |
21 | devā ūcuḥ |
21 | maivaṃ kṛthā yavakrīta yathā vadasi vai mune
ṛte gurum adhītā hi sukhaṃ vedās tvayā purā |
22 | anena tu gurūn duḥkhāt toṣayitvā svakarmaṇā
kālena mahatā kleśād brahmādhigatam uttamam |
23 | lomaśa uvāca |
23 | yavakrītam athoktvaivaṃ devāḥ sāgnipurogamāḥ
saṃjīvayitvā tān sarvān punar jagmus triviṣṭapam |
24 | āśramas tasya puṇyo 'yaṃ sadāpuṣpaphaladrumaḥ
atroṣya rājaśārdūla sarvapāpaiḥ pramokṣyase |