Book 3 Chapter 115 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | sa tatra tām uṣitvaikāṃ rajanīṃ pṛthivīpatiḥ
tāpasānāṃ paraṃ cakre satkāraṃ bhrātṛbhiḥ saha |
2 | lomaśaś cāsya tān sarvān ācakhyau tatra tāpasān
bhṛgūn aṅgirasaś caiva vāsiṣṭhān atha kāśyapān |
3 | tān sametya sa rājarṣir abhivādya kṛtāñjaliḥ
rāmasyānucaraṃ vīram apṛcchad akṛtavraṇam |
4 | kadā nu rāmo bhagavāṃs tāpasān darśayiṣyati
tenaivāhaṃ prasaṅgena draṣṭum icchāmi bhārgavam |
5 | akṛtavraṇa uvāca |
5 | āyān evāsi vidito rāmasya viditātmanaḥ
prītis tvayi ca rāmasya kṣipraṃ tvāṃ darśayiṣyati |
6 | caturdaśīm aṣṭamīṃ ca rāmaṃ paśyanti tāpasāḥ
asyāṃ rātryāṃ vyatītāyāṃ bhavitrī ca caturdaśī |
7 | yudhiṣṭhira uvāca |
7 | bhavān anugato vīraṃ jāmadagnyaṃ mahābalam
pratyakṣadarśī sarvasya pūrvavṛttasya karmaṇaḥ |
8 | sa bhavān kathayatv etad yathā rāmeṇa nirjitāḥ
āhave kṣatriyāḥ sarve kathaṃ kena ca hetunā |
9 | akṛtavraṇa uvāca |
9 | kanyakubje mahān āsīt pārthivaḥ sumahābalaḥ
gādhīti viśruto loke vanavāsaṃ jagāma saḥ |
10 | vane tu tasya vasataḥ kanyā jajñe 'psaraḥsamā
ṛcīko bhārgavas tāṃ ca varayām āsa bhārata |
11 | tam uvāca tato rājā brāhmaṇaṃ saṃśitavratam
ucitaṃ naḥ kule kiṃ cit pūrvair yat saṃpravartitam |
12 | ekataḥ śyāmakarṇānāṃ pāṇḍurāṇāṃ tarasvinām
sahasraṃ vājināṃ śulkam iti viddhi dvijottama |
13 | na cāpi bhagavān vācyo dīyatām iti bhārgava
deyā me duhitā ceyaṃ tvadvidhāya mahātmane |
14 | ṛcīka uvāca |
14 | ekataḥśyāmakarṇānāṃ pāṇḍurāṇāṃ tarasvinām
dāsyāmy aśvasahasraṃ te mama bhāryā sutāstu te |
15 | akṛtavraṇa uvāca |
15 | sa tatheti pratijñāya rājan varuṇam abravīt
ekataḥśyāmakarṇānāṃ pāṇḍurāṇāṃ tarasvinām sahasraṃ vājinām ekaṃ śulkārthaṃ me pradīyatām |
16 | tasmai prādāt sahasraṃ vai vājināṃ varuṇas tadā
tad aśvatīrthaṃ vikhyātam utthitā yatra te hayāḥ |
17 | gaṅgāyāṃ kanyakubje vai dadau satyavatīṃ tadā
tato gādhiḥ sutāṃ tasmai janyāś cāsan surās tadā labdhvā hayasahasraṃ tu tāṃś ca dṛṣṭvā divaukasaḥ |
18 | dharmeṇa labdhvā tāṃ bhāryām ṛcīko dvijasattamaḥ
yathākāmaṃ yathājoṣaṃ tayā reme sumadhyayā |
19 | taṃ vivāhe kṛte rājan sabhāryam avalokakaḥ
ājagāma bhṛguśreṣṭhaḥ putraṃ dṛṣṭvā nananda ca |
20 | bhāryāpatī tam āsīnaṃ guruṃ suragaṇārcitam
arcitvā paryupāsīnau prāñjalī tasthatus tadā |
21 | tataḥ snuṣāṃ sa bhagavān prahṛṣṭo bhṛgur abravīt
varaṃ vṛṇīṣva subhage dātā hy asmi tavepsitam |
22 | sā vai prasādayām āsa taṃ guruṃ putrakāraṇāt
ātmanaś caiva mātuś ca prasādaṃ ca cakāra saḥ |
23 | bhṛgur uvāca |
23 | ṛtau tvaṃ caiva mātā ca snāte puṃsavanāya vai
āliṅgetāṃ pṛthag vṛkṣau sāśvatthaṃ tvam udumbaram |
24 | āliṅgane tu te rājaṃś cakratuḥ sma viparyayam
kadā cid bhṛgur āgacchat taṃ ca veda viparyayam |
25 | athovāca mahātejā bhṛguḥ satyavatīṃ snuṣām
brāhmaṇaḥ kṣatravṛttir vai tava putro bhaviṣyati |
26 | kṣatriyo brāhmaṇācāro mātus tava suto mahān
bhaviṣyati mahāvīryaḥ sādhūnāṃ mārgam āsthitaḥ |
27 | tataḥ prasādayām āsa śvaśuraṃ sā punaḥ punaḥ
na me putro bhaved īdṛk kāmaṃ pautro bhaved iti |
28 | evam astv iti sā tena pāṇḍava pratinanditā
jamadagniṃ tataḥ putraṃ sā jajñe kāla āgate tejasā varcasā caiva yuktaṃ bhārgavanandanam |
29 | sa vardhamānas tejasvī vedasyādhyayanena vai
bahūn ṛṣīn mahātejāḥ pāṇḍaveyātyavartata |
30 | taṃ tu kṛtsno dhanurvedaḥ pratyabhād bharatarṣabha
caturvidhāni cāstrāṇi bhāskaropamavarcasam |