Book 3 Chapter 105 | |
1 | lomaśa uvāca |
1 | etac chrutvāntarikṣāc ca sa rājā rājasattama
yathoktaṃ tac cakārātha śraddadhad bharatarṣabha |
2 | ṣaṣṭiḥ putrasahasrāṇi tasyāpratimatejasaḥ
rudraprasādād rājarṣeḥ samajāyanta pārthiva |
3 | te ghorāḥ krūrakarmāṇa ākāśaparisarpiṇaḥ
bahutvāc cāvajānantaḥ sarvāṃl lokān sahāmarān |
4 | tridaśāṃś cāpy abādhanta tathā gandharvarākṣasān
sarvāṇi caiva bhūtāni śūrāḥ samaraśālinaḥ |
5 | vadhyamānās tato lokāḥ sāgarair mandabuddhibhiḥ
brahmāṇaṃ śaraṇaṃ jagmuḥ sahitāḥ sarvadaivataiḥ |
6 | tān uvāca mahābhāgaḥ sarvalokapitāmahaḥ
gacchadhvaṃ tridaśāḥ sarve lokaiḥ sārdhaṃ yathāgatam |
7 | nātidīrgheṇa kālena sāgarāṇāṃ kṣayo mahān
bhaviṣyati mahāghoraḥ svakṛtaiḥ karmabhiḥ surāḥ |
8 | evam uktās tato devā lokāś ca manujeśvara
pitāmaham anujñāpya viprajagmur yathāgatam |
9 | tataḥ kāle bahutithe vyatīte bharatarṣabha
dīkṣitaḥ sagaro rājā hayamedhena vīryavān tasyāśvo vyacarad bhūmiṃ putraiḥ suparirakṣitaḥ |
10 | samudraṃ sa samāsādya nistoyaṃ bhīmadarśanam
rakṣyamāṇaḥ prayatnena tatraivāntaradhīyata |
11 | tatas te sāgarās tāta hṛtaṃ matvā hayottamam
āgamya pitur ācakhyur adṛśyaṃ turagaṃ hṛtam tenoktā dikṣu sarvāsu sarve mārgata vājinam |
12 | tatas te pitur ājñāya dikṣu sarvāsu taṃ hayam
amārganta mahārāja sarvaṃ ca pṛthivītalam |
13 | tatas te sāgarāḥ sarve samupetya parasparam
nādhyagacchanta turagam aśvahartāram eva ca |
14 | āgamya pitaraṃ cocus tataḥ prāñjalayo 'grataḥ
sasamudravanadvīpā sanadīnadakandarā saparvatavanoddeśā nikhilena mahī nṛpa |
15 | asmābhir vicitā rājañ śāsanāt tava pārthiva
na cāśvam adhigacchāmo nāśvahartāram eva ca |
16 | śrutvā tu vacanaṃ teṣāṃ sa rājā krodhamūrchitaḥ
uvāca vacanaṃ sarvāṃs tadā daivavaśān nṛpa |
17 | anāgamāya gacchadhvaṃ bhūyo mārgata vājinam
yajñiyaṃ taṃ vinā hy aśvaṃ nāgantavyaṃ hi putrakāḥ |
18 | pratigṛhya tu saṃdeśaṃ tatas te sagarātmajāḥ
bhūya eva mahīṃ kṛtsnāṃ vicetum upacakramuḥ |
19 | athāpaśyanta te vīrāḥ pṛthivīm avadāritām
samāsādya bilaṃ tac ca khanantaḥ sagarātmajāḥ kuddālair hreṣukaiś caiva samudram akhanaṃs tadā |
20 | sa khanyamānaḥ sahitaiḥ sāgarair varuṇālayaḥ
agacchat paramām ārtiṃ dāryamāṇaḥ samantataḥ |
21 | asuroragarakṣāṃsi sattvāni vividhāni ca
ārtanādam akurvanta vadhyamānāni sāgaraiḥ |
22 | chinnaśīrṣā videhāś ca bhinnajānvasthimastakāḥ
prāṇinaḥ samadṛśyanta śataśo 'tha sahasraśaḥ |
23 | evaṃ hi khanatāṃ teṣāṃ samudraṃ makarālayam
vyatītaḥ sumahān kālo na cāśvaḥ samadṛśyata |
24 | tataḥ pūrvottare deśe samudrasya mahīpate
vidārya pātālam atha saṃkruddhāḥ sagarātmajāḥ apaśyanta hayaṃ tatra vicarantaṃ mahītale |
25 | kapilaṃ ca mahātmānaṃ tejorāśim anuttamam
tapasā dīpyamānaṃ taṃ jvālābhir iva pāvakam |