Book 3 Chapter 94 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | tataḥ saṃprasthito rājā kaunteyo bhūridakṣiṇaḥ
agastyāśramam āsādya durjayāyām uvāsa ha |
2 | tatra vai lomaśaṃ rājā papraccha vadatāṃ varaḥ
agastyeneha vātāpiḥ kimartham upaśāmitaḥ |
3 | āsīd vā kiṃprabhāvaś ca sa daityo mānavāntakaḥ
kimarthaṃ codgato manyur agastyasya mahātmanaḥ |
4 | lomaśa uvāca |
4 | ilvalo nāma daiteya āsīt kauravanandana
maṇimatyāṃ puri purā vātāpis tasya cānujaḥ |
5 | sa brāhmaṇaṃ tapoyuktam uvāca ditinandanaḥ
putraṃ me bhagavān ekam indratulyaṃ prayacchatu |
6 | tasmai sa brāhmaṇo nādāt putraṃ vāsavasaṃmitam
cukrodha so 'suras tasya brāhmaṇasya tato bhṛśam |
7 | samāhvayati yaṃ vācā gataṃ vaivasvatakṣayam
sa punar deham āsthāya jīvan sma pratidṛśyate |
8 | tato vātāpim asuraṃ chāgaṃ kṛtvā susaṃskṛtam
taṃ brāhmaṇaṃ bhojayitvā punar eva samāhvayat |
9 | tasya pārśvaṃ vinirbhidya brāhmaṇasya mahāsuraḥ
vātāpiḥ prahasan rājan niścakrāma viśāṃ pate |
10 | evaṃ sa brāhmaṇān rājan bhojayitvā punaḥ punaḥ
hiṃsayām āsa daiteya ilvalo duṣṭacetanaḥ |
11 | agastyaś cāpi bhagavān etasmin kāla eva tu
pitṝn dadarśa garte vai lambamānān adhomukhān |
12 | so 'pṛcchal lambamānāṃs tān bhavanta iha kiṃparāḥ
saṃtānahetor iti te tam ūcur brahmavādinaḥ |
13 | te tasmai kathayām āsur vayaṃ te pitaraḥ svakāḥ
gartam etam anuprāptā lambāmaḥ prasavārthinaḥ |
14 | yadi no janayethās tvam agastyāpatyam uttamam
syān no 'smān nirayān mokṣas tvaṃ ca putrāpnuyā gatim |
15 | sa tān uvāca tejasvī satyadharmaparāyaṇaḥ
kariṣye pitaraḥ kāmaṃ vyetu vo mānaso jvaraḥ |
16 | tataḥ prasavasaṃtānaṃ cintayan bhagavān ṛṣiḥ
ātmanaḥ prasavasyārthe nāpaśyat sadṛśīṃ striyam |
17 | sa tasya tasya sattvasya tat tad aṅgam anuttamam
saṃbhṛtya tatsamair aṅgair nirmame striyam uttamām |
18 | sa tāṃ vidarbharājāya putrakāmāya tāmyate
nirmitām ātmano 'rthāya muniḥ prādān mahātapāḥ |
19 | sā tatra jajñe subhagā vidyutsaudāminī yathā
vibhrājamānā vapusā vyavardhata śubhānanā |
20 | jātamātrāṃ ca tāṃ dṛṣṭvā vaidarbhaḥ pṛthivīpatiḥ
praharṣeṇa dvijātibhyo nyavedayata bhārata |
21 | abhyanandanta tāṃ sarve brāhmaṇā vasudhādhipa
lopāmudreti tasyāś ca cakrire nāma te dvijāḥ |
22 | vavṛdhe sā mahārāja bibhratī rūpam uttamam
apsv ivotpalinī śīghram agner iva śikhā śubhā |
23 | tāṃ yauvanasthāṃ rājendra śataṃ kanyāḥ svalaṃkṛtāḥ
dāśīśataṃ ca kalyāṇīm upatasthur vaśānugāḥ |
24 | sā sma dāsīśatavṛtā madhye kanyāśatasya ca
āste tejasvinī kanyā rohiṇīva divi prabho |
25 | yauvanasthām api ca tāṃ śīlācārasamanvitām
na vavre puruṣaḥ kaś cid bhayāt tasya mahātmanaḥ |
26 | sā tu satyavatī kanyā rūpeṇāpsaraso 'py ati
toṣayām āsa pitaraṃ śīlena svajanaṃ tathā |
27 | vaidarbhīṃ tu tathāyuktāṃ yuvatīṃ prekṣya vai pitā
manasā cintayām āsa kasmai dadyāṃ sutām iti |