Book 3 Chapter 81 | |
1 | pulastya uvāca |
1 | tato gaccheta rājendra kurukṣetram abhiṣṭutam
pāpebhyo vipramucyante tadgatāḥ sarvajantavaḥ |
2 | kurukṣetraṃ gamiṣyāmi kurukṣetre vasāmy aham
ya evaṃ satataṃ brūyāt so 'pi pāpaiḥ pramucyate |
3 | tatra māsaṃ vased vīra sarasvatyāṃ yudhiṣṭhira
yatra brahmādayo devā ṛṣayaḥ siddhacāraṇāḥ |
4 | gandharvāpsaraso yakṣāḥ pannagāś ca mahīpate
brahmakṣetraṃ mahāpuṇyam abhigacchanti bhārata |
5 | manasāpy abhikāmasya kurukṣetraṃ yudhiṣṭhira
pāpāni vipraṇaśyanti brahmalokaṃ ca gacchati |
6 | gatvā hi śraddhayā yuktaḥ kurukṣetraṃ kurūdvaha
rājasūyāśvamedhābhyāṃ phalaṃ prāpnoti mānavaḥ |
7 | tato macakrukaṃ rājan dvārapālaṃ mahābalam
yakṣaṃ samabhivādyaiva gosahasraphalaṃ labhet |
8 | tato gaccheta dharmajña viṣṇoḥ sthānam anuttamam
satataṃ nāma rājendra yatra saṃnihito hariḥ |
9 | tatra snātvārcayitvā ca trilokaprabhavaṃ harim
aśvamedham avāpnoti viṣṇulokaṃ ca gacchati |
10 | tataḥ pāriplavaṃ gacchet tīrthaṃ trailokyaviśrutam
agniṣṭomātirātrābhyāṃ phalaṃ prāpnoti mānavaḥ |
11 | pṛthivyās tīrtham āsādya gosahasraphalaṃ labhet
tataḥ śālūkinīṃ gatvā tīrthasevī narādhipa daśāśvamedhike snātvā tad eva labhate phalam |
12 | sarpadarvīṃ samāsādya nāgānāṃ tīrtham uttamam
agniṣṭomam avāpnoti nāgalokaṃ ca vindati |
13 | tato gaccheta dharmajña dvārapālaṃ tarantukam
tatroṣya rajanīm ekāṃ gosahasraphalaṃ labhet |
14 | tataḥ pañcanadaṃ gatvā niyato niyatāśanaḥ
koṭitīrtham upaspṛśya hayamedhaphalaṃ labhet aśvinos tīrtham āsādya rūpavān abhijāyate |
15 | tato gaccheta dharmajña vārāhaṃ tīrtham uttamam
viṣṇur vārāharūpeṇa pūrvaṃ yatra sthito 'bhavat tatra snātvā naravyāghra agniṣṭomaphalaṃ labhet |
16 | tato jayantyā rājendra somatīrthaṃ samāviśet
snātvā phalam avāpnoti rājasūyasya mānavaḥ |
17 | ekahaṃse naraḥ snātvā gosahasraphalaṃ labhet
kṛtaśaucaṃ samāsādya tīrthasevī kurūdvaha puṇḍarīkam avāpnoti kṛtaśauco bhaven naraḥ |
18 | tato muñjavaṭaṃ nāma mahādevasya dhīmataḥ
tatroṣya rajanīm ekāṃ gāṇapatyam avāpnuyāt |
19 | tatraiva ca mahārāja yakṣī lokapariśrutā
tāṃ cābhigamya rājendra puṇyāṃl lokān avāpnuyāt |
20 | kurukṣetrasya tad dvāraṃ viśrutaṃ bharatarṣabha
pradakṣiṇam upāvṛtya tīrthasevī samāhitaḥ |
21 | saṃmite puṣkarāṇāṃ ca snātvārcya pitṛdevatāḥ
jāmadagnyena rāmeṇa āhṛte vai mahātmanā kṛtakṛtyo bhaved rājann aśvamedhaṃ ca vindati |
22 | tato rāmahradān gacchet tīrthasevī narādhipa
yatra rāmeṇa rājendra tarasā dīptatejasā kṣatram utsādya vīryeṇa hradāḥ pañca niveśitāḥ |
23 | pūrayitvā naravyāghra rudhireṇeti naḥ śrutam
pitaras tarpitāḥ sarve tathaiva ca pitāmahāḥ tatas te pitaraḥ prītā rāmam ūcur mahīpate |
24 | rāma rāma mahābhāga prītāḥ sma tava bhārgava
anayā pitṛbhaktyā ca vikrameṇa ca te vibho varaṃ vṛṇīṣva bhadraṃ te kim icchasi mahādyute |
25 | evam uktaḥ sa rājendra rāmaḥ praharatāṃ varaḥ
abravīt prāñjalir vākyaṃ pitṝn sa gagane sthitān |
26 | bhavanto yadi me prītā yady anugrāhyatā mayi
pitṛprasādād iccheyaṃ tapasāpyāyanaṃ punaḥ |
27 | yac ca roṣābhibhūtena kṣatram utsāditaṃ mayā
tataś ca pāpān mucyeyaṃ yuṣmākaṃ tejasā hy aham hradāś ca tīrthabhūtā me bhaveyur bhuvi viśrutāḥ |
28 | etac chrutvā śubhaṃ vākyaṃ rāmasya pitaras tadā
pratyūcuḥ paramaprītā rāmaṃ harṣasamanvitāḥ |
29 | tapas te vardhatāṃ bhūyaḥ pitṛbhaktyā viśeṣataḥ
yac ca roṣābhibhūtena kṣatram utsāditaṃ tvayā |
30 | tataś ca pāpān muktas tvaṃ karmabhis te ca pātitāḥ
hradāś ca tava tīrthatvaṃ gamiṣyanti na saṃśayaḥ |
31 | hradeṣv eteṣu yaḥ snātvā pitṝn saṃtarpayiṣyati
pitaras tasya vai prītā dāsyanti bhuvi durlabham īpsitaṃ manasaḥ kāmaṃ svargalokaṃ ca śāśvatam |
32 | evaṃ dattvā varān rājan rāmasya pitaras tadā
āmantrya bhārgavaṃ prītās tatraivāntardadhus tadā |
33 | evaṃ rāmahradāḥ puṇyā bhārgavasya mahātmanaḥ
snātvā hradeṣu rāmasya brahmacārī śubhavrataḥ rāmam abhyarcya rājendra labhed bahu suvarṇakam |
34 | vaṃśamūlakam āsādya tīrthasevī kurūdvaha
svavaṃśam uddhared rājan snātvā vai vaṃśamūlake |
35 | kāyaśodhanam āsādya tīrthaṃ bharatasattama
śarīraśuddhiḥ snātasya tasmiṃs tīrthe na saṃśayaḥ śuddhadehaś ca saṃyāti śubhāṃl lokān anuttamān |
36 | tato gaccheta rājendra tīrthaṃ trailokyaviśrutam
lokā yatroddhṛtāḥ pūrvaṃ viṣṇunā prabhaviṣṇunā |
37 | lokoddhāraṃ samāsādya tīrthaṃ trailokyaviśrutam
snātvā tīrthavare rājaṃl lokān uddharate svakān śrītīrthaṃ ca samāsādya vindate śriyam uttamām |
38 | kapilātīrtham āsādya brahmacārī samāhitaḥ
tatra snātvārcayitvā ca daivatāni pitṝṃs tathā kapilānāṃ sahasrasya phalaṃ vindati mānavaḥ |
39 | sūryatīrthaṃ samāsādya snātvā niyatamānasaḥ
arcayitvā pitṝn devān upavāsaparāyaṇaḥ agniṣṭomam avāpnoti sūryalokaṃ ca gacchati |
40 | gavāṃbhavanam āsādya tīrthasevī yathākramam
tatrābhiṣekaṃ kurvāṇo gosahasraphalaṃ labhet |
41 | śaṅkhinīṃ tatra āsādya tīrthasevī kurūdvaha
devyās tīrthe naraḥ snātvā labhate rūpam uttamam |
42 | tato gaccheta rājendra dvārapālam arantukam
tasya tīrthaṃ sarasvatyāṃ yakṣendrasya mahātmanaḥ tatra snātvā naro rājann agniṣṭomaphalaṃ labhet |
43 | tato gaccheta dharmajña brahmāvartaṃ narādhipa
brahmāvarte naraḥ snātvā brahmalokam avāpnuyāt |
44 | tato gaccheta dharmajña sutīrthakam anuttamam
yatra saṃnihitā nityaṃ pitaro daivataiḥ saha |
45 | tatrābhiṣekaṃ kurvīta pitṛdevārcane rataḥ
aśvamedham avāpnoti pitṛlokaṃ ca gacchati |
46 | tato 'mbuvaśyaṃ dharmajña samāsādya yathākramam
kośeśvarasya tīrtheṣu snātvā bharatasattama sarvavyādhivinirmukto brahmaloke mahīyate |
47 | mātṛtīrthaṃ ca tatraiva yatra snātasya bhārata
prajā vivardhate rājann anantāṃ cāśnute śriyam |
48 | tataḥ śītavanaṃ gacchen niyato niyatāśanaḥ
tīrthaṃ tatra mahārāja mahad anyatra durlabham |
49 | punāti darśanād eva daṇḍenaikaṃ narādhipa
keśān abhyukṣya vai tasmin pūto bhavati bhārata |
50 | tīrthaṃ tatra mahārāja śvānalomāpahaṃ smṛtam
yatra viprā naravyāghra vidvāṃsas tīrthatatparāḥ |
51 | śvānalomāpanayane tīrthe bharatasattama
prāṇāyāmair nirharanti śvalomāni dvijottamāḥ |
52 | pūtātmānaś ca rājendra prayānti paramāṃ gatim
daśāśvamedhikaṃ caiva tasmiṃs tīrthe mahīpate tatra snātvā naravyāghra gaccheta paramāṃ gatim |
53 | tato gaccheta rājendra mānuṣaṃ lokaviśrutam
yatra kṛṣṇamṛgā rājan vyādhena paripīḍitāḥ avagāhya tasmin sarasi mānuṣatvam upāgatāḥ |
54 | tasmiṃs tīrthe naraḥ snātvā brahmacārī jitendriyaḥ
sarvapāpaviśuddhātmā svargaloke mahīyate |
55 | mānuṣasya tu pūrveṇa krośamātre mahīpate
āpagā nāma vikhyātā nadī siddhaniṣevitā |
56 | śyāmākabhojanaṃ tatra yaḥ prayacchati mānavaḥ
devān pitṝṃś ca uddiśya tasya dharmaphalaṃ mahat ekasmin bhojite vipre koṭir bhavati bhojitā |
57 | tatra snātvārcayitvā ca daivatāni pitṝṃs tathā
uṣitvā rajanīm ekām agniṣṭomaphalaṃ labhet |
58 | tato gaccheta rājendra brahmaṇaḥ sthānam uttamam
brahmodumbaram ity eva prakāśaṃ bhuvi bhārata |
59 | tatra saptarṣikuṇḍeṣu snātasya kurupuṃgava
kedāre caiva rājendra kapiṣṭhalamahātmanaḥ |
60 | brahmāṇam abhigamyātha śuciḥ prayatamānasaḥ
sarvapāpaviśuddhātmā brahmalokaṃ prapadyate |
61 | kapiṣṭhalasya kedāraṃ samāsādya sudurlabham
antardhānam avāpnoti tapasā dagdhakilbiṣaḥ |
62 | tato gaccheta rājendra sarakaṃ lokaviśrutam
kṛṣṇapakṣe caturdaśyām abhigamya vṛṣadhvajam labhate sarvakāmān hi svargalokaṃ ca gacchati |
63 | tisraḥ koṭyas tu tīrthānāṃ sarake kurunandana
rudrakoṭis tathā kūpe hradeṣu ca mahīpate ilāspadaṃ ca tatraiva tīrthaṃ bharatasattama |
64 | tatra snātvārcayitvā ca pitṝn devāṃś ca bhārata
na durgatim avāpnoti vājapeyaṃ ca vindati |
65 | kiṃdāne ca naraḥ snātvā kiṃjapye ca mahīpate
aprameyam avāpnoti dānaṃ japyaṃ ca bhārata |
66 | kalaśyāṃ cāpy upaspṛśya śraddadhāno jitendriyaḥ
agniṣṭomasya yajñasya phalaṃ prāpnoti mānavaḥ |
67 | sarakasya tu pūrveṇa nāradasya mahātmanaḥ
tīrthaṃ kuruvaraśreṣṭha anājanmeti viśrutam |
68 | tatra tīrthe naraḥ snātvā prāṇāṃś cotsṛjya bhārata
nāradenābhyanujñāto lokān prāpnoti durlabhān |
69 | śuklapakṣe daśamyāṃ tu puṇḍarīkaṃ samāviśet
tatra snātvā naro rājan puṇḍarīkaphalaṃ labhet |
70 | tatas triviṣṭapaṃ gacchet triṣu lokeṣu viśrutam
tatra vaitaraṇī puṇyā nadī pāpapramocanī |
71 | tatra snātvārcayitvā ca śūlapāṇiṃ vṛṣadhvajam
sarvapāpaviśuddhātmā gaccheta paramāṃ gatim |
72 | tato gaccheta rājendra phalakīvanam uttamam
yatra devāḥ sadā rājan phalakīvanam āśritāḥ tapaś caranti vipulaṃ bahuvarṣasahasrakam |
73 | dṛṣadvatyāṃ naraḥ snātvā tarpayitvā ca devatāḥ
agniṣṭomātirātrābhyāṃ phalaṃ vindati bhārata |
74 | tīrthe ca sarvadevānāṃ snātvā bharatasattama
gosahasrasya rājendra phalaṃ prāpnoti mānavaḥ |
75 | pāṇikhāte naraḥ snātvā tarpayitvā ca devatāḥ
rājasūyam avāpnoti ṛṣilokaṃ ca gacchati |
76 | tato gaccheta rājendra miśrakaṃ tīrtham uttamam
tatra tīrthāni rājendra miśritāni mahātmanā |
77 | vyāsena nṛpaśārdūla dvijārtham iti naḥ śrutam
sarvatīrtheṣu sa snāti miśrake snāti yo naraḥ |
78 | tato vyāsavanaṃ gacchen niyato niyatāśanaḥ
manojave naraḥ snātvā gosahasraphalaṃ labhet |
79 | gatvā madhuvaṭīṃ cāpi devyās tīrthaṃ naraḥ śuciḥ
tatra snātvārcayed devān pitṝṃś ca prayataḥ śuciḥ sa devyā samanujñāto gosahasraphalaṃ labhet |
80 | kauśikyāḥ saṃgame yas tu dṛṣadvatyāś ca bhārata
snāti vai niyatāhāraḥ sarvapāpaiḥ pramucyate |
81 | tato vyāsasthalī nāma yatra vyāsena dhīmatā
putraśokābhitaptena dehatyāgārthaniścayaḥ |
82 | kṛto devaiś ca rājendra punar utthāpitas tadā
abhigamya sthalīṃ tasya gosahasraphalaṃ labhet |
83 | kiṃdattaṃ kūpam āsādya tilaprasthaṃ pradāya ca
gaccheta paramāṃ siddhim ṛṇair muktaḥ kurūdvaha |
84 | ahaś ca sudinaṃ caiva dve tīrthe ca sudurlabhe
tayoḥ snātvā naravyāghra sūryalokam avāpnuyāt |
85 | mṛgadhūmaṃ tato gacchet triṣu lokeṣu viśrutam
tatra gaṅgāhrade snātvā samabhyarcya ca mānavaḥ śūlapāṇiṃ mahādevam aśvamedhaphalaṃ labhet |
86 | devatīrthe naraḥ snātvā gosahasraphalaṃ labhet
atha vāmanakaṃ gacchet triṣu lokeṣu viśrutam |
87 | tatra viṣṇupade snātvā arcayitvā ca vāmanam
sarvapāpaviśuddhātmā viṣṇulokam avāpnuyāt |
88 | kulaṃpune naraḥ snātvā punāti svakulaṃ naraḥ
pavanasya hradaṃ gatvā marutāṃ tīrtham uttamam tatra snātvā naravyāghra vāyuloke mahīyate |
89 | amarāṇāṃ hrade snātvā amareṣu narādhipa
amarāṇāṃ prabhāvena svargaloke mahīyate |
90 | śālihotrasya rājendra śāliśūrpe yathāvidhi
snātvā naravaraśreṣṭha gosahasraphalaṃ labhet |
91 | śrīkuñjaṃ ca sarasvatyāṃ tīrthaṃ bharatasattama
tatra snātvā naro rājann agniṣṭomaphalaṃ labhet |
92 | tato naimiṣakuñjaṃ ca samāsādya kurūdvaha
ṛṣayaḥ kila rājendra naimiṣeyās tapodhanāḥ tīrthayātrāṃ puraskṛtya kurukṣetraṃ gatāḥ purā |
93 | tataḥ kuñjaḥ sarasvatyāṃ kṛto bharatasattama
ṛṣīṇām avakāśaḥ syād yathā tuṣṭikaro mahān |
94 | tasmin kuñje naraḥ snātvā gosahasraphalaṃ labhet
kanyātīrthe naraḥ snātvā agniṣṭomaphalaṃ labhet |
95 | tato gacchen naravyāghra brahmaṇaḥ sthānam uttamam
tatra varṇāvaraḥ snātvā brāhmaṇyaṃ labhate naraḥ brāhmaṇaś ca viśuddhātmā gaccheta paramāṃ gatim |
96 | tato gacchen naraśreṣṭha somatīrtham anuttamam
tatra snātvā naro rājan somalokam avāpnuyāt |
97 | saptasārasvataṃ tīrthaṃ tato gacchen narādhipa
yatra maṅkaṇakaḥ siddho maharṣir lokaviśrutaḥ |
98 | purā maṅkaṇako rājan kuśāgreṇeti naḥ śrutam
kṣataḥ kila kare rājaṃs tasya śākaraso 'sravat |
99 | sa vai śākarasaṃ dṛṣṭvā harṣāviṣṭo mahātapāḥ
pranṛttaḥ kila viprarṣir vismayotphullalocanaḥ |
100 | tatas tasmin pranṛtte vai sthāvaraṃ jaṅgamaṃ ca yat
pranṛttam ubhayaṃ vīra tejasā tasya mohitam |
101 | brahmādibhiḥ surai rājann ṛṣibhiś ca tapodhanaiḥ
vijñapto vai mahādeva ṛṣer arthe narādhipa nāyaṃ nṛtyed yathā deva tathā tvaṃ kartum arhasi |
102 | tataḥ pranṛttam āsādya harṣāviṣṭena cetasā
surāṇāṃ hitakāmārtham ṛṣiṃ devo 'bhyabhāṣata |
103 | aho maharṣe dharmajña kimarthaṃ nṛtyate bhavān
harṣasthānaṃ kimarthaṃ vā tavādya munipuṃgava |
104 | ṛṣir uvāca |
104 | kiṃ na paśyasi me deva karāc chākarasaṃ srutam
yaṃ dṛṣṭvāhaṃ pranṛtto vai harṣeṇa mahatānvitaḥ |
105 | pulastya uvāca |
105 | taṃ prahasyābravīd devo muniṃ rāgeṇa mohitam
ahaṃ vai vismayaṃ vipra na gacchāmīti paśya mām |
106 | evam uktvā naraśreṣṭha mahādevena dhīmatā
aṅgulyagreṇa rājendra svāṅguṣṭhas tāḍito 'nagha |
107 | tato bhasma kṣatād rājan nirgataṃ himasaṃnibham
tad dṛṣṭvā vrīḍito rājan sa muniḥ pādayor gataḥ |
108 | nānyaṃ devam ahaṃ manye rudrāt parataraṃ mahat
surāsurasya jagato gatis tvam asi śūladhṛk |
109 | tvayā sṛṣṭam idaṃ viśvaṃ trailokyaṃ sacarācaram
tvām eva bhagavan sarve praviśanti yugakṣaye |
110 | devair api na śakyas tvaṃ parijñātuṃ kuto mayā
tvayi sarve ca dṛśyante surā brahmādayo 'nagha |
111 | sarvas tvam asi lokānāṃ kartā kārayitā ca ha
tvatprasādāt surāḥ sarve modantīhākutobhayāḥ evaṃ stutvā mahādevaṃ sa ṛṣiḥ praṇato 'bhavat |
112 | ṛṣir uvāca |
112 | tvatprasādān mahādeva tapo me na kṣareta vai |
113 | pulastya uvāca |
113 | tato devaḥ prahṛṣṭātmā brahmarṣim idam abravīt
tapas te vardhatāṃ vipra matprasādāt sahasradhā |
114 | āśrame ceha vatsyāmi tvayā sārdhaṃ mahāmune
saptasārasvate snātvā arcayiṣyanti ye tu mām |
115 | na teṣāṃ durlabhaṃ kiṃ cid iha loke paratra ca
sārasvataṃ ca te lokaṃ gamiṣyanti na saṃśayaḥ |
116 | tatas tv auśanasaṃ gacchet triṣu lokeṣu viśrutam
yatra brahmādayo devā ṛṣayaś ca tapodhanāḥ |
117 | kārttikeyaś ca bhagavāṃs trisaṃdhyaṃ kila bhārata
sāṃnidhyam akarot tatra bhārgavapriyakāmyayā |
118 | kapālamocanaṃ tīrthaṃ sarvapāpapramocanam
tatra snātvā naravyāghra sarvapāpaiḥ pramucyate |
119 | agnitīrthaṃ tato gacchet tatra snātvā nararṣabha
agnilokam avāpnoti kulaṃ caiva samuddharet |
120 | viśvāmitrasya tatraiva tīrthaṃ bharatasattama
tatra snātvā mahārāja brāhmaṇyam abhijāyate |
121 | brahmayoniṃ samāsādya śuciḥ prayatamānasaḥ
tatra snātvā naravyāghra brahmalokaṃ prapadyate punāty āsaptamaṃ caiva kulaṃ nāsty atra saṃśayaḥ |
122 | tato gaccheta rājendra tīrthaṃ trailokyaviśrutam
pṛthūdakam iti khyātaṃ kārttikeyasya vai nṛpa tatrābhiṣekaṃ kurvīta pitṛdevārcane rataḥ |
123 | ajñānāj jñānato vāpi striyā vā puruṣeṇa vā
yat kiṃ cid aśubhaṃ karma kṛtaṃ mānuṣabuddhinā |
124 | tat sarvaṃ naśyate tasya snātamātrasya bhārata
aśvamedhaphalaṃ cāpi svargalokaṃ ca gacchati |
125 | puṇyam āhuḥ kurukṣetraṃ kurukṣetrāt sarasvatīm
sarasvatyāś ca tīrthāni tīrthebhyaś ca pṛthūdakam |
126 | uttame sarvatīrthānāṃ yas tyajed ātmanas tanum
pṛthūdake japyaparo nainaṃ śvomaraṇaṃ tapet |
127 | gītaṃ sanatkumāreṇa vyāsena ca mahātmanā
vede ca niyataṃ rājan abhigacchet pṛthūdakam |
128 | pṛthūdakāt puṇyatamaṃ nānyat tīrthaṃ narottama
etan medhyaṃ pavitraṃ ca pāvanaṃ ca na saṃśayaḥ |
129 | tatra snātvā divaṃ yānti api pāpakṛto janāḥ
pṛthūdake naraśreṣṭha prāhur evaṃ manīṣiṇaḥ |
130 | madhusravaṃ ca tatraiva tīrthaṃ bharatasattama
tatra snātvā naro rājan gosahasraphalaṃ labhet |
131 | tato gacchen naraśreṣṭha tīrthaṃ devyā yathākramam
sarasvatyāruṇāyāś ca saṃgamaṃ lokaviśrutam |
132 | trirātropoṣitaḥ snātvā mucyate brahmahatyayā
agniṣṭomātirātrābhyāṃ phalaṃ vindati mānavaḥ |
133 | āsaptamaṃ kulaṃ caiva punāti bharatarṣabha
avatīrṇaṃ ca tatraiva tīrthaṃ kurukulodvaha viprāṇām anukampārthaṃ darbhiṇā nirmitaṃ purā |
134 | vratopanayanābhyāṃ vā upavāsena vā dvijaḥ
kriyāmantraiś ca saṃyukto brāhmaṇaḥ syān na saṃśayaḥ |
135 | kriyāmantravihīno 'pi tatra snātvā nararṣabha
cīrṇavrato bhaved vipro dṛṣṭam etat purātane |
136 | samudrāś cāpi catvāraḥ samānītāś ca darbhiṇā
yeṣu snāto naravyāghra na durgatim avāpnuyāt phalāni gosahasrāṇāṃ caturṇāṃ vindate ca saḥ |
137 | tato gaccheta rājendra tīrthaṃ śatasahasrakam
sāhasrakaṃ ca tatraiva dve tīrthe lokaviśrute |
138 | ubhayor hi naraḥ snātvā gosahasraphalaṃ labhet
dānaṃ vāpy upavāso vā sahasraguṇitaṃ bhavet |
139 | tato gaccheta rājendra reṇukātīrtham uttamam
tatrābhiṣekaṃ kurvīta pitṛdevārcane rataḥ sravapāpaviśuddhātmā agniṣṭomaphalaṃ labhet |
140 | vimocanam upaspṛśya jitamanyur jitendriyaḥ
pratigrahakṛtair doṣaiḥ sarvaiḥ sa parimucyate |
141 | tataḥ pañcavaṭaṃ gatvā brahmacārī jitendriyaḥ
puṇyena mahatā yuktaḥ satāṃ loke mahīyate |
142 | yatra yogeśvaraḥ sthāṇuḥ svayam eva vṛṣadhvajaḥ
tam arcayitvā deveśaṃ gamanād eva sidhyati |
143 | aujasaṃ varuṇaṃ tīrthaṃ dīpyate svena tejasā
yatra brahmādibhir devair ṛṣibhiś ca tapodhanaiḥ senāpatyena devānām abhiṣikto guhas tadā |
144 | aujasasya tu pūrveṇa kurutīrthaṃ kurūdvaha
kurutīrthe naraḥ snātvā brahmacārī jitendriyaḥ sarvapāpaviśuddhātmā kurulokaṃ prapadyate |
145 | svargadvāraṃ tato gacchen niyato niyatāśanaḥ
svargalokam avāpnoti brahmalokaṃ ca gacchati |
146 | tato gacched anarakaṃ tīrthasevī narādhipa
tatra snātvā naro rājan na durgatim avāpnuyāt |
147 | tatra brahmā svayaṃ nityaṃ devaiḥ saha mahīpate
anvāsyate naraśreṣṭha nārāyaṇapurogamaiḥ |
148 | sāṃnidhyaṃ caiva rājendra rudrapatnyāḥ kurūdvaha
abhigamya ca tāṃ devīṃ na durgatim avāpnuyāt |
149 | tatraiva ca mahārāja viśveśvaram umāpatim
abhigamya mahādevaṃ mucyate sarvakilbiṣaiḥ |
150 | nārāyaṇaṃ cābhigamya padmanābham ariṃdamam
śobhamāno mahārāja viṣṇulokaṃ prapadyate |
151 | tīrthe tu sarvadevānāṃ snātaḥ sa puruṣarṣabha
sarvaduḥkhaiḥ parityakto dyotate śaśivat sadā |
152 | tataḥ svastipuraṃ gacchet tīrthasevī narādhipa
pāvanaṃ tīrtham āsādya tarpayet pitṛdevatāḥ agniṣṭomasya yajñasya phalaṃ prāpnoti mānavaḥ |
153 | gaṅgāhradaś ca tatraiva kūpaś ca bharatarṣabha
tisraḥ koṭyas tu tīrthānāṃ tasmin kūpe mahīpate tatra snātvā naro rājan svargalokaṃ prapadyate |
154 | āpagāyāṃ naraḥ snātvā arcayitvā maheśvaram
gāṇapatyam avāpnoti kulaṃ coddharate svakam |
155 | tataḥ sthāṇuvaṭaṃ gacchet triṣu lokeṣu viśrutam
tatra snātvā sthito rātriṃ rudralokam avāpnuyāt |
156 | badarīpācanaṃ gacched vasiṣṭhasyāśramaṃ tataḥ
badaraṃ bhakṣayet tatra trirātropoṣito naraḥ |
157 | samyag dvādaśa varṣāṇi badarān bhakṣayet tu yaḥ
trirātropoṣitaś caiva bhavet tulyo narādhipa |
158 | indramārgaṃ samāsādya tīrthasevī narādhipa
ahorātropavāsena śakraloke mahīyate |
159 | ekarātraṃ samāsādya ekarātroṣito naraḥ
niyataḥ satyavādī ca brahmaloke mahīyate |
160 | tato gaccheta dharmajña tīrthaṃ trailokyaviśrutam
ādityasyāśramo yatra tejorāśer mahātmanaḥ |
161 | tasmiṃs tīrthe naraḥ snātvā pūjayitvā vibhāvasum
ādityalokaṃ vrajati kulaṃ caiva samuddharet |
162 | somatīrthe naraḥ snātvā tīrthasevī kurūdvaha
somalokam avāpnoti naro nāsty atra saṃśayaḥ |
163 | tato gaccheta dharmajña dadhīcasya mahātmanaḥ
tīrthaṃ puṇyatamaṃ rājan pāvanaṃ lokaviśrutam |
164 | yatra sārasvato rājan so 'ṅgirās tapaso nidhiḥ
tasmiṃs tīrthe naraḥ snātvā vājapeyaphalaṃ labhet sārasvatīṃ gatiṃ caiva labhate nātra saṃśayaḥ |
165 | tataḥ kanyāśramaṃ gacchen niyato brahmacaryavān
trirātropoṣito rājann upavāsaparāyaṇaḥ labhet kanyāśataṃ divyaṃ brahmalokaṃ ca gacchati |
166 | tato gaccheta dharmajña tīrthaṃ saṃnihitīm api
yatra brahmādayo devā ṛṣayaś ca tapodhanāḥ māsi māsi samāyānti puṇyena mahatānvitāḥ |
167 | saṃnihityām upaspṛśya rāhugraste divākare
aśvamedhaśataṃ tena iṣṭaṃ bhavati śāśvatam |
168 | pṛthivyāṃ yāni tīrthāni antarikṣacarāṇi ca
nadyo nadās taḍāgāś ca sarvaprasravaṇāni ca |
169 | udapānāś ca vaprāś ca puṇyāny āyatanāni ca
māsi māsi samāyānti saṃnihityāṃ na saṃśayaḥ |
170 | yat kiṃ cid duṣkṛtaṃ karma striyā vā puruṣasya vā
snātamātrasya tat sarvaṃ naśyate nātra saṃśayaḥ padmavarṇena yānena brahmalokaṃ sa gacchati |
171 | abhivādya tato yakṣaṃ dvārapālam arantukam
koṭirūpam upaspṛśya labhed bahu suvarṇakam |
172 | gaṅgāhradaś ca tatraiva tīrthaṃ bharatasattama
tatra snātas tu dharmajña brahmacārī samāhitaḥ rājasūyāśvamedhābhyāṃ phalaṃ vindati śāśvatam |
173 | pṛthivyāṃ naimiṣaṃ puṇyam antarikṣe ca puṣkaram
trayāṇām api lokānāṃ kurukṣetraṃ viśiṣyate |
174 | pāṃsavo 'pi kurukṣetre vāyunā samudīritāḥ
api duṣkṛtakarmāṇaṃ nayanti paramāṃ gatim |
175 | dakṣiṇena sarasvatyā uttareṇa dṛṣadvatīm
ye vasanti kurukṣetre te vasanti triviṣṭape |
176 | kurukṣetraṃ gamiṣyāmi kurukṣetre vasāmy aham
apy ekāṃ vācam utsṛjya sarvapāpaiḥ pramucyate |
177 | brahmavedī kurukṣetraṃ puṇyaṃ brahmarṣisevitam
tadāvasanti ye rājan na te śocyāḥ kathaṃ cana |
178 | tarantukārantukayor yad antaraṃ; rāmahradānāṃ ca macakrukasya
etat kurukṣetrasamantapañcakaṃ; pitāmahasyottaravedir ucyate |