Book 3 Chapter 79 | |
1 | janamejaya uvāca |
1 | bhagavan kāmyakāt pārthe gate me prapitāmahe
pāṇḍavāḥ kim akurvanta tam ṛte savyasācinam |
2 | sa hi teṣāṃ maheṣvāso gatir āsīd anīkajit
ādityānāṃ yathā viṣṇus tathaiva pratibhāti me |
3 | tenendrasamavīryeṇa saṃgrāmeṣv anivartinā
vinābhūtā vane vīrāḥ katham āsan pitāmahāḥ |
4 | vaiśaṃpāyana uvāca |
4 | gate tu kāmyakāt tāta pāṇḍave savyasācini
babhūvuḥ kauraveyās te duḥkhaśokaparāyaṇāḥ |
5 | ākṣiptasūtrā maṇayaś chinnapakṣā iva dvijāḥ
aprītamanasaḥ sarve babhūvur atha pāṇḍavāḥ |
6 | vanaṃ ca tad abhūt tena hīnam akliṣṭakarmaṇā
kubereṇa yathā hīnaṃ vanaṃ caitrarathaṃ tathā |
7 | tam ṛte puruṣavyāghraṃ pāṇḍavā janamejaya
mudam aprāpnuvanto vai kāmyake nyavasaṃs tadā |
8 | brāhmaṇārthe parākrāntāḥ śuddhair bāṇair mahārathāḥ
nighnanto bharataśreṣṭha medhyān bahuvidhān mṛgān |
9 | nityaṃ hi puruṣavyāghrā vanyāhāram ariṃdamāḥ
viprasṛtya samāhṛtya brāhmaṇebhyo nyavedayan |
10 | evaṃ te nyavasaṃs tatra sotkaṇṭhāḥ puruṣarṣabhāḥ
ahṛṣṭamanasaḥ sarve gate rājan dhanaṃjaye |
11 | atha viproṣitaṃ vīraṃ pāñcālī madhyamaṃ patim
smarantī pāṇḍavaśreṣṭham idaṃ vacanam abravīt |
12 | yo 'rjunenārjunas tulyo dvibāhur bahubāhunā
tam ṛte pāṇḍavaśreṣṭhaṃ vanaṃ na pratibhāti me śūnyām iva ca paśyāmi tatra tatra mahīm imām |
13 | bahvāścaryam idaṃ cāpi vanaṃ kusumitadrumam
na tathā ramaṇīyaṃ me tam ṛte savyasācinam |
14 | nīlāmbudasamaprakhyaṃ mattamātaṅgavikramam
tam ṛte puṇḍarīkākṣaṃ kāmyakaṃ nātibhāti me |
15 | yasya sma dhanuṣo ghoṣaḥ śrūyate 'śaninisvanaḥ
na labhe śarma taṃ rājan smarantī savyasācinam |
16 | tathā lālapyamānāṃ tāṃ niśamya paravīrahā
bhīmaseno mahārāja draupadīm idam abravīt |
17 | manaḥprītikaraṃ bhadre yad bravīṣi sumadhyame
tan me prīṇāti hṛdayam amṛtaprāśanopamam |
18 | yasya dīrghau samau pīnau bhujau parighasaṃnibhau
maurvīkṛtakiṇau vṛttau khaḍgāyudhagadādharau |
19 | niṣkāṅgadakṛtāpīḍau pañcaśīrṣāv ivoragau
tam ṛte puruṣavyāghraṃ naṣṭasūryam idaṃ vanam |
20 | yam āśritya mahābāhuṃ pāñcālāḥ kuravas tathā
surāṇām api yattānāṃ pṛtanāsu na bibhyati |
21 | yasya bāhū samāśritya vayaṃ sarve mahātmanaḥ
manyāmahe jitān ājau parān prāptāṃ ca medinīm |
22 | tam ṛte phalgunaṃ vīraṃ na labhe kāmyake dhṛtim
śūnyām iva ca paśyāmi tatra tatra mahīm imām |
23 | nakula uvāca |
23 | ya udīcīṃ diśaṃ gatvā jitvā yudhi mahābalān
gandharvamukhyāñ śataśo hayāṃl lebhe sa vāsaviḥ |
24 | rājaṃs tittirikalmāṣāñ śrīmān anilaraṃhasaḥ
prādād bhrātre priyaḥ premṇā rājasūye mahākratau |
25 | tam ṛte bhīmadhanvānaṃ bhīmād avarajaṃ vane
kāmaye kāmyake vāsaṃ nedānīm amaropamam |
26 | sahadeva uvāca |
26 | yo dhanāni ca kanyāś ca yudhi jitvā mahārathān
ājahāra purā rājñe rājasūye mahākratau |
27 | yaḥ sametān mṛdhe jitvā yādavān amitadyutiḥ
subhadrām ājahāraiko vāsudevasya saṃmate |
28 | tasya jiṣṇor bṛsīṃ dṛṣṭvā śūnyām upaniveśane
hṛdayaṃ me mahārāja na śāmyati kadā cana |
29 | vanād asmād vivāsaṃ tu rocaye 'ham ariṃdama
na hi nas tam ṛte vīraṃ ramaṇīyam idaṃ vanam |