Book 3 Chapter 68
1	bṛhadaśva uvāca
1	atha dīrghasya kālasya parṇādo nāma vai dvijaḥ pratyetya nagaraṃ bhaimīm idaṃ vacanam abravīt
2	naiṣadhaṃ mṛgayānena damayanti divāniśam ayodhyāṃ nagarīṃ gatvā bhāṅgasvarir upasthitaḥ
3	śrāvitaś ca mayā vākyaṃ tvadīyaṃ sa mahājane ṛtuparṇo mahābhāgo yathoktaṃ varavarṇini
4	tac chrutvā nābravīt kiṃ cid ṛtuparṇo narādhipaḥ na ca pāriṣadaḥ kaś cid bhāṣyamāṇo mayāsakṛt
5	anujñātaṃ tu māṃ rājñā vijane kaś cid abravīt ṛtuparṇasya puruṣo bāhuko nāma nāmataḥ
6	sūtas tasya narendrasya virūpo hrasvabāhukaḥ śīghrayāne sukuśalo mṛṣṭakartā ca bhojane
7	sa viniḥśvasya bahuśo ruditvā ca muhur muhuḥ kuśalaṃ caiva māṃ pṛṣṭvā paścād idam abhāṣata
8	vaiṣamyam api saṃprāptā gopāyanti kulastriyaḥ ātmānam ātmanā satyo jitasvargā na saṃśayaḥ rahitā bhartṛbhiś caiva na krudhyanti kadā cana
9	viṣamasthena mūḍhena paribhraṣṭasukhena ca yat sā tena parityaktā tatra na kroddhum arhati
10	prāṇayātrāṃ pariprepsoḥ śakunair hṛtavāsasaḥ ādhibhir dahyamānasya śyāmā na kroddhum arhati
11	satkṛtāsatkṛtā vāpi patiṃ dṛṣṭvā tathāgatam bhraṣṭarājyaṃ śriyā hīnaṃ śyāmā na kroddhum arhati
12	tasya tad vacanaṃ śrutvā tvarito 'ham ihāgataḥ śrutvā pramāṇaṃ bhavatī rājñaś caiva nivedaya
13	etac chrutvāśrupūrṇākṣī parṇādasya viśāṃ pate damayantī raho 'bhyetya mātaraṃ pratyabhāṣata
14	ayam artho na saṃvedyo bhīme mātaḥ kathaṃ cana tvatsaṃnidhau samādekṣye sudevaṃ dvijasattamam
15	yathā na nṛpatir bhīmaḥ pratipadyeta me matam tathā tvayā prayattavyaṃ mama cet priyam icchasi
16	yathā cāhaṃ samānītā sudevenāśu bāndhavān tenaiva maṅgalenāśu sudevo yātu māciram samānetuṃ nalaṃ mātar ayodhyāṃ nagarīm itaḥ
17	viśrāntaṃ ca tataḥ paścāt parṇādaṃ dvijasattamam arcayām āsa vaidarbhī dhanenātīva bhāminī
18	nale cehāgate vipra bhūyo dāsyāmi te vasu tvayā hi me bahu kṛtaṃ yathā nānyaḥ kariṣyati yad bhartrāhaṃ sameṣyāmi śīghram eva dvijottama
19	evam ukto 'rcayitvā tām āśīrvādaiḥ sumaṅgalaiḥ gṛhān upayayau cāpi kṛtārthaḥ sa mahāmanāḥ
20	tataś cānāyya taṃ vipraṃ damayantī yudhiṣṭhira abravīt saṃnidhau mātur duḥkhaśokasamanvitā
21	gatvā sudeva nagarīm ayodhyāvāsinaṃ nṛpam ṛtuparṇaṃ vaco brūhi patim anyaṃ cikīrṣatī āsthāsyati punar bhaimī damayantī svayaṃvaram
22	tatra gacchanti rājāno rājaputrāś ca sarvaśaḥ yathā ca gaṇitaḥ kālaḥ śvobhūte sa bhaviṣyati
23	yadi saṃbhāvanīyaṃ te gaccha śīghram ariṃdama sūryodaye dvitīyaṃ sā bhartāraṃ varayiṣyati na hi sa jñāyate vīro nalo jīvan mṛto 'pi vā
24	evaṃ tayā yathoktaṃ vai gatvā rājānam abravīt ṛtuparṇaṃ mahārāja sudevo brāhmaṇas tadā