Book 3 Chapter 56 | |
1 | bṛhadaśva uvāca |
1 | evaṃ sa samayaṃ kṛtvā dvāpareṇa kaliḥ saha
ājagāma tatas tatra yatra rājā sa naiṣadhaḥ |
2 | sa nityam antaraprekṣī niṣadheṣv avasac ciram
athāsya dvādaśe varṣe dadarśa kalir antaram |
3 | kṛtvā mūtram upaspṛśya saṃdhyām āste sma naiṣadhaḥ
akṛtvā pādayoḥ śaucaṃ tatrainaṃ kalir āviśat |
4 | sa samāviśya tu nalaṃ samīpaṃ puṣkarasya ha
gatvā puṣkaram āhedam ehi dīvya nalena vai |
5 | akṣadyūte nalaṃ jetā bhavān hi sahito mayā
niṣadhān pratipadyasva jitvā rājan nalaṃ nṛpam |
6 | evam uktas tu kalinā puṣkaro nalam abhyayāt
kaliś caiva vṛṣo bhūtvā gavāṃ puṣkaram abhyayāt |
7 | āsādya tu nalaṃ vīraṃ puṣkaraḥ paravīrahā
dīvyāvety abravīd bhrātā vṛṣeṇeti muhur muhuḥ |
8 | na cakṣame tato rājā samāhvānaṃ mahāmanāḥ
vaidarbhyāḥ prekṣamāṇāyāḥ paṇakālam amanyata |
9 | hiraṇyasya suvarṇasya yānayugyasya vāsasām
āviṣṭaḥ kalinā dyūte jīyate sma nalas tadā |
10 | tam akṣamadasaṃmattaṃ suhṛdāṃ na tu kaś cana
nivāraṇe 'bhavac chakto dīvyamānam acetasam |
11 | tataḥ paurajanaḥ sarvo mantribhiḥ saha bhārata
rājānaṃ draṣṭum āgacchan nivārayitum āturam |
12 | tataḥ sūta upāgamya damayantyai nyavedayat
eṣa paurajanaḥ sarvo dvāri tiṣṭhati kāryavān |
13 | nivedyatāṃ naiṣadhāya sarvāḥ prakṛtayaḥ sthitāḥ
amṛṣyamāṇā vyasanaṃ rājño dharmārthadarśinaḥ |
14 | tataḥ sā bāṣpakalayā vācā duḥkhena karśitā
uvāca naiṣadhaṃ bhaimī śokopahatacetanā |
15 | rājan paurajano dvāri tvāṃ didṛkṣur avasthitaḥ
mantribhiḥ sahitaḥ sarvai rājabhaktipuraskṛtaḥ taṃ draṣṭum arhasīty evaṃ punaḥ punar abhāṣata |
16 | tāṃ tathā rucirāpāṅgīṃ vilapantīṃ sumadhyamām
āviṣṭaḥ kalinā rājā nābhyabhāṣata kiṃ cana |
17 | tatas te mantriṇaḥ sarve te caiva puravāsinaḥ
nāyam astīti duḥkhārtā vrīḍitā jagmur ālayān |
18 | tathā tad abhavad dyūtaṃ puṣkarasya nalasya ca
yudhiṣṭhira bahūn māsān puṇyaślokas tv ajīyata |