Book 3 Chapter 20 | |
1 | vāsudeva uvāca |
1 | evam uktas tu kaunteya sūtaputras tadā mṛdhe
pradyumnam abravīc chlakṣṇaṃ madhuraṃ vākyam añjasā |
2 | na me bhayaṃ raukmiṇeya saṃgrāme yacchato hayān
yuddhajñaś cāsmi vṛṣṇīnāṃ nātra kiṃ cid ato 'nyathā |
3 | āyuṣmann upadeśas tu sārathye vartatāṃ smṛtaḥ
sarvārtheṣu rathī rakṣyas tvaṃ cāpi bhṛśapīḍitaḥ |
4 | tvaṃ hi śālvaprayuktena patriṇābhihato bhṛśam
kaśmalābhihato vīra tato 'ham apayātavān |
5 | sa tvaṃ sātvatamukhyādya labdhasaṃjño yadṛcchayā
paśya me hayasaṃyāne śikṣāṃ keśavanandana |
6 | dārukeṇāham utpanno yathāvac caiva śikṣitaḥ
vītabhīḥ praviśāmy etāṃ śālvasya mahatīṃ camūm |
7 | evam uktvā tato vīra hayān saṃcodya saṃgare
raśmibhiś ca samudyamya javenābhyapatat tadā |
8 | maṇḍalāni vicitrāṇi yamakānītarāṇi ca
savyāni ca vicitrāṇi dakṣiṇāni ca sarvaśaḥ |
9 | pratodenāhatā rājan raśmibhiś ca samudyatāḥ
utpatanta ivākāśaṃ vibabhus te hayottamāḥ |
10 | te hastalāghavopetaṃ vijñāya nṛpa dārukim
dahyamānā iva tadā paspṛśuś caraṇair mahīm |
11 | so 'pasavyāṃ camūṃ tasya śālvasya bharatarṣabha
cakāra nātiyatnena tad adbhutam ivābhavat |
12 | amṛṣyamāṇo 'pasavyaṃ pradyumnena sa saubharāṭ
yantāram asya sahasā tribhir bāṇaiḥ samarpayat |
13 | dārukasya sutas taṃ tu bāṇavegam acintayan
bhūya eva mahābāho prayayau hayasaṃmataḥ |
14 | tato bāṇān bahuvidhān punar eva sa saubharāṭ
mumoca tanaye vīre mama rukmiṇinandane |
15 | tān aprāptāñ śitair bāṇaiś ciccheda paravīrahā
raukmiṇeyaḥ smitaṃ kṛtvā darśayan hastalāghavam |
16 | chinnān dṛṣṭvā tu tān bāṇān pradyumnena sa saubharāṭ
āsurīṃ dāruṇīṃ māyām āsthāya vyasṛjac charān |
17 | prayujyamānam ājñāya daiteyāstraṃ mahābalaḥ
brahmāstreṇāntarā chittvā mumocānyān patatriṇaḥ |
18 | te tad astraṃ vidhūyāśu vivyadhū rudhirāśanāḥ
śirasy urasi vaktre ca sa mumoha papāta ca |
19 | tasmin nipatite kṣudre śālve bāṇaprapīḍite
raukmiṇeyo 'paraṃ bāṇaṃ saṃdadhe śatrunāśanam |
20 | tam arcitaṃ sarvadāśārhapūgair; āśīrbhir arkajvalanaprakāśam
dṛṣṭvā śaraṃ jyām abhinīyamānaṃ; babhūva hāhākṛtam antarikṣam |
21 | tato devagaṇāḥ sarve sendrāḥ saha dhaneśvarāḥ
nāradaṃ preṣayām āsuḥ śvasanaṃ ca mahābalam |
22 | tau raukmiṇeyam āgamya vaco 'brūtāṃ divaukasām
naiṣa vadhyas tvayā vīra śālvarājaḥ kathaṃ cana |
23 | saṃharasva punar bāṇam avadhyo 'yaṃ tvayā raṇe
etasya hi śarasyājau nāvadhyo 'sti pumān kva cit |
24 | mṛtyur asya mahābāho raṇe devakinandanaḥ
kṛṣṇaḥ saṃkalpito dhātrā tan na mithyā bhaved iti |
25 | tataḥ paramasaṃhṛṣṭaḥ pradyumnaḥ śaram uttamam
saṃjahāra dhanuḥśreṣṭhāt tūṇe caiva nyaveśayat |
26 | tata utthāya rājendra śālvaḥ paramadurmanāḥ
vyapāyāt sabalas tūrṇaṃ pradyumnaśarapīḍitaḥ |
27 | sa dvārakāṃ parityajya krūro vṛṣṇibhir arditaḥ
saubham āsthāya rājendra divam ācakrame tadā |