Book 2 Chapter 55 | |
1 | vidura uvāca |
1 | mahārāja vijānīhi yat tvāṃ vakṣyāmi tac chṛṇu
mumūrṣor auṣadham iva na rocetāpi te śrutam |
2 | yad vai purā jātamātro rurāva; gomāyuvad visvaraṃ pāpacetāḥ
duryodhano bhāratānāṃ kulaghnaḥ; so 'yaṃ yukto bhavitā kālahetuḥ |
3 | gṛhe vasantaṃ gomāyuṃ tvaṃ vai matvā na budhyase
duryodhanasya rūpeṇa śṛṇu kāvyāṃ giraṃ mama |
4 | madhu vai mādhviko labdhvā prapātaṃ nāvabudhyate
āruhya taṃ majjati vā patanaṃ vādhigacchati |
5 | so 'yaṃ matto 'kṣadevena madhuvan na parīkṣate
prapātaṃ budhyate naiva vairaṃ kṛtvā mahārathaiḥ |
6 | viditaṃ te mahārāja rājasv evāsamañjasam
andhakā yādavā bhojāḥ sametāḥ kaṃsam atyajan |
7 | niyogāc ca hate tasmin kṛṣṇenāmitraghātinā
evaṃ te jñātayaḥ sarve modamānāḥ śataṃ samāḥ |
8 | tvanniyuktaḥ savyasācī nigṛhṇātu suyodhanam
nigrahād asya pāpasya modantāṃ kuravaḥ sukham |
9 | kākenemāṃś citrabarhāñ śārdūlān kroṣṭukena ca
krīṇīṣva pāṇḍavān rājan mā majjīḥ śokasāgare |
10 | tyajet kulārthe puruṣaṃ grāmasyārthe kulaṃ tyajet
grāmaṃ janapadasyārthe ātmārthe pṛthivīṃ tyajet |
11 | sarvajñaḥ sarvabhāvajñaḥ sarvaśatrubhayaṃkaraḥ
iti sma bhāṣate kāvyo jambhatyāge mahāsurān |
12 | hiraṇyaṣṭhīvinaḥ kaś cit pakṣiṇo vanagocarān
gṛhe kila kṛtāvāsāṃl lobhād rājann apīḍayat |
13 | sadopabhojyāṃl lobhāndho hiraṇyārthe paraṃtapa
āyatiṃ ca tadātvaṃ ca ubhe sadyo vyanāśayat |
14 | tadātvakāmaḥ pāṇḍūṃs tvaṃ mā druho bharatarṣabha
mohātmā tapyase paścāt pakṣihā puruṣo yathā |
15 | jātaṃ jātaṃ pāṇḍavebhyaḥ puṣpam ādatsva bhārata
mālākāra ivārāme snehaṃ kurvan punaḥ punaḥ |
16 | vṛkṣān aṅgārakārīva mainān dhākṣīḥ samūlakān
mā gamaḥ sasutāmātyaḥ sabalaś ca parābhavam |
17 | samavetān hi kaḥ pārthān pratiyudhyeta bhārata
marudbhiḥ sahito rājann api sākṣān marutpatiḥ |