Book 1 Chapter 205 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | evaṃ te samayaṃ kṛtvā nyavasaṃs tatra pāṇḍavāḥ
vaśe śastrapratāpena kurvanto 'nyān mahīkṣitaḥ |
2 | teṣāṃ manujasiṃhānāṃ pañcānām amitaujasām
babhūva kṛṣṇā sarveṣāṃ pārthānāṃ vaśavartinī |
3 | te tayā taiś ca sā vīraiḥ patibhiḥ saha pañcabhiḥ
babhūva paramaprītā nāgair iva sarasvatī |
4 | vartamāneṣu dharmeṇa pāṇḍaveṣu mahātmasu
vyavardhan kuravaḥ sarve hīnadoṣāḥ sukhānvitāḥ |
5 | atha dīrgheṇa kālena brāhmaṇasya viśāṃ pate
kasya cit taskarāḥ ke cij jahrur gā nṛpasattama |
6 | hriyamāṇe dhane tasmin brāhmaṇaḥ krodhamūrcchitaḥ
āgamya khāṇḍavaprastham udakrośata pāṇḍavān |
7 | hriyate godhanaṃ kṣudrair nṛśaṃsair akṛtātmabhiḥ
prasahya vo 'smād viṣayād abhidhāvata pāṇḍavāḥ |
8 | brāhmaṇasya pramattasya havir dhvāṅkṣair vilupyate
śārdūlasya guhāṃ śūnyāṃ nīcaḥ kroṣṭābhimarśati |
9 | brāhmaṇasve hṛte corair dharmārthe ca vilopite
rorūyamāṇe ca mayi kriyatām astradhāraṇam |
10 | rorūyamāṇasyābhyāśe tasya viprasya pāṇḍavaḥ
tāni vākyāni śuśrāva kuntīputro dhanaṃjayaḥ |
11 | śrutvā caiva mahābāhur mā bhair ity āha taṃ dvijam
āyudhāni ca yatrāsan pāṇḍavānāṃ mahātmanām kṛṣṇayā saha tatrāsīd dharmarājo yudhiṣṭhiraḥ |
12 | sa praveśāya cāśakto gamanāya ca pāṇḍavaḥ
tasya cārtasya tair vākyaiś codyamānaḥ punaḥ punaḥ ākrande tatra kaunteyaś cintayām āsa duḥkhitaḥ |
13 | hriyamāṇe dhane tasmin brāhmaṇasya tapasvinaḥ
aśrupramārjanaṃ tasya kartavyam iti niścitaḥ |
14 | upaprekṣaṇajo 'dharmaḥ sumahān syān mahīpateḥ
yady asya rudato dvāri na karomy adya rakṣaṇam |
15 | anāstikyaṃ ca sarveṣām asmākam api rakṣaṇe
pratitiṣṭheta loke 'sminn adharmaś caiva no bhavet |
16 | anāpṛcchya ca rājānaṃ gate mayi na saṃśayaḥ
ajātaśatror nṛpater mama caivāpriyaṃ bhavet |
17 | anupraveśe rājñas tu vanavāso bhaven mama
adharmo vā mahān astu vane vā maraṇaṃ mama śarīrasyāpi nāśena dharma eva viśiṣyate |
18 | evaṃ viniścitya tataḥ kuntīputro dhanaṃjayaḥ
anupraviśya rājānam āpṛcchya ca viśāṃ pate |
19 | dhanur ādāya saṃhṛṣṭo brāhmaṇaṃ pratyabhāṣata
brāhmaṇāgamyatāṃ śīghraṃ yāvat paradhanaiṣiṇaḥ |
20 | na dūre te gatāḥ kṣudrās tāvad gacchāmahe saha
yāvad āvartayāmy adya corahastād dhanaṃ tava |
21 | so 'nusṛtya mahābāhur dhanvī varmī rathī dhvajī
śarair vidhvaṃsitāṃś corān avajitya ca tad dhanam |
22 | brāhmaṇasya upāhṛtya yaśaḥ pītvā ca pāṇḍavaḥ
ājagāma puraṃ vīraḥ savyasācī paraṃtapaḥ |
23 | so 'bhivādya gurūn sarvāṃs taiś cāpi pratinanditaḥ
dharmarājam uvācedaṃ vratam ādiśyatāṃ mama |
24 | samayaḥ samatikrānto bhavatsaṃdarśanān mayā
vanavāsaṃ gamiṣyāmi samayo hy eṣa naḥ kṛtaḥ |
25 | ity ukto dharmarājas tu sahasā vākyam apriyam
katham ity abravīd vācā śokārtaḥ sajjamānayā yudhiṣṭhiro guḍākeśaṃ bhrātā bhrātaram acyutam |
26 | pramāṇam asmi yadi te mattaḥ śṛṇu vaco 'nagha
anupraveśe yad vīra kṛtavāṃs tvaṃ mamāpriyam sarvaṃ tad anujānāmi vyalīkaṃ na ca me hṛdi |
27 | guror anupraveśo hi nopaghāto yavīyasaḥ
yavīyaso 'nupraveśo jyeṣṭhasya vidhilopakaḥ |
28 | nivartasva mahābāho kuruṣva vacanaṃ mama
na hi te dharmalopo 'sti na ca me dharṣaṇā kṛtā |
29 | arjuna uvāca |
29 | na vyājena cared dharmam iti me bhavataḥ śrutam
na satyād vicaliṣyāmi satyenāyudham ālabhe |
30 | vaiśaṃpāyana uvāca |
30 | so 'bhyanujñāpya rājānaṃ brahmacaryāya dīkṣitaḥ
vane dvādaśa varṣāṇi vāsāyopajagāma ha |