Book 1 Chapter 195 | |
1 | bhīṣma uvāca |
1 | na rocate vigraho me pāṇḍuputraiḥ kathaṃ cana
yathaiva dhṛtarāṣṭro me tathā pāṇḍur asaṃśayam |
2 | gāndhāryāś ca yathā putrās tathā kuntīsutā matāḥ
yathā ca mama te rakṣyā dhṛtarāṣṭra tathā tava |
3 | yathā ca mama rājñaś ca tathā duryodhanasya te
tathā kurūṇāṃ sarveṣām anyeṣām api bhārata |
4 | evaṃ gate vigrahaṃ tair na rocaye; saṃdhāya vīrair dīyatām adya bhūmiḥ
teṣām apīdaṃ prapitāmahānāṃ; rājyaṃ pituś caiva kurūttamānām |
5 | duryodhana yathā rājyaṃ tvam idaṃ tāta paśyasi
mama paitṛkam ity evaṃ te 'pi paśyanti pāṇḍavāḥ |
6 | yadi rājyaṃ na te prāptāḥ pāṇḍaveyās tapasvinaḥ
kuta eva tavāpīdaṃ bhāratasya ca kasya cit |
7 | atha dharmeṇa rājyaṃ tvaṃ prāptavān bharatarṣabha
te 'pi rājyam anuprāptāḥ pūrvam eveti me matiḥ |
8 | madhureṇaiva rājyasya teṣām ardhaṃ pradīyatām
etad dhi puruṣavyāghra hitaṃ sarvajanasya ca |
9 | ato 'nyathā cet kriyate na hitaṃ no bhaviṣyati
tavāpy akīrtiḥ sakalā bhaviṣyati na saṃśayaḥ |
10 | kīrtirakṣaṇam ātiṣṭha kīrtir hi paramaṃ balam
naṣṭakīrter manuṣyasya jīvitaṃ hy aphalaṃ smṛtam |
11 | yāvat kīrtir manuṣyasya na praṇaśyati kaurava
tāvaj jīvati gāndhāre naṣṭakīrtis tu naśyati |
12 | tam imaṃ samupātiṣṭha dharmaṃ kurukulocitam
anurūpaṃ mahābāho pūrveṣām ātmanaḥ kuru |
13 | diṣṭyā dharanti te vīrā diṣṭyā jīvati sā pṛthā
diṣṭyā purocanaḥ pāpo nasakāmo 'tyayaṃ gataḥ |
14 | tadā prabhṛti gāndhāre na śaknomy abhivīkṣitum
loke prāṇabhṛtāṃ kaṃ cic chrutvā kuntīṃ tathāgatām |
15 | na cāpi doṣeṇa tathā loko vaiti purocanam
yathā tvāṃ puruṣavyāghra loko doṣeṇa gacchati |
16 | tad idaṃ jīvitaṃ teṣāṃ tava kalmaṣanāśanam
saṃmantavyaṃ mahārāja pāṇḍavānāṃ ca darśanam |
17 | na cāpi teṣāṃ vīrāṇāṃ jīvatāṃ kurunandana
pitryo 'ṃśaḥ śakya ādātum api vajrabhṛtā svayam |
18 | te hi sarve sthitā dharme sarve caivaikacetasaḥ
adharmeṇa nirastāś ca tulye rājye viśeṣataḥ |
19 | yadi dharmas tvayā kāryo yadi kāryaṃ priyaṃ ca me
kṣemaṃ ca yadi kartavyaṃ teṣām ardhaṃ pradīyatām |