Book 1 Chapter 194 | |
1 | karṇa uvāca |
1 | duryodhana tava prajñā na samyag iti me matiḥ
na hy upāyena te śakyāḥ pāṇḍavāḥ kurunandana |
2 | pūrvam eva hi te sūkṣmair upāyair yatitās tvayā
nigrahītuṃ yadā vīra śakitā na tadā tvayā |
3 | ihaiva vartamānās te samīpe tava pārthiva
ajātapakṣāḥ śiśavaḥ śakitā naiva bādhitum |
4 | jātapakṣā videśasthā vivṛddhāḥ sarvaśo 'dya te
nopāyasādhyāḥ kaunteyā mamaiṣā matir acyuta |
5 | na ca te vyasanair yoktuṃ śakyā diṣṭakṛtā hi te
śaṅkitāś cepsavaś caiva pitṛpaitāmahaṃ padam |
6 | paraspareṇa bhedaś ca nādhātuṃ teṣu śakyate
ekasyāṃ ye ratāḥ patnyāṃ na bhidyante parasparam |
7 | na cāpi kṛṣṇā śakyeta tebhyo bhedayituṃ paraiḥ
paridyūnān vṛtavatī kim utādya mṛjāvataḥ |
8 | īpsitaś ca guṇaḥ strīṇām ekasyā bahubhartṛtā
taṃ ca prāptavatī kṛṣṇā na sā bhedayituṃ sukham |
9 | āryavṛttaś ca pāñcālyo na sa rājā dhanapriyaḥ
na saṃtyakṣyati kaunteyān rājyadānair api dhruvam |
10 | tathāsya putro guṇavān anuraktaś ca pāṇḍavān
tasmān nopāyasādhyāṃs tān ahaṃ manye kathaṃ cana |
11 | idaṃ tv adya kṣamaṃ kartum asmākaṃ puruṣarṣabha
yāvan na kṛtamūlās te pāṇḍaveyā viśāṃ pate tāvat praharaṇīyās te rocatāṃ tava vikramaḥ |
12 | asmatpakṣo mahān yāvad yāvat pāñcālako laghuḥ
tāvat praharaṇaṃ teṣāṃ kriyatāṃ mā vicāraya |
13 | vāhanāni prabhūtāni mitrāṇi bahulāni ca
yāvan na teṣāṃ gāndhāre tāvad evāśu vikrama |
14 | yāvac ca rājā pāñcālyo nodyame kurute manaḥ
saha putrair mahāvīryais tāvad evāśu vikrama |
15 | yāvann āyāti vārṣṇeyaḥ karṣan yādavavāhinīm
rājyārthe pāṇḍaveyānāṃ tāvad evāśu vikrama |
16 | vasūni vividhān bhogān rājyam eva ca kevalam
nātyājyam asti kṛṣṇasya pāṇḍavārthe mahīpate |
17 | vikrameṇa mahī prāptā bharatena mahātmanā
vikrameṇa ca lokāṃs trīñ jitavān pākaśāsanaḥ |
18 | vikramaṃ ca praśaṃsanti kṣatriyasya viśāṃ pate
svako hi dharmaḥ śūrāṇāṃ vikramaḥ pārthivarṣabha |
19 | te balena vayaṃ rājan mahatā caturaṅgiṇā
pramathya drupadaṃ śīghram ānayāmeha pāṇḍavān |
20 | na hi sāmnā na dānena na bhedena ca pāṇḍavāḥ
śakyāḥ sādhayituṃ tasmād vikrameṇaiva tāñ jahi |
21 | tān vikrameṇa jitvemām akhilāṃ bhuṅkṣva medinīm
nānyam atra prapaśyāmi kāryopāyaṃ janādhipa |
22 | vaiśaṃpāyana uvāca |
22 | śrutvā tu rādheyavaco dhṛtarāṣṭraḥ pratāpavān
abhipūjya tataḥ paścād idaṃ vacanam abravīt |
23 | upapannaṃ mahāprājñe kṛtāstre sūtanandane
tvayi vikramasaṃpannam idaṃ vacanam īdṛśam |
24 | bhūya eva tu bhīṣmaś ca droṇo vidura eva ca
yuvāṃ ca kurutāṃ buddhiṃ bhaved yā naḥ sukhodayā |
25 | tata ānāyya tān sarvān mantriṇaḥ sumahāyaśāḥ
dhṛtarāṣṭro mahārāja mantrayām āsa vai tadā |