Book 1 Chapter 188 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | tatas te pāṇḍavāḥ sarve pāñcālyaś ca mahāyaśāḥ
pratyutthāya mahātmānaṃ kṛṣṇaṃ dṛṣṭvābhyapūjayan |
2 | pratinandya sa tān sarvān pṛṣṭvā kuśalam antataḥ
āsane kāñcane śubhre niṣasāda mahāmanāḥ |
3 | anujñātās tu te sarve kṛṣṇenāmitatejasā
āsaneṣu mahārheṣu niṣedur dvipadāṃ varāḥ |
4 | tato muhūrtān madhurāṃ vāṇīm uccārya pārṣataḥ
papraccha taṃ mahātmānaṃ draupadyarthe viśāṃ patiḥ |
5 | katham ekā bahūnāṃ syān na ca syād dharmasaṃkaraḥ
etan no bhagavān sarvaṃ prabravītu yathātatham |
6 | vyāsa uvāca |
6 | asmin dharme vipralambhe lokavedavirodhake
yasya yasya mataṃ yad yac chrotum icchāmi tasya tat |
7 | drupada uvāca |
7 | adharmo 'yaṃ mama mato viruddho lokavedayoḥ
na hy ekā vidyate patnī bahūnāṃ dvijasattama |
8 | na cāpy ācaritaḥ pūrvair ayaṃ dharmo mahātmabhiḥ
na ca dharmo 'py anekasthaś caritavyaḥ sanātanaḥ |
9 | ato nāhaṃ karomy evaṃ vyavasāyaṃ kriyāṃ prati
dharmasaṃdehasaṃdigdhaṃ pratibhāti hi mām idam |
10 | dhṛṣṭadyumna uvāca |
10 | yavīyasaḥ kathaṃ bhāryāṃ jyeṣṭho bhrātā dvijarṣabha
brahman samabhivarteta sadvṛttaḥ saṃs tapodhana |
11 | na tu dharmasya sūkṣmatvād gatiṃ vidmaḥ kathaṃ cana
adharmo dharma iti vā vyavasāyo na śakyate |
12 | kartum asmadvidhair brahmaṃs tato na vyavasāmy aham
pañcānāṃ mahiṣī kṛṣṇā bhavatv iti kathaṃ cana |
13 | yudhiṣṭhira uvāca |
13 | na me vāg anṛtaṃ prāha nādharme dhīyate matiḥ
vartate hi mano me 'tra naiṣo 'dharmaḥ kathaṃ cana |
14 | śrūyate hi purāṇe 'pi jaṭilā nāma gautamī
ṛṣīn adhyāsitavatī sapta dharmabhṛtāṃ vara |
15 | guroś ca vacanaṃ prāhur dharmaṃ dharmajñasattama
gurūṇāṃ caiva sarveṣāṃ janitrī paramo guruḥ |
16 | sā cāpy uktavatī vācaṃ bhaikṣavad bhujyatām iti
tasmād etad ahaṃ manye dharmaṃ dvijavarottama |
17 | kunty uvāca |
17 | evam etad yathāhāyaṃ dharmacārī yudhiṣṭhiraḥ
anṛtān me bhayaṃ tīvraṃ mucyeyam anṛtāt katham |
18 | vyāsa uvāca |
18 | anṛtān mokṣyase bhadre dharmaś caiṣa sanātanaḥ
na tu vakṣyāmi sarveṣāṃ pāñcāla śṛṇu me svayam |
19 | yathāyaṃ vihito dharmo yataś cāyaṃ sanātanaḥ
yathā ca prāha kaunteyas tathā dharmo na saṃśayaḥ |
20 | vaiśaṃpāyana uvāca |
20 | tata utthāya bhagavān vyāso dvaipāyanaḥ prabhuḥ
kare gṛhītvā rājānaṃ rājaveśma samāviśat |
21 | pāṇḍavāś cāpi kuntī ca dhṛṣṭadyumnaś ca pārṣataḥ
vicetasas te tatraiva pratīkṣante sma tāv ubhau |
22 | tato dvaipāyanas tasmai narendrāya mahātmane
ācakhyau tad yathā dharmo bahūnām ekapatnitā |