Book 1 Chapter 180 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | tasmai ditsati kanyāṃ tu brāhmaṇāya mahātmane
kopa āsīn mahīpānām ālokyānyonyam antikāt |
2 | asmān ayam atikramya tṛṇīkṛtya ca saṃgatān
dātum icchati viprāya draupadīṃ yoṣitāṃ varām |
3 | nihanmainaṃ durātmānaṃ yo 'yam asmān na manyate
na hy arhaty eṣa satkāraṃ nāpi vṛddhakramaṃ guṇaiḥ |
4 | hanmainaṃ saha putreṇa durācāraṃ nṛpadviṣam
ayaṃ hi sarvān āhūya satkṛtya ca narādhipān guṇavad bhojayitvā ca tataḥ paścād vinindati |
5 | asmin rājasamāvāye devānām iva saṃnaye
kim ayaṃ sadṛśaṃ kaṃ cin nṛpatiṃ naiva dṛṣṭavān |
6 | na ca vipreṣv adhīkāro vidyate varaṇaṃ prati
svayaṃvaraḥ kṣatriyāṇām itīyaṃ prathitā śrutiḥ |
7 | atha vā yadi kanyeyaṃ neha kaṃ cid bubhūṣati
agnāv enāṃ parikṣipya yāma rāṣṭrāṇi pārthivāḥ |
8 | brāhmaṇo yadi vā bālyāl lobhād vā kṛtavān idam
vipriyaṃ pārthivendrāṇāṃ naiṣa vadhyaḥ kathaṃ cana |
9 | brāhmaṇārthaṃ hi no rājyaṃ jīvitaṃ ca vasūni ca
putrapautraṃ ca yac cānyad asmākaṃ vidyate dhanam |
10 | avamānabhayād etat svadharmasya ca rakṣaṇāt
svayaṃvarāṇāṃ cānyeṣāṃ mā bhūd evaṃvidhā gatiḥ |
11 | ity uktvā rājaśārdūlā hṛṣṭāḥ parighabāhavaḥ
drupadaṃ saṃjighṛkṣantaḥ sāyudhāḥ samupādravan |
12 | tān gṛhītaśarāvāpān kruddhān āpatato nṛpān
drupado vīkṣya saṃtrāsād brāhmaṇāñ śaraṇaṃ gataḥ |
13 | vegenāpatatas tāṃs tu prabhinnān iva vāraṇān
pāṇḍuputrau mahāvīryau pratīyatur ariṃdamau |
14 | tataḥ samutpetur udāyudhās te; mahīkṣito baddhatalāṅgulitrāḥ
jighāṃsamānāḥ kururājaputrāv; amarṣayanto 'rjunabhīmasenau |
15 | tatas tu bhīmo 'dbhutavīryakarmā; mahābalo vajrasamānavīryaḥ
utpāṭya dorbhyāṃ drumam ekavīro; niṣpatrayām āsa yathā gajendraḥ |
16 | taṃ vṛkṣam ādāya ripupramāthī; daṇḍīva daṇḍaṃ pitṛrāja ugram
tasthau samīpe puruṣarṣabhasya; pārthasya pārthaḥ pṛthudīrghabāhuḥ |
17 | tat prekṣya karmātimanuṣyabuddher; jiṣṇoḥ sahabhrātur acintyakarmā
dāmodaro bhrātaram ugravīryaṃ; halāyudhaṃ vākyam idaṃ babhāṣe |
18 | ya eṣa mattarṣabhatulyagāmī; mahad dhanuḥ karṣati tālamātram
eṣo 'rjuno nātra vicāryam asti; yady asmi saṃkarṣaṇa vāsudevaḥ |
19 | ya eṣa vṛkṣaṃ tarasāvarujya; rājñāṃ vikāre sahasā nivṛttaḥ
vṛkodaro nānya ihaitad adya; kartuṃ samartho bhuvi martyadharmā |
20 | yo 'sau purastāt kamalāyatākṣas; tanur mahāsiṃhagatir vinītaḥ
gauraḥ pralambojjvalacārughoṇo; viniḥsṛtaḥ so 'cyuta dharmarājaḥ |
21 | yau tau kumārāv iva kārttikeyau; dvāv aśvineyāv iti me pratarkaḥ
muktā hi tasmāj jatuveśmadāhān; mayā śrutāḥ pāṇḍusutāḥ pṛthā ca |
22 | tam abravīn nirmalatoyadābho; halāyudho 'nantarajaṃ pratītaḥ
prīto 'smi diṣṭyā hi pitṛṣvasā naḥ; pṛthā vimuktā saha kauravāgryaiḥ |