Book 1 Chapter 169 | |
1 | gandharva uvāca |
1 | āśramasthā tataḥ putram adṛśyantī vyajāyata
śakteḥ kulakaraṃ rājan dvitīyam iva śaktinam |
2 | jātakarmādikās tasya kriyāḥ sa munipuṃgavaḥ
pautrasya bharataśreṣṭha cakāra bhagavān svayam |
3 | parāsuś ca yatas tena vasiṣṭhaḥ sthāpitas tadā
garbhasthena tato loke parāśara iti smṛtaḥ |
4 | amanyata sa dharmātmā vasiṣṭhaṃ pitaraṃ tadā
janmaprabhṛti tasmiṃś ca pitarīva vyavartata |
5 | sa tāta iti viprarṣiṃ vasiṣṭhaṃ pratyabhāṣata
mātuḥ samakṣaṃ kaunteya adṛśyantyāḥ paraṃtapa |
6 | tāteti paripūrṇārthaṃ tasya tan madhuraṃ vacaḥ
adṛśyanty aśrupūrṇākṣī śṛṇvantī tam uvāca ha |
7 | mā tāta tāta tāteti na te tāto mahāmuniḥ
rakṣasā bhakṣitas tāta tava tāto vanāntare |
8 | manyase yaṃ tu tāteti naiṣa tātas tavānagha
āryas tv eṣa pitā tasya pitus tava mahātmanaḥ |
9 | sa evam ukto duḥkhārtaḥ satyavāg ṛṣisattamaḥ
sarvalokavināśāya matiṃ cakre mahāmanāḥ |
10 | taṃ tathā niścitātmānaṃ mahātmānaṃ mahātapāḥ
vasiṣṭho vārayām āsa hetunā yena tac chṛṇu |
11 | vasiṣṭha uvāca |
11 | kṛtavīrya iti khyāto babhūva nṛpatiḥ kṣitau
yājyo vedavidāṃ loke bhṛgūṇāṃ pārthivarṣabhaḥ |
12 | sa tān agrabhujas tāta dhānyena ca dhanena ca
somānte tarpayām āsa vipulena viśāṃ patiḥ |
13 | tasmin nṛpatiśārdūle svaryāte 'tha kadā cana
babhūva tatkuleyānāṃ dravyakāryam upasthitam |
14 | te bhṛgūṇāṃ dhanaṃ jñātvā rājānaḥ sarva eva ha
yāciṣṇavo 'bhijagmus tāṃs tāta bhārgavasattamān |
15 | bhūmau tu nidadhuḥ ke cid bhṛgavo dhanam akṣayam
daduḥ ke cid dvijātibhyo jñātvā kṣatriyato bhayam |
16 | bhṛgavas tu daduḥ ke cit teṣāṃ vittaṃ yathepsitam
kṣatriyāṇāṃ tadā tāta kāraṇāntaradarśanāt |
17 | tato mahītalaṃ tāta kṣatriyeṇa yadṛcchayā
khanatādhigataṃ vittaṃ kena cid bhṛguveśmani tad vittaṃ dadṛśuḥ sarve sametāḥ kṣatriyarṣabhāḥ |
18 | avamanya tataḥ kopād bhṛgūṃs tāñ śaraṇāgatān
nijaghnus te maheṣvāsāḥ sarvāṃs tān niśitaiḥ śaraiḥ ā garbhād anukṛntantaś ceruś caiva vasuṃdharām |
19 | tata ucchidyamāneṣu bhṛguṣv evaṃ bhayāt tadā
bhṛgupatnyo giriṃ tāta himavantaṃ prapedire |
20 | tāsām anyatamā garbhaṃ bhayād dādhāra taijasam
ūruṇaikena vāmorūr bhartuḥ kulavivṛddhaye dadṛśur brāhmaṇīṃ tāṃ te dīpyamānāṃ svatejasā |
21 | atha garbhaḥ sa bhittvoruṃ brāhmaṇyā nirjagāma ha
muṣṇan dṛṣṭīḥ kṣatriyāṇāṃ madhyāhna iva bhāskaraḥ tataś cakṣurviyuktās te giridurgeṣu babhramuḥ |
22 | tatas te moghasaṃkalpā bhayārtāḥ kṣatriyarṣabhāḥ
brahmaṇīṃ śaraṇaṃ jagmur dṛṣṭyarthaṃ tām aninditām |
23 | ūcuś caināṃ mahābhāgāṃ kṣatriyās te vicetasaḥ
jyotiḥprahīṇā duḥkhārtāḥ śāntārciṣa ivāgnayaḥ |
24 | bhagavatyāḥ prasādena gacchet kṣatraṃ sacakṣuṣam
upāramya ca gacchema sahitāḥ pāpakarmaṇaḥ |
25 | saputrā tvaṃ prasādaṃ naḥ sarveṣāṃ kartum arhasi
punar dṛṣṭipradānena rājñaḥ saṃtrātum arhasi |