Book 1 Chapter 159 | |
1 | arjuna uvāca |
1 | kāraṇaṃ brūhi gandharva kiṃ tad yena sma dharṣitāḥ
yānto brahmavidaḥ santaḥ sarve rātrāv ariṃdama |
2 | gandharva uvāca |
2 | anagnayo 'nāhutayo na ca viprapuraskṛtāḥ
yūyaṃ tato dharṣitāḥ stha mayā pāṇḍavanandana |
3 | yakṣarākṣasagandharvāḥ piśācoragamānavāḥ
vistaraṃ kuruvaṃśasya śrīmataḥ kathayanti te |
4 | nāradaprabhṛtīnāṃ ca devarṣīṇāṃ mayā śrutam
guṇān kathayatāṃ vīra pūrveṣāṃ tava dhīmatām |
5 | svayaṃ cāpi mayā dṛṣṭaś caratā sāgarāmbarām
imāṃ vasumatīṃ kṛtsnāṃ prabhāvaḥ svakulasya te |
6 | vede dhanuṣi cācāryam abhijānāmi te 'rjuna
viśrutaṃ triṣu lokeṣu bhāradvājaṃ yaśasvinam |
7 | dharmaṃ vāyuṃ ca śakraṃ ca vijānāmy aśvinau tathā
pāṇḍuṃ ca kuruśārdūla ṣaḍ etān kulavardhanān pitṝn etān ahaṃ pārtha devamānuṣasattamān |
8 | divyātmāno mahātmānaḥ sarvaśastrabhṛtāṃ varāḥ
bhavanto bhrātaraḥ śūrāḥ sarve sucaritavratāḥ |
9 | uttamāṃ tu manobuddhiṃ bhavatāṃ bhāvitātmanām
jānann api ca vaḥ pārtha kṛtavān iha dharṣaṇām |
10 | strīsakāśe ca kauravya na pumān kṣantum arhati
dharṣaṇām ātmanaḥ paśyan bāhudraviṇam āśritaḥ |
11 | naktaṃ ca balam asmākaṃ bhūya evābhivardhate
yatas tato māṃ kaunteya sadāraṃ manyur āviśat |
12 | so 'haṃ tvayeha vijitaḥ saṃkhye tāpatyavardhana
yena teneha vidhinā kīrtyamānaṃ nibodha me |
13 | brahmacaryaṃ paro dharmaḥ sa cāpi niyatas tvayi
yasmāt tasmād ahaṃ pārtha raṇe 'smin vijitas tvayā |
14 | yas tu syāt kṣatriyaḥ kaś cit kāmavṛttaḥ paraṃtapa
naktaṃ ca yudhi yudhyeta na sa jīvet kathaṃ cana |
15 | yas tu syāt kāmavṛtto 'pi rājā tāpatya saṃgare
jayen naktaṃcarān sarvān sa purohitadhūrgataḥ |
16 | tasmāt tāpatya yat kiṃ cin nṛṇāṃ śreya ihepsitam
tasmin karmaṇi yoktavyā dāntātmānaḥ purohitāḥ |
17 | vede ṣaḍaṅge niratāḥ śucayaḥ satyavādinaḥ
dharmātmānaḥ kṛtātmānaḥ syur nṛpāṇāṃ purohitāḥ |
18 | jayaś ca niyato rājñaḥ svargaś ca syād anantaram
yasya syād dharmavid vāgmī purodhāḥ śīlavāñ śuciḥ |
19 | lābhaṃ labdhum alabdhaṃ hi labdhaṃ ca parirakṣitum
purohitaṃ prakurvīta rājā guṇasamanvitam |
20 | purohitamate tiṣṭhed ya icchet pṛthivīṃ nṛpaḥ
prāptuṃ meruvarottaṃsāṃ sarvaśaḥ sāgarāmbarām |
21 | na hi kevalaśauryeṇa tāpatyābhijanena ca
jayed abrāhmaṇaḥ kaś cid bhūmiṃ bhūmipatiḥ kva cit |
22 | tasmād evaṃ vijānīhi kurūṇāṃ vaṃśavardhana
brāhmaṇapramukhaṃ rājyaṃ śakyaṃ pālayituṃ ciram |