 | Book 1 Chapter 154
|
| 1 | brāhmaṇa uvāca
|
| 1 | gaṅgādvāraṃ prati mahān babhūvarṣir mahātapāḥ
bharadvājo mahāprājñaḥ satataṃ saṃśitavrataḥ
|
| 2 | so 'bhiṣektuṃ gato gaṅgāṃ pūrvam evāgatāṃ satīm
dadarśāpsarasaṃ tatra ghṛtācīm āplutām ṛṣiḥ
|
| 3 | tasyā vāyur nadītīre vasanaṃ vyaharat tadā
apakṛṣṭāmbarāṃ dṛṣṭvā tām ṛṣiś cakame tataḥ
|
| 4 | tasyāṃ saṃsaktamanasaḥ kaumārabrahmacāriṇaḥ
hṛṣṭasya retaś caskanda tad ṛṣir droṇa ādadhe
|
| 5 | tataḥ samabhavad droṇaḥ kumāras tasya dhīmataḥ
adhyagīṣṭa sa vedāṃś ca vedāṅgāni ca sarvaśaḥ
|
| 6 | bharadvājasya tu sakhā pṛṣato nāma pārthivaḥ
tasyāpi drupado nāma tadā samabhavat sutaḥ
|
| 7 | sa nityam āśramaṃ gatvā droṇena saha pārṣataḥ
cikrīḍādhyayanaṃ caiva cakāra kṣatriyarṣabhaḥ
|
| 8 | tatas tu pṛṣate 'tīte sa rājā drupado 'bhavat
droṇo 'pi rāmaṃ śuśrāva ditsantaṃ vasu sarvaśaḥ
|
| 9 | vanaṃ tu prasthitaṃ rāmaṃ bharadvājasuto 'bravīt
āgataṃ vittakāmaṃ māṃ viddhi droṇaṃ dvijarṣabha
|
| 10 | rāma uvāca
|
| 10 | śarīramātram evādya mayedam avaśeṣitam
astrāṇi vā śarīraṃ vā brahmann anyataraṃ vṛṇu
|
| 11 | droṇa uvāca
|
| 11 | astrāṇi caiva sarvāṇi teṣāṃ saṃhāram eva ca
prayogaṃ caiva sarveṣāṃ dātum arhati me bhavān
|
| 12 | brāhmaṇa uvāca
|
| 12 | tathety uktvā tatas tasmai pradadau bhṛgunandanaḥ
pratigṛhya tato droṇaḥ kṛtakṛtyo 'bhavat tadā
|
| 13 | saṃprahṛṣṭamanāś cāpi rāmāt paramasaṃmatam
brahmāstraṃ samanuprāpya nareṣv abhyadhiko 'bhavat
|
| 14 | tato drupadam āsādya bhāradvājaḥ pratāpavān
abravīt puruṣavyāghraḥ sakhāyaṃ viddhi mām iti
|
| 15 | drupada uvāca
|
| 15 | nāśrotriyaḥ śrotriyasya nārathī rathinaḥ sakhā
nārājā pārthivasyāpi sakhipūrvaṃ kim iṣyate
|
| 16 | brāhmaṇa uvāca
|
| 16 | sa viniścitya manasā pāñcālyaṃ prati buddhimān
jagāma kurumukhyānāṃ nagaraṃ nāgasāhvayam
|
| 17 | tasmai pautrān samādāya vasūni vividhāni ca
prāptāya pradadau bhīṣmaḥ śiṣyān droṇāya dhīmate
|
| 18 | droṇaḥ śiṣyāṃs tataḥ sarvān idaṃ vacanam abravīt
samānīya tadā vidvān drupadasyāsukhāya vai
|
| 19 | ācāryavetanaṃ kiṃ cid dhṛdi saṃparivartate
kṛtāstrais tat pradeyaṃ syāt tad ṛtaṃ vadatānaghāḥ
|
| 20 | yadā ca pāṇḍavāḥ sarve kṛtāstrāḥ kṛtaniśramāḥ
tato droṇo 'bravīd bhūyo vetanārtham idaṃ vacaḥ
|
| 21 | pārṣato drupado nāma chatravatyāṃ nareśvaraḥ
tasyāpakṛṣya tad rājyaṃ mama śīghraṃ pradīyatām
|
| 22 | tataḥ pāṇḍusutāḥ pañca nirjitya drupadaṃ yudhi
droṇāya darśayām āsur baddhvā sasacivaṃ tadā
|
| 23 | droṇa uvāca
|
| 23 | prārthayāmi tvayā sakhyaṃ punar eva narādhipa
arājā kila no rājñaḥ sakhā bhavitum arhati
|
| 24 | ataḥ prayatitaṃ rājye yajñasena mayā tava
rājāsi dakṣiṇe kūle bhāgīrathyāham uttare
|
| 25 | brāhmaṇa uvāca
|
| 25 | asatkāraḥ sa sumahān muhūrtam api tasya tu
na vyeti hṛdayād rājño durmanāḥ sa kṛśo 'bhavat
|