Book 1 Chapter 148 | |
1 | kunty uvāca |
1 | kutomūlam idaṃ duḥkhaṃ jñātum icchāmi tattvataḥ
viditvā apakarṣeyaṃ śakyaṃ ced apakarṣitum |
2 | brāhmaṇa uvāca |
2 | upapannaṃ satām etad yad bravīṣi tapodhane
na tu duḥkham idaṃ śakyaṃ mānuṣeṇa vyapohitum |
3 | samīpe nagarasyāsya bako vasati rākṣasaḥ
īśo janapadasyāsya purasya ca mahābalaḥ |
4 | puṣṭo mānuṣamāṃsena durbuddhiḥ puruṣādakaḥ
rakṣaty asurarāṇ nityam imaṃ janapadaṃ balī |
5 | nagaraṃ caiva deśaṃ ca rakṣobalasamanvitaḥ
tatkṛte paracakrāc ca bhūtebhyaś ca na no bhayam |
6 | vetanaṃ tasya vihitaṃ śālivāhasya bhojanam
mahiṣau puruṣaś caiko yas tad ādāya gacchati |
7 | ekaikaś caiva puruṣas tat prayacchati bhojanam
sa vāro bahubhir varṣair bhavaty asutaro naraiḥ |
8 | tadvimokṣāya ye cāpi yatante puruṣāḥ kva cit
saputradārāṃs tān hatvā tad rakṣo bhakṣayaty uta |
9 | vetrakīyagṛhe rājā nāyaṃ nayam ihāsthitaḥ
anāmayaṃ janasyāsya yena syād adya śāśvatam |
10 | etadarhā vayaṃ nūnaṃ vasāmo durbalasya ye
viṣaye nityam udvignāḥ kurājānam upāśritāḥ |
11 | brāhmaṇāḥ kasya vaktavyāḥ kasya vā chandacāriṇaḥ
guṇair ete hi vāsyante kāmagāḥ pakṣiṇo yathā |
12 | rājānaṃ prathamaṃ vindet tato bhāryāṃ tato dhanam
trayasya saṃcaye cāsya jñātīn putrāṃś ca dhārayet |
13 | viparītaṃ mayā cedaṃ trayaṃ sarvam upārjitam
ta imām āpadaṃ prāpya bhṛśaṃ tapsyāmahe vayam |
14 | so 'yam asmān anuprāpto vāraḥ kulavināśanaḥ
bhojanaṃ puruṣaś caikaḥ pradeyaṃ vetanaṃ mayā |
15 | na ca me vidyate vittaṃ saṃkretuṃ puruṣaṃ kva cit
suhṛjjanaṃ pradātuṃ ca na śakṣyāmi kathaṃ cana gatiṃ cāpi na paśyāmi tasmān mokṣāya rakṣasaḥ |
16 | so 'haṃ duḥkhārṇave magno mahaty asutare bhṛśam
sahaivaitair gamiṣyāmi bāndhavair adya rākṣasam tato naḥ sahitan kṣudraḥ sarvān evopabhokṣyati |