Book 1 Chapter 147 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | tayor duḥkhitayor vākyam atimātraṃ niśamya tat
bhṛśaṃ duḥkhaparītāṅgī kanyā tāv abhyabhāṣata |
2 | kim idaṃ bhṛśaduḥkhārtau roravītho anāthavat
mamāpi śrūyatāṃ kiṃ cic chrutvā ca kriyatāṃ kṣamam |
3 | dharmato 'haṃ parityājyā yuvayor nātra saṃśayaḥ
tyaktavyāṃ māṃ parityajya trātaṃ sarvaṃ mayaikayā |
4 | ity artham iṣyate 'patyaṃ tārayiṣyati mām iti
tasminn upasthite kāle tarataṃ plavavan mayā |
5 | iha vā tārayed durgād uta vā pretya tārayet
sarvathā tārayet putraḥ putra ity ucyate budhaiḥ |
6 | ākāṅkṣante ca dauhitrān api nityaṃ pitāmahāḥ
tān svayaṃ vai paritrāsye rakṣantī jīvitaṃ pituḥ |
7 | bhrātā ca mama bālo 'yaṃ gate lokam amuṃ tvayi
acireṇaiva kālena vinaśyeta na saṃśayaḥ |
8 | tāte 'pi hi gate svargaṃ vinaṣṭe ca mamānuje
piṇḍaḥ pitṝṇāṃ vyucchidyet tat teṣām apriyaṃ bhavet |
9 | pitrā tyaktā tathā mātrā bhrātrā cāham asaṃśayam
duḥkhād duḥkhataraṃ prāpya mriyeyam atathocitā |
10 | tvayi tv aroge nirmukte mātā bhrātā ca me śiśuḥ
saṃtānaś caiva piṇḍaś ca pratiṣṭhāsyaty asaṃśayam |
11 | ātmā putraḥ sakhā bhāryā kṛcchraṃ tu duhitā kila
sa kṛcchrān mocayātmānaṃ māṃ ca dharmeṇa yojaya |
12 | anāthā kṛpaṇā bālā yatrakvacanagāminī
bhaviṣyāmi tvayā tāta vihīnā kṛpaṇā bata |
13 | athavāhaṃ kariṣyāmi kulasyāsya vimokṣaṇam
phalasaṃsthā bhaviṣyāmi kṛtvā karma suduṣkaram |
14 | athavā yāsyase tatra tyaktvā māṃ dvijasattama
pīḍitāhaṃ bhaviṣyāmi tad avekṣasva mām api |
15 | tad asmadarthaṃ dharmārthaṃ prasavārthaṃ ca sattama
ātmānaṃ parirakṣasva tyaktavyāṃ māṃ ca saṃtyaja |
16 | avaśyakaraṇīye 'rthe mā tvāṃ kālo 'tyagād ayam
tvayā dattena toyena bhaviṣyati hitaṃ ca me |
17 | kiṃ nv ataḥ paramaṃ duḥkhaṃ yad vayaṃ svargate tvayi
yācamānāḥ parād annaṃ paridhāvemahi śvavat |
18 | tvayi tv aroge nirmukte kleśād asmāt sabāndhave
amṛte vasatī loke bhaviṣyāmi sukhānvitā |
19 | evaṃ bahuvidhaṃ tasyā niśamya paridevitam
pitā mātā ca sā caiva kanyā prarurudus trayaḥ |
20 | tataḥ praruditān sarvān niśamyātha sutas tayoḥ
utphullanayano bālaḥ kalam avyaktam abravīt |
21 | mā rodīs tāta mā mātar mā svasas tvam iti bruvan
prahasann iva sarvāṃs tān ekaikaṃ so 'pasarpati |
22 | tataḥ sa tṛṇam ādāya prahṛṣṭaḥ punar abravīt
anena taṃ haniṣyāmi rākṣasaṃ puruṣādakam |
23 | tathāpi teṣāṃ duḥkhena parītānāṃ niśamya tat
bālasya vākyam avyaktaṃ harṣaḥ samabhavan mahān |
24 | ayaṃ kāla iti jñātvā kuntī samupasṛtya tān
gatāsūn amṛteneva jīvayantīdam abravīt |