Book 1 Chapter 134 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | tataḥ sarvāḥ prakṛtayo nagarād vāraṇāvatāt
sarvamaṅgalasaṃyuktā yathāśāstram atandritāḥ |
2 | śrutvāgatān pāṇḍuputrān nānāyānaiḥ sahasraśaḥ
abhijagmur naraśreṣṭhāñ śrutvaiva parayā mudā |
3 | te samāsādya kaunteyān vāraṇāvatakā janāḥ
kṛtvā jayāśiṣaḥ sarve parivāryopatasthire |
4 | tair vṛtaḥ puruṣavyāghro dharmarājo yudhiṣṭhiraḥ
vibabhau devasaṃkāśo vajrapāṇir ivāmaraiḥ |
5 | satkṛtās te tu pauraiś ca paurān satkṛtya cānaghāḥ
alaṃkṛtaṃ janākīrṇaṃ viviśur vāraṇāvatam |
6 | te praviśya puraṃ vīrās tūrṇaṃ jagmur atho gṛhān
brāhmaṇānāṃ mahīpāla ratānāṃ sveṣu karmasu |
7 | nagarādhikṛtānāṃ ca gṛhāṇi rathināṃ tathā
upatasthur naraśreṣṭhā vaiśyaśūdragṛhān api |
8 | arcitāś ca naraiḥ pauraiḥ pāṇḍavā bharatarṣabhāḥ
jagmur āvasathaṃ paścāt purocanapuraskṛtāḥ |
9 | tebhyo bhakṣyānnapānāni śayanāni śubhāni ca
āsanāni ca mukhyāni pradadau sa purocanaḥ |
10 | tatra te satkṛtās tena sumahārhaparicchadāḥ
upāsyamānāḥ puruṣair ūṣuḥ puranivāsibhiḥ |
11 | daśarātroṣitānāṃ tu tatra teṣāṃ purocanaḥ
nivedayām āsa gṛhaṃ śivākhyam aśivaṃ tadā |
12 | tatra te puruṣavyāghrā viviśuḥ saparicchadāḥ
purocanasya vacanāt kailāsam iva guhyakāḥ |
13 | tat tv agāram abhiprekṣya sarvadharmaviśāradaḥ
uvācāgneyam ity evaṃ bhīmasenaṃ yudhiṣṭhiraḥ jighran somya vasāgandhaṃ sarpir jatuvimiśritam |
14 | kṛtaṃ hi vyaktam āgneyam idaṃ veśma paraṃtapa
śaṇasarjarasaṃ vyaktam ānītaṃ gṛhakarmaṇi muñjabalvajavaṃśādi dravyaṃ sarvaṃ ghṛtokṣitam |
15 | śilpibhiḥ sukṛtaṃ hy āptair vinītair veśmakarmaṇi
viśvastaṃ mām ayaṃ pāpo dagdhukāmaḥ purocanaḥ |
16 | imāṃ tu tāṃ mahābuddhir viduro dṛṣṭavāṃs tadā
āpadaṃ tena māṃ pārtha sa saṃbodhitavān purā |
17 | te vayaṃ bodhitās tena buddhavanto 'śivaṃ gṛham
ācāryaiḥ sukṛtaṃ gūḍhair duryodhanavaśānugaiḥ |
18 | bhīma uvāca |
18 | yad idaṃ gṛham āgneyaṃ vihitaṃ manyate bhavān
tatraiva sādhu gacchāmo yatra pūrvoṣitā vayam |
19 | yudhiṣṭhira uvāca |
19 | iha yattair nirākārair vastavyam iti rocaye
naṣṭair iva vicinvadbhir gatim iṣṭāṃ dhruvām itaḥ |
20 | yadi vindeta cākāram asmākaṃ hi purocanaḥ
śīghrakārī tato bhūtvā prasahyāpi daheta naḥ |
21 | nāyaṃ bibhety upakrośād adharmād vā purocanaḥ
tathā hi vartate mandaḥ suyodhanamate sthitaḥ |
22 | api ceha pradagdheṣu bhīṣmo 'smāsu pitāmahaḥ
kopaṃ kuryāt kimarthaṃ vā kauravān kopayeta saḥ dharma ity eva kupyeta tathānye kurupuṃgavāḥ |
23 | vayaṃ tu yadi dāhasya bibhyataḥ pradravema hi
spaśair no ghātayet sārvān rājyalubdhaḥ suyodhanaḥ |
24 | apadasthān pade tiṣṭhann apakṣān pakṣasaṃsthitaḥ
hīnakośān mahākośaḥ prayogair ghātayed dhruvam |
25 | tad asmābhir imaṃ pāpaṃ taṃ ca pāpaṃ suyodhanam
vañcayadbhir nivastavyaṃ channavāsaṃ kva cit kva cit |
26 | te vayaṃ mṛgayāśīlāś carāma vasudhām imām
tathā no viditā mārgā bhaviṣyanti palāyatām |
27 | bhaumaṃ ca bilam adyaiva karavāma susaṃvṛtam
gūḍhocchvasān na nas tatra hutāśaḥ saṃpradhakṣyati |
28 | vasato 'tra yathā cāsmān na budhyeta purocanaḥ
pauro vāpi janaḥ kaś cit tathā kāryam atandritaiḥ |