Book 1 Chapter 127 | |
1 | vaiśaṃpāyana uvāca |
1 | tataḥ srastottarapaṭaḥ saprasvedaḥ savepathuḥ
viveśādhiratho raṅgaṃ yaṣṭiprāṇo hvayann iva |
2 | tam ālokya dhanus tyaktvā pitṛgauravayantritaḥ
karṇo 'bhiṣekārdraśirāḥ śirasā samavandata |
3 | tataḥ pādāv avacchādya paṭāntena sasaṃbhramaḥ
putreti paripūrṇārtham abravīd rathasārathiḥ |
4 | pariṣvajya ca tasyātha mūrdhānaṃ snehaviklavaḥ
aṅgarājyābhiṣekārdram aśrubhiḥ siṣice punaḥ |
5 | taṃ dṛṣṭvā sūtaputro 'yam iti niścitya pāṇḍavaḥ
bhīmasenas tadā vākyam abravīt prahasann iva |
6 | na tvam arhasi pārthena sūtaputra raṇe vadham
kulasya sadṛśas tūrṇaṃ pratodo gṛhyatāṃ tvayā |
7 | aṅgarājyaṃ ca nārhas tvam upabhoktuṃ narādhama
śvā hutāśasamīpasthaṃ puroḍāśam ivādhvare |
8 | evam uktas tataḥ karṇaḥ kiṃ cit prasphuritādharaḥ
gaganasthaṃ viniḥśvasya divākaram udaikṣata |
9 | tato duryodhanaḥ kopād utpapāta mahābalaḥ
bhrātṛpadmavanāt tasmān madotkaṭa iva dvipaḥ |
10 | so 'bravīd bhīmakarmāṇaṃ bhīmasenam avasthitam
vṛkodara na yuktaṃ te vacanaṃ vaktum īdṛśam |
11 | kṣatriyāṇāṃ balaṃ jyeṣṭhaṃ yoddhavyaṃ kṣatrabandhunā
śūrāṇāṃ ca nadīnāṃ ca prabhavā durvidāḥ kila |
12 | salilād utthito vahnir yena vyāptaṃ carācaram
dadhīcasyāsthito vajraṃ kṛtaṃ dānavasūdanam |
13 | āgneyaḥ kṛttikāputro raudro gāṅgeya ity api
śrūyate bhagavān devaḥ sarvaguhyamayo guhaḥ |
14 | kṣatriyābhyaś ca ye jātā brāhmaṇās te ca viśrutāḥ
ācāryaḥ kalaśāj jātaḥ śarastambād guruḥ kṛpaḥ bhavatāṃ ca yathā janma tad apy āgamitaṃ nṛpaiḥ |
15 | sakuṇḍalaṃ sakavacaṃ divyalakṣaṇalakṣitam
katham ādityasaṃkāśaṃ mṛgī vyāghraṃ janiṣyati |
16 | pṛthivīrājyam arho 'yaṃ nāṅgarājyaṃ nareśvaraḥ
anena bāhuvīryeṇa mayā cājñānuvartinā |
17 | yasya vā manujasyedaṃ na kṣāntaṃ madviceṣṭitam
ratham āruhya padbhyāṃ vā vināmayatu kārmukam |
18 | tataḥ sarvasya raṅgasya hāhākāro mahān abhūt
sādhuvādānusaṃbaddhaḥ sūryaś cāstam upāgamat |
19 | tato duryodhanaḥ karṇam ālambyātha kare nṛpa
dīpikāgnikṛtālokas tasmād raṅgād viniryayau |
20 | pāṇḍavāś ca sahadroṇāḥ sakṛpāś ca viśāṃ pate
bhīṣmeṇa sahitāḥ sarve yayuḥ svaṃ svaṃ niveśanam |
21 | arjuneti janaḥ kaś cit kaś cit karṇeti bhārata
kaś cid duryodhanety evaṃ bruvantaḥ prasthitās tadā |
22 | kuntyāś ca pratyabhijñāya divyalakṣaṇasūcitam
putram aṅgeśvaraṃ snehāc channā prītir avardhata |
23 | duryodhanasyāpi tadā karṇam āsādya pārthiva
bhayam arjunasāṃjātaṃ kṣipram antaradhīyata |
24 | sa cāpi vīraḥ kṛtaśastraniśramaḥ; pareṇa sāmnābhyavadat suyodhanam
yudhiṣṭhirasyāpy abhavat tadā matir; na karṇatulyo 'sti dhanurdharaḥ kṣitau |