Book 1 Chapter 86 | |
1 | aṣṭaka uvāca |
1 | caran gṛhasthaḥ katham eti devān; kathaṃ bhikṣuḥ katham ācāryakarmā
vānaprasthaḥ satpathe saṃniviṣṭo; bahūny asmin saṃprati vedayanti |
2 | yayātir uvāca |
2 | āhūtādhyāyī gurukarmasvacodyaḥ; pūrvotthāyī caramaṃ copaśāyī
mṛdur dānto dhṛtimān apramattaḥ; svādhyāyaśīlaḥ sidhyati brahmacārī |
3 | dharmāgataṃ prāpya dhanaṃ yajeta; dadyāt sadaivātithīn bhojayec ca
anādadānaś ca parair adattaṃ; saiṣā gṛhasthopaniṣat purāṇī |
4 | svavīryajīvī vṛjinān nivṛtto; dātā parebhyo na paropatāpī
tādṛṅ muniḥ siddhim upaiti mukhyāṃ; vasann araṇye niyatāhāraceṣṭaḥ |
5 | aśilpajīvī nagṛhaś ca nityaṃ; jitendriyaḥ sarvato vipramuktaḥ
anokasārī laghur alpacāraś; caran deśān ekacaraḥ sa bhikṣuḥ |
6 | rātryā yayā cābhijitāś ca lokā; bhavanti kāmā vijitāḥ sukhāś ca
tām eva rātriṃ prayateta vidvān; araṇyasaṃstho bhavituṃ yatātmā |
7 | daśaiva pūrvān daśa cāparāṃs tu; jñātīn sahātmānam athaikaviṃśam
araṇyavāsī sukṛte dadhāti; vimucyāraṇye svaśarīradhātūn |
8 | aṣṭaka uvāca |
8 | kati svid eva munayo maunāni kati cāpy uta
bhavantīti tad ācakṣva śrotum icchāmahe vayam |
9 | yayātir uvāca |
9 | araṇye vasato yasya grāmo bhavati pṛṣṭhataḥ
grāme vā vasato 'raṇyaṃ sa muniḥ syāj janādhipa |
10 | aṣṭaka uvāca |
10 | kathaṃ svid vasato 'raṇye grāmo bhavati pṛṣṭhataḥ
grāme vā vasato 'raṇyaṃ kathaṃ bhavati pṛṣṭhataḥ |
11 | yayātir uvāca |
11 | na grāmyam upayuñjīta ya āraṇyo munir bhavet
tathāsya vasato 'raṇye grāmo bhavati pṛṣṭhataḥ |
12 | anagnir aniketaś ca agotracaraṇo muniḥ
kaupīnācchādanaṃ yāvat tāvad icchec ca cīvaram |
13 | yāvat prāṇābhisaṃdhānaṃ tāvad icchec ca bhojanam
tathāsya vasato grāme 'raṇyaṃ bhavati pṛṣṭhataḥ |
14 | yas tu kāmān parityajya tyaktakarmā jitendriyaḥ
ātiṣṭheta munir maunaṃ sa loke siddhim āpnuyāt |
15 | dhautadantaṃ kṛttanakhaṃ sadā snātam alaṃkṛtam
asitaṃ sitakarmasthaṃ kas taṃ nārcitum arhati |
16 | tapasā karśitaḥ kṣāmaḥ kṣīṇamāṃsāsthiśoṇitaḥ
yadā bhavati nirdvandvo munir maunaṃ samāsthitaḥ atha lokam imaṃ jitvā lokaṃ vijayate param |
17 | āsyena tu yadāhāraṃ govan mṛgayate muniḥ
athāsya lokaḥ pūrvo yaḥ so 'mṛtatvāya kalpate |